مهارت مدیریت، روش مدیریت، مدیریت زمان، تسلط به موضوع پروژه، مدیریت کیفیت، مدیریت ریسک، مدیریت هزینه، مدیریت ارتباط با ذینفعان، پیگیری منظم و رصد مستمر، برآورد صحیح و دقیق محدوده و محتوا.
۱-۸ روش گردآوری اطلاعات :
روش گردآوری اطلاعات پژوهش حاضر ازدو بخش تشکیل شده است که عبارتند از :
۱-۸-۱ مطالعات کتابخانه ای :
برای بررسی ادبیات موضوعی تحقیق به طور عمده از کتب، مقالات، مجلات و منابع لاتین و فارسی حاصل از جستجو در اینترنت، بانکها و منابع اطلاعاتی و کتابخانه ها استفاده شده است.
۱-۸-۲ تحقیقات میدانی
به منظور جمع آوری اطلاعات مورد نظر و سنجش متغیرهای تحقیق، از پرسشنامه استفاده شده است.
پرسشنامه مذکور مشتمل بر دو بخش است :
الف: نامه همراه : دراین قسمت هدف اصلی از انجام این پژوهش بیان شده و هدف از گردآوری داده ها به وسیله پرسشنامه و ضرورت همکاری پاسخ دهنده در ارائه داده های مورد نیاز و همچنین واژه نامه و اهداف پرسشنامه تشریح شده است.
ب: سوالهای پرسشنامه : سوالات پرسشنامه شامل دو بخش است. بخش اول شامل اطلاعات مربوط به پاسخ دهنده و بخش دوم شامل سوالات اصلی تحقیق است. اگر وسیله جمع آوری اطلاعات از صفت جامعیت و مانعیت برخوردار نباشد و یا به عبارتی نتواند، همه آنچه را که مد نظر است به درستی اندازه گیری نماید و یا نتواند مانع شود تا آنچه را که نمی خواهیم بسنجیم در یافته ها دخالت نماید، نتایج حاصله دور از واقعیت خواهد بود. به لحاظ پیشگیری از این امر، باید اعتبار علمی پرسشنامه، محقق گردد. در این پژوهش برای افزایش روایی محتوایی پرسشنامه از ابزارهای ذیل استفاده شده است.
بررسی و مطالعه پرسشنامه ها و سوال هایی که در تحقیقات مشابه مورد استفاده قرار گرفته اند.
مطالعه مقالات و کتب متعدد در رابطه با موضوع موفقیت مدیریت پروژه، عملکرد مدیران پروژه و کلیه مسائل مرتبط با آن.
مشاوره و مصاحبه با استاد محترم راهنمای پروژه.
در این تحقیق روش آلفای کرونباخ برای تعیین روایی پرسشنامه نیز مورد استفاده قرار گرفته است. آلفای کرونباخ یک ضریب است که میزان همبستگی مثبت اعضای یک مجموعه را با هم منعکس می کند. کرونباخ بر حسب میانگین داخلی میان پرسش هایی که یک مفهوم را می سنجد محاسبه می شود و هر قدر آلفای کرونباخ به عدد یک نزدیکتر باشد اعتبار سازگاری درونی بیشتر است.
۱-۹ ساختار کلی پایان نامه :
این پایان نامه از پنج فصل تشکیل شده است.
فصل اول، کلیات پژوهش شامل شرح موضوع پژوهش و منطق پشتوانه آن، زمینه پژوهش، دامنه پژوهش، پرسش های پژوهش، اهداف ، ضرورت ها و مزایای پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است. فصل دوم بررسی ادبیات موضوع بوده و به دنبال آن در فصل سوم روش تحقیق و طراحی مدل عوامل کلیدی موفقیت مدیریت پروژه جهت افزایش کارائی سازمانی ارائه شده است. در فصل چهارم، تجزیه و تحلیل داد ه ها برای تدوین مدل ارائه شده است و فصل پنجم به نتایج ، یافته ها، برداشت های حاصل از تحلیل ها، دستاوردها و پیشنهادات تحقیقات آتی اختصاص یافته است.
فصل دوم
ادبیات تحقیق
۲-۱ مقدمه
حدود نیم قرن از بکارگیری روشها و تکنیکهای برنامه ریزی و مدیریت پروژه می گذزد با وجود این و با این همه سابقه مدیریت پروژه در کشور، بنظر می رسد ما یک راه طولانی را در پیش داریم. خوب است توجه کنیم که دستیابی به برنامه ریزی و کنترل پروژه ایده آل در پروژه ای میسر است که خود در مسیر ایده آل جرکت کند.گرچه کنترل پروژه نیز به نوبه خود در هدایت پروژه در مسیر صحیح، نقشی اساسی دارد، ولی باید دید که در پروژه های داخلی کشور، فعالیت کنترل پروژه در چه محدوده ای است ودر حالت ایده آل به چه صورتی باید باشد(جوانی،۸۱).
مدیریت پروژه، رویکردی اصولی[۱] را برای اداره پروژه ها ارائه می کند. همزمان با افزایش اندازه و پیچیدگی های پروژه ها، توانایی برنامه ریزی و کنترل آنها تبدیل به مساله ای کلیدی شده است.مدیر پروژه باید قادر باشد یک سیستم اطلاعاتی و کنترلی کاملا یکپارچه زا برای مدیریت و کنترل سریع و دقیق حجم انبوهی از داده ها ایجاد نماید تا فرایند حل مساله و تصمیم گیری تشهیل شود(زرگر آزاد، ۱۳۸۳).
در این نوشتار سعی بر آن شده است که مدیریت پروژه های نرم افزاری در مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی به خوبی مدیریت شود و تاثیر عملکرد مدیر پروژه را در موفقیت پروژه ها بررسی کرد.
شرط موفقیت هر پروژه دستیابی به هر سه عامل زمان، هزینه و کیفیت است.
امروزه با توجه به رویکرد اکثر سازمانها به شناخت عمیقتر از مقوله مدیریت پروژه، سعی و تلاش آنان در کاربرد هر چه بیشتر این دانش و ارتقاء سطح فرهنگ سازمانی در مدیریت پروژه، ضرورت ارائه مدلی جهت ارزیابی وضعیت سازمانها از منظر میزان بلوغ و بلوغ سازمانی در مدیریت پروژه، نقاط ضعف و قوت و گامهای مسیر رشد و بلوغ آنها بیشتر احساس می شود. در همین ارتباط طی سالهای اخیر تلاش گسترده ای جهت ارائه روشهای سیستماتیک جهت ارزیابی و ارتقاء میزان بلوغ مدیریت پروژه در سازمانها صورت پذیرفته است(خامنه،۱۳۹۰).
۲-۲ تعاریف
۲-۲-۱ تعاریف پروژه
- یک پروژه مجموعه ای از فعالیتهاست که برای دستیابی به منظور یا هدف خاصی انجام می گیرند. پروژه ها شامل فعالیتهایی هستند که باید در تاریخهای معین، با هزینه هایی معین و کیفیت تعیین شده ای، اجرا شوند.
- کتابچه راهنمای موسسه مدیریت پروژه(PMI)[2] که در مورد اصول دانش مدیریت پروژه است، پروژه را اینگونه تعریف می کند : “… تلاشی گذرا که به منظور خلق محصول یا خدمتی منحصر بفرد صورت می گیرد.منحصر بفرد یعنی اینکه محصول یا خدمت به صورتی مشخص با سایر محصولات یا خدمات مشابه تفاوت دارد.”
- ترنر[۳](۱۹۹۹) یک پروژه را اینچنین تعریف می کند : ” … تلاشی است که در آن انسان،(یا ماشین)، مواد و منابع مالی به شکلی جدید سازماندهی می شوند تا محدوده مشخصی از کار که واجد مشخصات تعریف شده ای است، با توجه به محدودیتهای هزینه ای و زمانی انجام شود تا در نتیجه، سود که بصورت اهداف کمی و کیفی تعریف شده است بدست آید"(بنی هاشمی ،۱۳۸۹).
- یک تلاش موقتی است برای ایجاد یک محصول، خدمت یا نتیجه یکتا انجام می شود.
( موقتی یعنی یک پایان و یک شروع دارد.)
مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی ( مرکز نور) بعنوان یک سازمان با سابقه حدودا ۲۵ سال، می باشد که تقریبا نزدیک به پنج سال است در آن ساختار ماتریسی پیاده سازی شده است. در واقع یک شخص در این سازمان به غیر از اینکه به مدیر واحد خود پاسخگو می باشد، به مدیر پروژه خود هم باید پاسخگوی مراحل انجام فرایندهای کاریش باشد. به همین دلیل عده ای ازمدیران و کارمندان به روش ماتریسی در سازمان روی خوشی نشان نمی دهند. نیاز است با تحقیقی در این رابطه نتایج مثبت روش ماتریسی بیان گردد. فعالیتهای این مرکز در راستای تولید نرم افزارهای علوم اسلامی و نرم افزارهای عام المنفعه می باشد. همچنین تحلیل و طراحی و پیاده سازی سایتهای گوناگون در دستور کار این مرکز می باشد. هدف اصلی این تحقیق بررسی عوامل موفقیت پروژه در سازمان نور می باشد که جهت موفقیت پروژه، نیاز است عوامل کلیدی موفقیت یک مدیر پروژه را بررسی کرد.
۲-۲-۲ تعاریف مدیریت پروژه
-تعریف اول :
مدیریت پروژه به کارگیری دانش، مهارتها، ابزار و تکنیکهای لازم در اداره جریان فعالیتها، به منظور رفع نیازها و انتظارات متولیان از اجرای پروژه است. مدیریت پروژه در اجرای این مهم از دو بازوی قدرتمند برنامه ریزی و کنترل بهره می گیرد(میرزاپور،۱۳۸۹).
-تعریف دوم:
PMBOK[4] (که به عنوان انستیتو مدیریت پروژه می باشد) مدیریت پروژه را این گونه تعریف می کند: مدیریت پروژه ابزاری برای شناخت، مهارت و روش های فنی است تا فعالیتهای پروژه را به نیازهای اصلی ( اهداف ) پروژه برساند.
-تعریف سوم :
آقای پیتر موریس[۵](۲۰۰۹) مدیریت پروژه را این چنین تعریف نموده است : ” … فرایند
یکپارچه سازی هر آنچه باید انجام شود( با بکار بردن شماری از فنون مدیریت پروژه) همزمان با تکامل
پروژه در چرخه عمر خود ( از مرحله مفهوم تا مرحله تحویل) به منظور رسیدن به اهداف پروژه “.
۲-۲-۳ تعریف مدیر پروژه :
تعریف مدیر پروژه در PMBOK :
مدیر پروژه کسی است که از طرف سازمان انجام دهنده پروژه، برای تحقق اهداف پروژه منصوب می شود(خرمی راد،۱۳۹۱).
پژوهش های پیشین با موضوع تاثیر عوامل کلیدی موفق مدیر پروژه بر موفقیت پروژه های ...