یادگیری مشاهده ای
پژوهشگری که بیش از همه به یادگیری مشاهده ای یا سرمشق مدل سازی می پردازد ، البرت باندور که در کنار پیوندش با این موضوع مطالعات بسیاری روی پیدایش و درمان اختلالات رفتاری کودکان ، داشته است .
فرایند های پیچیده ای که برای یادگیری مشاهده ای لازم است ، نیز شرح داده شده است ، تتقلید ، به توجه کودک به جنبه ی رفتاری مدل بستگی دارد کودک همچنین باید اطلاعات خود را سروسامان دهد ، کد بندی کند ، و به خاطر بسپارد .

سایر زمینه ها
۱- نگرش شناختی رفتار : گرایش های جدید در روانشناسی در امریکا ، موجب شده است که تاکید بر فرایندهای شناخت افزایش یابد . برای مثال ، تحقیقها و نظریه ها در زمینه های یادگیری ، شخصیت ، روانشناسی رشد بازتابی است که از بالا گرفتن آگاهی درباره فرایند هایی مانند تفکر ، تصور ذهنی و … .
۲- نگرش روان تربیتی مطرح می شود . دیدگاهی است که در عمل از کار با کودکان برداشت شده است به از الگوهای فرضی و ذهنی در این چشم انداز مشکلات کودکان در محدوده ی یک محیط تربیتی بررسی می شود .
۳- نگرشهای نظام خانوادگی : در واقع تمام نگرشهایی که در محیط اجتماعی را در اختلافهای رفتاری موثر می شناسند ، بر اهمیت تاثیر خانواده اذعان دارند ، امکان دارد دیدگاه های مختلف شرح دهند چگونه ، عامل خانواده می تواند برای مثال ، تعارضهای میان کودک و والدین در مشکلات دوران کودکی ( پرخاشجویی و تخلیه هیجانی ) سهیم باشد .
با این حال ، نظریه پردازان نظام های خانواده به تاثیرات خانواده به گونه ای متفاوت می نگرند . به رغم آن که این امر به یک نظریه واحد منحصر نمی شود ، قضیه اصلی این است که به رغم آن که این امر به یک نظریه واحد نمحصر به فرد نمی شود ، قضیه اصلی این است که خانواده پیچیده تر از آن است که مجموعه بخشهای آن نشان می دهد ( بوئی Bowen ، ۱۹۸۰ ) خانواده نظام پیچیده ای است که به کودک هویت یک بیمار را می دهد .
تفاوتهای مربوط به جنسیت
دختران نسبت به پسران ترس بیشتری نشان می دهند . ترس آنان احتمالاً از ما و موش است در حالیکه ترس پسران بیشتر از این است که مورد انتقام دیگران واقع شود ( لاپوزومانک ، ۱۹۵۹ ، میسلر و همکاران ، ۱۹۷۴ ) . برخی بررسیها همچنین نشان می دهد که شدت ترس در دختران به تناسب بیشتر از پسران است ( گرازیلنو و همکاران ۱۹۷۹ ) .
مساله سن : به نظر می رسد شما کودکانیکه به یک یا بیش از یک نوع ترس مبتلایند و نیز شمار ترسهای گزارش شده در کودکان ، با افزایش سن کاهش یابد . امکان دارد ارتباط بین این دو موضع خطی نباشد . زیرا مشاهده شده است که این ارتباط در حدود ۱۱ سالگی به شدت تند و تیز می شود .
دسته بندی اختلالات رفتاری
الف ) گروهبندی براساس مزاج : بقراط حکیم ( ۴۶۰- ۳۷۷ ق.م ) پزشک و دانشمند بزرگ یونان که به پدر پزشکی شهرت دارد معتقد است که اختلاات روانی یا رفتاری به علت آسیب مغزی یا بیماریهای مغزی و زیاد شدن نسبت یکی از ترشحات بدن یا اخلاط چهارگانه ایجاد می شود .
۱- دمویی یا خونی : این دو دوره که خون بر سای اخلاط غالب است از کودکی تا ۱۵ سالگی به طول می انجامد .
در این دوره بدن گرم و مرطوب است بنابراین زمینه های رشد کاملاً مساعد می باشد .
۲- صفراوی : از ۱۵ سالگی تا حدود ۳۵ سالگی غلبه صفرا بر شدت خود می رسد محیط بدن در این دوره سرد و مرطوب است .
۳- سوداوی : از ۳۵ سالگی تا حدود ۶۰ سالگی ، سودا بر سایر اخلاط تسلط دارد محیط بدن گرم و خشک است .
۴- بلغمی : از حدود ۶۰ سالگی به بعد بدن در این دوره سرد و خشک است .
۵- اختلالات رفتاری دوره بلوغ و جوانی ( ۵ تا ۲۰ سالگی ) : اختلالات رفتاری در این دوره بیشتر در ارتباط با اختلاف سلیقه و عقیده جوان بانحوه زندگی و ارزشهای والدین است . ( سیف نراقی و نادری ۱۳۷۴ صفحه ۲۹ تا ۳۴ ) .
ب) گروهبندی بر اساس رفتارهای اولیه و ثانویه : از دیگر دسته بندی هایی که در زمینه اختلالات رفتاری شده است تقسیم بندی اختلالات رفتاری به انواع اولیه و ثانویه می باشد . بدین معنی کودکان با اختلالات رفتاری اولیه ازاوان زندگی رفتارهایی از خود نشان داده اند که متناسب با سن تقویمی و سن عقلی آنان نمی باشد .
ج ) گروهبندی بر اساس سن : بر اساس سن نیز دسته بندی دیگری از اختلالات رفتاری شده است به عبارت دیگر برای هر گروه سنی رفتارهای انحرافی غالبی را مشخص کرده اند .
۱- دوره کودکی ( تولد تا ۳ سالگی ) : واکنشهای رفتاری بیمارگونه کودکان در این دوره اکثراً از نوع واکنشهای سایکوسوماتیک یا روان تنی می باشد .
۲- دوره دوم کودکی ( ۴ تا ۶ سالگی ) : اختلالات رفتاری در این دوره بیشتر به صورت ترس ، انواع عادات نامطلوب مانند جویدن ناخن ، مکیدن انگشت و … است . اختلالات رفتاری این دوره بیشتر از نوع واکنشهای زودگذر تطابقی یا مقدمات نوروماتیک است .
۳- اختلالات رفتاری دوره سوم کودکی ( ۷ تا ۱۱ سالگی ) : اختلالات رفتاری در این دوره بیشتر به صورت دروغگویی ، دزدی ، امتناع از رفتن به مدرسه و …است .
۴- اختلالات رفتاری دوره نوجوانی ( ۱۲ تا ۱۴ سالگی ) اختلالات رفتاری در این دوره بیشتر در ارتباط با انجام تکالیف مدرسه و برآوردن توقعات و نتظارات تحصیلی از طرف معلم و والدین است .
گروهبندی بر اساس سبب شناسی : در دسته بندی ، اختلالات رفتاری بر اساس سبب شناسی آن به دو دسته عمده تقسیم می شود که عبارتست از :
اختلالات رفتاری با زیر بنای ارگانیکی یا جسمی
اختلالات رفتاری با زیر بنای روانی و بدون مشکلات جسمی
اختلالات رفتاری که منشاء عضوی است و عضوی دارد . مشکلات رفتاری به علت آسیب مغزی یا اختلال در وظایف غدد مترشحه داخلی و مانند آن بوجود می آید .
گروهبندی از دیدگاه روانپزشکان و پزشکان : انجمن روانپزشکان آمریکا دسته بندی اختلالات رفتاری کودکان را به کمک جمع بندی نظرات متخصصین روانشناس بالینی که از نزدیک به اصطلاح و درمان مشکلات رفتاری این گونه کودکان اشتغال دارند .
- دسته بندی اختلالات رفتاری بر بنیاد ۵ زمینه زیر که در بر گیرنده عوامل شخصی و محیطی می باشد بنا شده است .
الف ) نشانه های مرضی روانی
ب ) اختلالات شخصیت و اختلالات رشد
ج ) اختلالات جسمی و چگونگی کم و کیف آن
د ) شدت مسائل فشار زای روانی – اجتماعی
ه ) بالاترین سطح عملکردهای انطباقی یا رفتارهای سازش یافته ی فرد در سال گذشته .
گروهبندی اختلالات رفتاری کودکان توسط ترویج روانپزشکی :
گروه ترویج روانپزشکی در دسته بندی اختلالات رفتاری کودکان بیش از ۴۰ دسته فرعی را شناسایی کرده است .
گروه های اصلی این دسته که بر اساس مفاهیم و فرایند های روانکاوی می باشد عبارتست از :
پاسخهای سالم متناسب با مسائل شخصی – اجتماعی
اختلالات واکنشی یا واکنش زود گذر تطابقی
اختلالات سایکونورومرتیک
اختلالات روان تنی
اختلالات شخصیتی
اختلالات سایکوتیک