۱-۱-۱۸-۶- تفسیر پاسخ های واکسن
در مورد ویروس بیماری نیوکاسل پاسخ ایمنی معمولا بر مبنای تیتر بدست آمده در تست HI سنجیده می شود. تنها یک بار واکسیناسیون با ویروس زنده لنتوژنیک در پرندگان حساس پاسخی با تیتر حدود ۲^۴ تا ۲^۶ ایجاد می کند ، در حالی که همین پاسخ در مورد واکسیناسیون با واکسن های روغنی ، تیتر هایی در حدود ۲^۱۱ و یا بیشتر ی‌د‌هد.پیشگویی تیتر واقعی بدست آمده و ارتباط آن با مقدار و دروه ایمنی برای هر گله و برنامه آن مشکل به نظر می‌رسد(Alexander et al., 2008).

۱-۱-۱۸-۷- واکسیناسیون سایر پرندگان
هر چند که در ابتدا از واکسن های طیور برای واکسیناسیون دیگر پرندگان استفاده می‌شد، ولی پاسخ ایمنی در گونه های مختلف تا حدود زیادی متفاوت است.برای مثال بوقلمون ها معمولا واکنش ضعیفتری نسبت به واکسن نیوکاسل از خود نشان می دهند و به همین دلیل آنها در ابتدا با واکسن لاسوتا و سپس با واکسن های روغنی واکسینه می شوند. هر چند شواهدی وجود دارد که نشان می دهد که واکسن لاسوتا ممکن است واکنش هایی را در مجرای تنفسی ایجاد کند و واکسیناسیون به روش آئروسل ممکن است سبب ایجاد جراحات پاتولوژیک در نای شود.
در حال حاضر ، تحقیقات زیادی بر روی اثر واکسن های زنده و کشته بر روی بوقلمون در حال پیگیری است.مرغ گینه و کبک ها به خوبی با واکسن لاسوتا و امولوسیون روغنی واکسینه می شوند. تحقیقات زیادی بر روی واکسن های مورد استفاده در کبوتر و برنامه استفاده از آنها به خاطر شیوع پانزوتیک این بیماری در ۱۹۸۰ ،در کبوتران انجام شد. واکسیناسیون شتر مرغ ها و سایر شتر مرغ سانان به درستی شناخته نشده است.اما برنامه هایی برای آنها پیشنهاد شد(, 2008).

فصل دوم : روش تحقیق

۲-۱- روش تحقیق
در این مطالعه ۱۰ فارم مادر گوشتی، دارای شرایط مدیریتی و تغذیه‌ای مشابه انتخاب گردیدند. در طی دوره پرورش برنامه های واکسیناسیون اعمال شده در تمامی گله ها ثبت گردید.
در هریک از فارم ها، ۴ هفته پس از اعمال آخرین برنامه واکسیناسیون بر علیه بیماری نیوکاسل جهت بررسی عیار آنتی‌بادی، خونگیری به عمل آمد و پس از ارسال به آزمایشگاه با بهره گرفتن از آزمایش‌های HI و ELISA عیار آنتی‌بادی اندازه گیری گردید.
۲-۱-۱-برنامه واکسیناسیون
برنامه واکسیناسیون در سه حالت مختلف در فارم های مختلف انجام پذیرفت که به شرح زیر بود:
برنامه واکسیناسیون در گروه الف: (فارم های ۱، ۲ و ۳)