۸
مسئولیت اجتماعی
قوانین و مقررات درخواست شده درک و رعایت می‌شوند.
سازمان مشارکت فعال در جامعه دارد.
انتظارات اجتماعی از سازمان اندازه‌گیری شده و بر مبنای آن‌ها عمل می‌شود.
سازمان شهرداری
شهرداری یا بلدّیه، موسسه عمومی و مستقلی است که به‌منظور اداره امور محلی از قبیل عمران، آبادی، بهداشت شهر و تأمین رفاه و آسایش اهالی شهر به‌عنوان زیستگاهی مطلوب برای شهروندان تأسیس شده است و مردم در اداره این امور مستقیماً شرکت و دخالت دارند. شهرداری دارای شخصیت حقوقی، استقلال مالی و اداری است و از خود دارای اموال، بودجه، درآمد، حقوق، تکالیف مخصوص و متمایز از دولت است.
پیشینه شهرداری در همدان
می‌توان گفت که حکومت مشروطه ایران در همدان تقریباً چند ماهی قبل از صدور فرمان آن در ایران به یمن وجود حکمران عارف و آزادیخواهی چون ظهیرالدوله صفا علیشاه در این شهر استقرار یافت. وی پیش از آنکه اسمی از مجلس شورای ملی در ایران باشد در شهر همدان مجلس فواید عمومی را بنیاد گذاشت که حکم مجلس شهری بود و بعدها انجمن ولایتی نام گرفت. یکی از فواید این مجلس و اموری که به آن‌ها توجه می‌کرد ترتیب اداره بلدّیه و تشکیل مجمع بلدی بود که متأسفانه اخبار و اسناد قرارهای آن در این خصوص طی سال‌های ۱۳۲۵ تا ۱۳۲۷ هـ. ق به دست نیامده است.
محل بلدّیه کوچه کشمیری‌ها حوالی قبرستان میرزاتقی و روبروی پل پهلوان‌ها بود که در زمان ریاست فریدالدوله گلگون به همین محل کنونی یعنی آرامگاه بوعلی که زمین خودِ وی بوده است انتقال یافت ("پورتال جامع شهرداری همدان,").
در حال حاضر شهرداری همدان متشکل از چهار منطقه است؛ که در شکل زیر نمودار سازمانی آن قابل‌مشاهده است:
شکل ۲‑۷ نمودار سازمانی شهرداری همدان
مدل پژوهش
همانطور که دیدیم مدل سرآمدی کسب‌وکار EFQM شامل ۵ جزء اصلی است؛ که در شکل زیر این پنج جزء و ارتباط آن‌ها با یکدیگر مشخص‌شده است ("تارنمای رسمی EFQM,").
مدل برای امتیازدهی به معیارها
Criteria Scoring Model
منطق RADAR برای ارزیابی سازمان بر مبنای معیارها
رهیافت‌هایی جهت خود ارزیابی
Approaches to self-Assessment
معیارهای سرآمدی
Criteria
مفاهیم بنیادین سرآمدی
Fundationtals
شکل ۲‑۸ اجزاء مدل EFQM و ارتباط آن‌ها با یکدیگر
مدل سرآمدی EFQM یک مدل غیر تجویزی است که از ۹ معیار تشکیل‌شده است. این معیارها هسته و قلب مدل هستند و مبنای ارزیابی یک سازمان قرار می‌گیرند. همانطور که بیان شد مفاهیم بنیادین، اهدافی را نشان می‌دهند که یک سازمان سرآمد باید به آن‌ها دست پیدا کند. اهداف و آرمان‌ها معمولاً بلندپروازانه و دوردست هستند، لذا برای این‌که سازمان‌ها بدانند که برای رسیدن به این اهداف باید چگونه در عمل، کار و فعالیت کنند، نیاز به معیارهایی دارند که اجرای آن‌ها در سازمان موجب رسیدن به اهداف شود. مفاهیم بنیادین سرآمدی در معیارهای این مدل گنجانده شده‌اند. در مدل EFQM معیارها روی‌هم ۱۰۰ امتیاز دارند (۵۰ امتیاز برای توانمندسازها و ۵۰ امتیاز برای نتایج)
با بهره گرفتن از مدل EFQM و معیارهای آن، به تدوین فرضیات پرداختیم. با توجه به هدف این تحقیق که بررسی اثربخشی در شهرداری همدان است و با ابزار پرسشنامه که یکی از رهیافت‌های مدل است، داده‌های مختص به هر فرضیه جمع آوری و هر فرضیه مورد آزمون قرار خواهد گرفت. با بهره گرفتن از این تحقیق نقاط ضعف و قدرت شهرداری همدان در هر کدام از معیارهای مدل مشخص خواهد شد.
جمع‌بندی
در این فصل با انواع مدل‌های خودارزیابی آشنا شدیم و سپس مدل EFQM به‌طور کامل مورد شرح واقع شد. ابزارهای خودارزیابی در این مدل ارائه گردیدند و مقایسه‌ای نیز بین آن‌ها انجام گرفت؛ همه این روش‌ها اصالتاً معتبر هستند و در حال حاضر هم در شرکت‌های مختلف به کار گرفته می‌شوند و هیچ‌کدام از آن‌ها نیز به‌تنهایی ارجحیتی نسبت به بقیه روش‌ها ندارد. نکته مهم آن است که باید تعیین شود که کدام‌یک از این روش‌ها برای سازمان ما مناسب و کدام‌یک با فرهنگ سازمان تطابق داشته و برای اهداف و منظوری که ما از خودارزیابی داریم مفید هستند.
پس از بحث در مورد مدل، اثربخشی توضیح داده شد و در پایان به سطوح سرآمدی در ایران و کشورهای مسلمان پرداختیم با تکیه‌بر مطالب این فصل در فصل بعد روش پژوهش و ابزار مناسب معرفی خواهد گردید.
فصل سوم
روش‌شناسی پژوهش
مقدمه
از پژوهش تعاریف گوناگونی شده است. برخی آن را شناخت حقیقت دانسته‌اند و بعضی آن را جست‌وجو برای کسب آگاهی‌هایی جدید و حقیقی با روش علمی و تلاش برای کشف حقایق یا اثبات نظریه‌ای خاص یا پرده برداشتن از مجهولات دانسته‌اند. گروهی دیگر گفته‌اند: پژوهش عبارت است از مطالعه آگاهانه، برنامه‌ریزی‌شده و روشمند به هنگام مواجهه با مسئله‌ای پیچیده و مبهم، به‌قصد ایجاد وضوح و رفع پیچیدگی و ابهام از آن مسئله. نکات برجسته تعاریف مذکور عبارت است از حرکت، تلاش، نظم و دقّت، داشتن هدف و روش علمی به انگیزه دست‌یابی به حقایق و پاسخ‌ها. پژوهش عبارت است از فرایند جستجوی منظم برای مشخص کردن یک موقعیت نامعین؛ بنابراین پژوهش فرآیندی است که از طریق آن می‌توان درباره ناشناخته به جستجو پرداخت و نسبت به آن شناخت لازم را کسب کرد. در این فرایند از چگونگی گردآوری شواهد و تبدیل آن‌ها به یافته‌ها، تحت عنوان روش‌شناسی یاد می‌شود. این سؤال که چگونه داده‌ها گردآوری شود و مورد تفسیر قرار گیرند، به‌طوری‌که ابهام حاصل از آن‌ها به حداقل ممکن کاهش یابد، مربوط به روش‌شناسی پژوهش است. پاسخ این سؤال را می‌توان با توجه به قواعد و اصول مورداستفاده در پژوهش‌های علوم انسانی و دیدگاه‌های فلسفی زیربنایی آن‌ها به دست آورد. بر این اساس روش پژوهش وسیله یا طریقه تعیین این امر است که چگونه یک گزاره پژوهش مورد تأیید قرار می‌گیرد یا رد می‌شود؛ به‌عبارت‌دیگر روش پژوهش، چارچوب عملیات یا اقدامات گرا نه برای تحقق هدف پژوهش، جهت آزمودن فرضیه یا پاسخ دادن به سؤال‌های پژوهش را فراهم می‌آورد (ساعی‌ارسی, ۱۳۸۷). در این فصل به روش پژوهش، جامعه آماری و نمونه آماری تحقیق، ابزار مورد استفاده جهت جمع آوری داده و روش تجزیه و تحلیل این داده خواهیم پرداخت.
در این فصل ابتدا روش پژوهش، جامعه آماری و حجم نمونه تعیین می‌شود و بعدازآن روش نمونه‌گیری و ابزار اندازه‌گیری ارائه می‌گردد و سرانجام روش تجزیه‌وتحلیل داده‌ها و واحد تجزیه‌وتحلیل پژوهش شرح داده می‌شود.
