انشکده ح
پایان نامه دوره کارشناسی ارشد در رشته حقوق جزا و جرم شناسی
موضوع :
نقش قوانین کیفری ایران در جرم زایی
استاد راهنما :
دکتر سید ابراهیم قدسی
استاد مشاور:
دکتر کیومرث کلانتری
نام دانشجو :
نگین تقی زاده
شهریور ماه ۱۳۸۸
سپاس گزاری
با سپاس از الطاف پروردگار متعال که نخستین و بزرگترین یاریگر بندگان در آغاز و پایان هر کاریست.
بی تردید تهیه و نگارش این پایان نامه مرهون زحمات و راهنماییهای خردمندانه و مشفقانه استاد گرانمایه جناب آقای دکتر سید ابراهیم قدسی و حمایتهای بی دریغ ایشان میباشد. ارج نهادن به این زحمات را بر خود واجب دانسته و توفیق روز افزون ایشان را در پیشبرد علوم حقوقی آرزومندم.
از استاد فرزانه؛ جناب آقای دکتر کیومرث کلانتری که نعمت حضور در کلاس علم و اخلاق ایشان را داشتم و زحمت مشاوره این کار تحقیقی بر عهده ایشان بود، کمال سپاسگزاری را دارم.
قدرنشناسی ست اگر از اساتید بزرگوار جناب آقای دکتر نجفی ابرند آبادی و جناب آقای دکتر زینالی که در انجام این تحقیق کمک و راهنماییهای فراوان کردند، یادی نکنم و از آنها سپاسی به جا نیاورم.
از حسن نظر و بذل عنایت هیأت محترم داوران پیشاپیش سپاس گزاری نموده، توفیق روز افزون آنان را آرزومندم.
تقدیم به :
بزرگ مرد زندگی، پدرم که آرامش امروزم مرهون زحمات دیروز اوست.
و مادرم که همواره سنگ زیرین آسیاب زندگی ست.
چکیده :
قانون کیفری اصلی ترین رکن نظام کیفری به شمار می رود. دولتها از طریق قانون کیفری با مشخص نمودن محدوده های ممنوعه کیفری وپیش بینی ضمانت اجراهای کیفری برای تجاوز کنندگان به این محدوده ها، در صدد هستند تا از شکل گیری پدیده مجرمانه پیشگیری نموده ویا حداقل آن را کاهش داده وتحت کنترل درآورند. بنابراین اگرچه وجود قانون کیفری برای یک جامعه امری ضروری است لیکن نمی توان تبعات ناشی از تصویب واجرای آن را نادیده انگاشت. درمواردی این قانون کیفری که به دنبال مبارزه با بزهکاری است خود به یک عامل جرم زا تبدیل می شود و زمینه ها و شرایط ارتکاب جرم را فراهم می نماید. با بررسی قانون مجازات اسلامی متوجه می شویم که قانون به طور مستقیم وغیرمستقیم می تواند شرایط ارتکاب جرم را فراهم نماید. در مواردی با تجویز قانونی ارتکاب اعمال جرم گونه و انتقال حق دادگستری به افراد عادی به طور مستقیم به یک عامل جرم زا تبدیل می شود. جرم زایی غیرمستقیم قانون مجازات اسلامی نیز در پرتو عدول از رژیم قانونی بودن حقوق کیفری، عدول از اصل حمایت وتعیین ضمانت اجراهای نامتناسب وتقلیل سن مسئولیت کیفری افراد قابل مشاهده است. از سوی دیگر، دیدگاه قیم مآبی قانونی مطلق واخلاق گرایی قانونی وادغام مفاهیم بزه وانحراف، پذیرش مجازاتها به عنوان بهترین راه حل برای مبارزه با بزهکاری و …… سبب افزایش عناوین مجرمانه گردیده است که این خود به عنوان یک عامل جرم زا محسوب می گردد. وقتی قوانین کیفری انبوه شد ومجازاتها ورای ظرفیت حافظه انسان متعدد و زیاد شد یکدیگر را خنثی نموده و در نهایت بی معنی می شوند. افزایش عناوین مجرمانه نتیجهای جز ازدیاد جمعیت کیفری زندانها، لطمه به آزادی های فردی وعدالت اجتماعی و جرمزایی بالقوه حقوق کیفری نخواهد داشت.
کلید واژه ها: قانون کیفری، جرم انگاری، جرم زایی، بزه دیده زایی.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
مقدمه ۱
بخش اول: کلیات ۷
فصل اول: مفاهیم ۸
مبحث اول: تعریف جرم، جرم انگاری ۸
گفتار اول:تعریف جرم ۸
گفتار دوم:تعریف جرم انگاری ۹
گفتار سوم: تفاوت جرم انگاری و جرم زایی ۱۱
مبحث دوم : انواع جرم انگاری ۱۲
گفتاراول: جرم انگاری تقنینی ۱۲
الف)گسترش عنصر مادی ۱۳
ب)کاهش دامنه عنصر معنوی ۱۴
ج)ایجاد جرایم جدید ۱۵
د) جرم انگاری قصد مجرمانه ۱۵
و)جرم انگاری شروع به جرم ۱۶
گفتار دوم: جرم انگاری قضائی ۱۷
الف) جرم انگاری قضایی آشکار ۱۸
ب) جرم انگاری قضایی پنهان ۱۹
فصل دوم: پیشینه تاریخی جرم انگاری ۲۱
مبحث اول: پیشینه تاریخی جرم انگاری در اسلام وایران ۲۱
گفتار اول:پیشنه تاریخی جرم انگاری در حقوق اسلام ۲۱
گفتار دوم: پیشینه تاریخی جرم انگاری در حقوق ایران ۲۴
مبحث دوم: پیشینه تاریخی جرم انگاری در سایر مکاتب ۲۷
گفتاراول: مکتب عدالت مطلق ۲۷
گفتار دوم:مکتب اصالت سودمندی ۲۸
گفتار سوم:مکتب نئوکلاسیک ۲۹
گفتار چهارم:مکتب اصالت تحصل ۳۰
گفتار پنجم: مکتب دفاع اجتماعی ۳۰
بخش دوم: نقش مستقیم و غیر مستقیم قانون به عنوان عامل جرم زا ۳۳
فصل اول : نقش مستقیم قانون به عنوان عامل جرم زا ۳۴
مبحث اول : جرم زایی ناشی از تجویز قانونی ارتکاب اعمال جرم گونه ۳۵
گفتار اول: تأدیب اطفال و محجورین از دیدگاه جرم زایی ۳۶
الف – محدوده تنبیه و تأدیب کودکان ۳۷
ب – مبنا و علت اعطای اختیار تأدیب و تنبیه کودکان ۴۱
پژوهش های کارشناسی ارشد درباره نقش قوانین کیفری ایران در جرم زایی
