۴/۰
۲۵/۰
رانندگی (نسبت میزان تعرق)
۶/۰
۲۵/۰
۱/۰
۰۵/۰
استراحت در حالت نشسته در سایه (میزان تعرق)
(کسمائی، ۱۳۸۲)
این جدول نشان می دهد که میزان تعریق به نوع فعالیت و درجه حرارت بستگی دارد. یعنی هر چه فعالیت عضلانی بیشتر باشد و درجه حرارت بیشتر باشد میزان تعرق افزایش می یابد. مثلاً موقع پیاده روی در دمای ۲۶۷ درجه سانتی گراد میزان تعرق ۴/۰ است اما در دمای ۲/۴۳ درجه سانتی گراد میزان تعرق ۵/۱ برابر میشود و در موقع استراحت در سایه میزان تعرق بسیار پایین استو پس میزان تعرق بدن به فعالیت بدن و دمای محیط بستگی دارد.
۲-۱۴-۷- روش های بهره وری از عناصر اقلیمی در کیفیت ساختمان های آموزشی
با توجه به داده های آماری که در فصل سوم بررسی شده، ساعات آفتابی از ماه مهر کاهش می یابد. در ماه بهمن حداقل ساعات آفتابی و تیرماه حداکثر آن بوده است. و مقدار انرژی خورشیدی دریافتی در فصول سرد سال کمتر از سایر فصول است.
بنابراین تاثیر حرارتی خورشید در زمستان قابل چشم پوشی است اما خورشید دارای اثرات حرارتی و بهداشتی و روشنایی و روانی می باشد که باید از اثرات دوم و سوم و چهارم آن در ساختمان بهره گرفت.
تولید بیماری رشد قارچ و باکتری = سایه + رطوبت
سپس جهت جلوگیری از بروز بیماری یا باید رطوبت را نابود کنیم یا سایه را. رطوبت را می توان با تهیوه صحیح در داخل ساختمان و همچنین ساختن ساختمان ها بر روی سکو و پیلوت به حداقل ممکن رساند و ایجاد فضاهای بزرگ و جلوگیری از قرار گرفتن یک ساختمان در سایه ساختمان دیگر تا حد ممکن سایه را کم کرد. تدابیر فوق می تواند در رشد قارچ و باکتری و هم چنین عدم استحکام ساختمان ها جلوگیری نماید.
در مورد هدایت باد در ساختمان، ملاحظه می گردد که برای ایجاد تهویه در ساختمان بخصوص در فصل تابستان جهت گیری ساختمان می تواند در جهات جغرافیایی شمالی – جنوبی، شمال شرقی – جنوب غربی و شمال غربی – جنوب شرقی باشد. (یعنی در سه جهت از چهار جهت اصلی). (جمالی خواهد، ۱۳۸۲)
۲-۱۵- اصول و قوانین در ساخت و سازهای ساختمان های آموزشی در اقلیم معتدل و مرطوب
۲-۱۵-۱- نیازهای حرارتی
محافظت ساختمان در برابر بارندگی و جلوگیری از اتلاف حرارت ایجاد شده در فضاهای داخلی در ماههای سرد سال و نیز جلوگیری از گرم شدن این فضاها در ماه های گرم یکی از نیازهای حرارتی این اقلیم به شمار می رود.
علیرغم این که اعتدال نسبی هوا امکان بهره گیری از انرژی خورشیدی را برای گرم نمودن فضاهای داخلی فراهم می نماید، به دلیل ابری بودن آسمان حداکثر اوقات به خصوص در ماه های سرد سال نمی توان بر استفاده از انرژی خورشید تاکید نمود. به همین علت گرم نمودن فضاهای داخلی در ماه های سرد سال یکی دیگر از نیازهای عمده حرارتی در این اقلیم به شمار می رود. همچنین به دلیل بالا بودن رطوبت هوا در ماههای گرم سال می توان با ایجاد کوران شرایط محیطی فضاهای داخلی را تعدیل نمود.
۲-۱۵-۲- جهت استقرار ساختمان
در این اقلیم جهت استقرار ساختمان در درجه اول باید با توجه به جهت وزش بادهای سرد توام با باران و نیز جهت بادهای مناسب تعیین شود. از این رو ساختمان باید به گونه ای قرار گیرد که نمای اصلی ساختمان در حوزه موثر این بارها قرار نگیرد.
در این اقلیم به منظور جذب حداکثر انرژی خورشیدی جهت های ۱۵ درجه غربی تا ۳۰ درجه شرقی مناسب می باشند.
۲-۱۵-۳- فرم کالبدی و سازماندهی پلان
به منظور سازماندهی هرچه بیشتر با شرایط اقلیمی، فرم و پلان ساختمان های آموزشی باید به نحوی پیش بینی شوند که امکان بهره مندی از بادهای مناسب منطقه و محافظت ساختمان در برابر بادهای توام با باران فراهم گردد.
به طور کلی ساختمان های یک طرفه الگوی مناسبی برای اقلیم محسوب می شوندو لازم است فضای اصلی در قسمت جنوبی پلان و راهروهای دسترسی در قسمت شمالی پیش بینی گردند. همچنین به دلیل بارندگی در تمام فصول سال و بالا بودن میزان آن پیش بینی سقف های شیبدار تند ضروری می باشد.
۲-۱۵-۴- اندازه پنجره ها و سایبان
مهمترین و عمده ترین وظیفه پنجره های ساختمان اقلیم معتدل مرطوب تعدیل حرارت و رطوبت فضاهای داخلی از طریق ایجاد کوران هوا در این فضا و تعویض هوای داخلی است. به این منظور لازم است پنجرهها وسیع و کاملاً باز پیش بینی شود و به پونه ای که سطح پنجره هر فضا از ۴۰% سطح نما یا ۲۰% مساحت فضا تجاوز ننماید.
ایجاد سایه بان ها و پیش آمدگیهای بام به منظور محافظت پنجره ها در برابر بارندگی لازم بوده و این عناصر از نظر ایجاد سایه بر روی پنجره ها در مواقع گرم سال نیز جوابگو خواهند بود.
۲-۱۵-۵- مصالح ساختمانی و رنگ سطوح خارجی
در این اقلیم به دلیل بالا بودن میزان بارندگی و رطوبت بالای هوا مصالح پیش بینی شده برای جداره های خارجی و بام باید در برابر بارندگی مقاوم باشند. مصالحی که در دیوارهای داخلی به کار می روند باید دارای ظرفیت حرارتی پایین بوده و یا حداقل سطح آنها با چنین مصالحی پوشانده شود.
۲-۱۵-۶- سیستم مکانیکی
به دلیل پایین بودن دمای هوا، دمای هوا در فصل سرد پیش بینی سیستم گرمایشی ضروری بوده و به منظور کاهش رطوبت و گرما استفاده از پنکه سقفی در ماه های گرم مفید می باشد. (سازمان و نوسازی و توسعه و تجهیز مدارس کشور، و دفتر فنی، ۸۰)
بررسی ها نشان می دهد که علاوه بر کلیه عوامل غیرانسانی موثر در فضاهای آموزشی عوامل انسانی نیز نظیر معلمین، معاونین و مدیر مدرسه، کلیه پرسنل در مدارس، اولیای دانش آموزان هر یک به نحوی در سطح یادگیری و آموزش می توانند موثر باشند.
شاخص بیکر :
شاخس بیکر به شاخص خنک کنندگی محیط معروف است و بیشتر برای اقلیم های سرد کارایی دارد. بیکر از رابطه زیر برای محاسبه قدرت خنک کنندگی محیط استفاده کرد که در آن :
: میانگین دمای روزانه بر حسب درجه سلسیوس
: باد برحسب متر در ثانیه
: قدرت خنک کنندگی محیط بر حسب میکروکالری در سانتیمتر مربع در ثانیه
بر اساس این فرمول مقدار CP یا قدرت خنک کنندگی محیط برای شهرستان سبزوار به صورت زیر محاسبه گردید.
