می کردند و سپس می زنند و می رقصند و از ترانه های شاد محلی می خوانند و شادی می کنند.
در این مراسم معمولا یکی دو نفر از بانوان با تجربه و دنیادیده فامیل دعوت می شوند و لطیف گویی و گرم کردن مجلس با آنهاست. در تمام مدت اجرای این مراسم زن ها دست می زنند، کیل می کشند و شادی
می کنند که فراموش ناشدنی است. در نسل جدید متاسفانه این مراسم شادی آفرین سنتی فراموش شده است و فقط بردن مایه ماست آن هم بدون تشریفات انجام می شود.
۷-۳. زایمان
به واسطه هر بار، بارداری زن و زاییدن او یکی از گناهش را خداوند تبارک و تعالی خواهد بخشید و هر قدر زن زائو درد زایمانش بیشتر باشد به همان اندازه از طرف خداوند از بار گناهان وی کاسته می شود.
هنگامی که علائم وضع حمل در هر زنی ظاهر شود بستگانش یک نفر را به دنبال مامای محلی می فرستند و او را می آورند. در ابتدا ماما دستور می دهد تا آب گرم بیاورند. زائو را روی یک صندلی می نشانند و به کمک عده ای از اطرافیان کمک به عمل زایمان می کنند. در این هنگام عده ای از بستگان از جمله همسر زائو حق ورود به اتاق را نداشته و در پشت در اتاق ایستاده و منتظر تولد نوزاد می شود. اگر نوزاد متولد شده پسر باشد هر یک از افرادی که در اتاق زایمان حضور دارند برای گرفتن مژدگانی از پدر نوزاد سبقت می جویند. ماما پس از آنکه ناف نوزاد را می برد او را شستشو داده و سپس در گوش راستش اذان و در گوش چپش اقامه می خواند تا به اعتقادشان نوزاد مسلمان شود. سپس لباسی را که قبلا مادر زائو تهیه کرده است را به تن نوزاد پوشیده و او را در قنداق می پیچند. در مقابل مادر زائو یا مادر شوهرش مبلغی را تحت عنوان ناف بری به ماما می دهند.

رسم ناف بریدن در ایل کاکاوند بدین صورت بوده است (در گذشته) با به دنیا آمدن نوزاد دختر ناف او را برای یک پسر از فامیل می بریدند. یعنی همه بدانند که آنها در بزرگی با هم ازدواج خواهند کرد. این رسم شبیه عقد و ازدواج سنتی در ایالت راجیستان هند است که راهب با افروختن آتش مقدس در اولین و دومین شب قرص کامل ماه مراسم عقد را برای دخترهای دو ساله و پسرهای چهار ساله انجام می دهند (همان: ۸۸).
دوران بارداری
در سال های گذشته زنی که حامله می شد برای احترام به والدین خود سعی می کردند این موضوع را از آنها پنهان کنند. تغییرات فرهنگی میان مردم باعث شد که این فرهنگ قدیمی تقریبا به حیطه فراموشی سپرده شود. امروزه زن و مرد برخلاف گذشته به محض نمایان شدن و مشخص شدن علائم حاملگی آن را در میان خانواده در میان گذاشته و به همین خاطر جشنی برپا می نمایند.
دوران بارداری در میان مردم ایران به خصوص کاکاوندی ها از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است. مادر در این زمان سعی می کند از هر گونه عملی که برای فرزند مضر باشد و دارای تاثیر منفی است امتناع ورزد. دیگران نیز سعی می کنند مراقبت های ویژه ای از زن باردار کنند. مادر سعی می کند همیشه پاک و منزه باشد و از گفتن و شنیدن جمله های زشت و رکیک خودداری کند چرا که آن را باعث آلودگی روح و روان کودک و آینده اش می دانند.
نخستین روزهای کودک
از نکات مهمی که در دوران بارداری از اهمیت ویژه ای برخوردار است علاقه به جنس پسر و تنفر از دختر می باشد. این علاقه از دوران جاهلیت اعراب تا کنون در خانواده ها رواج دارد. مردم ایل کاکاوند مانند سایر مردم ایران علاقه خاصی به جنس نوزاد پسر دارند و اکثرا جنس پسر را به دختر ترجیح می دهند. از دلایل علاقه آنها به جنس پسر اعتقاد به اجاق روشنی است که پسر می تواند پشتوانه خانواده آنها در تولد و بقای نسل خانواده شود. در عین حال آنها معتقدند نوزاد متولد پسر می تواند در دوران پیری و درماندگی آنها را حمایت کند. چنانچه در خانواده ای پسر به دنیا بیاید بر حسب آنچه که مرسوم است اگر کسی مژده آن را به پدر خانواده دهد پدر از سر شوق هر چه در توان دارد به مژده دهنده هدیه ای ارزنده می دهد.
معمولا در هر زایمان زن از طرف خانواده خود( مادر) حمایت می شود و چند روز قبل از زایمان، مادر به خانه دختر رفته یا اینکه دختر را خانه پدرش می برند تا در دوره زایمان مراقب او باشند. در طی این مدت مادر برای اینکه طبع دخترش گرم بماند سعی می کند او را با غذاهای گرم «قماخ» « شلکینه»« گل گاو زبان» پذیرایی می کنند تا به اعتقادشان زائو« پرز» بماند. خوردن گوشت قرمز ، سبزیجات ، پنیر نیز موجب عقیم شدن زائو می دانند. همچنین معتقدند که در اتاق زائو هر حاجتی که از خداوند طلب کنند مستجاب می شود. به همین خاطر آنهایی که آرزو دارند در اتاق زائو دعا می کنند. عده ای نیز معتقدند اگر زائو را تا چله اش به پایان نرسیده در جنگل یا مکان های وحشتناک تنها رها کنند ، جن زده یا اینکه آل او را با خود می برد و برای اینکه جن زده نشود زیر تشک یا بالشت او کارد، سوزن، قیچی یا یک قطعه نان و حتی در بسیاری از موارد قرآن می گذارند.
مراسم ده چله و نامگذاری کودک
غروب روز نهم (هنگامی که نوزاد متولد شده پسر باشد) خانواده زائو کلیه بستگان را جهت شرکت در مراسم ده چله به صرف ناهار در روز دهم دعوت می کنند. بدین صورت که صبح همان روز( دهم) ماما، زائو و نوزادش را به حمام برده و طی مراسم خاصی آنها را شستشو می دهد و مادر زائو هنگام خروج از حمام مبلغی تحت عنوان « شیرینی» به حمام چی می دهد. در خانه نیز مادر شوهر زائو با اسپند و شاباش از آنها استقبال می کند. بعد از حمام مادر زائو با صبحانه ای تحت عنوان« ساعت دهی» شامل کاچی و تخم مرغ محلی از آنها پذیرایی می کنند . همچنین در بعد از ظهر آن روز خانواده نوزاد پس از پذیرایی مهمانان، نام نوزاد را اعلام می نمایند. در پایان مراسم نیز مهمانان هدایای خود را تقدیم می کنند. ظاهرا این رسم در میان مردم ایل از میان رفته است.
چله
روز چهلم زایمان ، ماما زائو را به حمام برده و او را چهل غسل می دهد که به اعتقادشان با این کار زائو پاک شده و پس از آن در هر مراسمی می توانند شرکت کنند.
چله افتادن
در فرهنگ عوام هر گاه زنی عقیم نبوده اما بنا به هر دلیلی آبستن نشود، چله افتاده است و اغتقاد بر این است که موارد ذیل باعث چله افتادن زنان می شود:
*هر گاه دو زائو با هم زایمان بکنند و هر دو برای حمام روز دهم بروند، زائویی که دیرتر از دیگری وارد حمام شده باشد چله اش را روی زائویی که داخل حمام بوده می ریزد و اولی چله می افتد.
*عروسی که داخل اتاق عقدش زن بیوه یا مطلقه باشد، چله می افتد
*هنگامی که دو دختر فامیل با هم عروسی داشته باشند یکی از آنها چله می افتد
*عروسی که هنگام عقد و عروسی خبر مرگ کسی را بشنود، چله می افتد.
*عروسی که در اتاق عقدش زن زائو( که چله اش نگذشته باشد) باشد، چله می افتد.
*عده ای معتقدند اگر چله گربه یا موشی روی چله ی زنی بیافتد آن شخص چله افتاده و آبستن نمی شود.
- چله بری
*هرگاه زنی چله بیافتد و آبستن نشود از طریق روش های ذیل چله اش را بریده و باعث آبستن شدنش
می شوند.
*عده ای معتقدند اگر زنی به هر عنوان چله افتاده باشد با چند بار گام زدن روی قبر سادات و تکریم جمله « نیتم به نیت چله» چله اش ریخته و آبستن می شود.
*اگر چله ی موشی به زنی افتاد و آبستن نشد بایستی موشی را گرفته و در دهان آن ادرار کنند تا چله بریده شود.
*اگر چله ی گربه ای به زائو افتاد و دیگر آبستن نشد، منتظر زایمان گربه ای می ماند تا اینکه جفت گربه را گرفته روی سرذ زن نگه داشته و آب می ریزند تا آب از روی جفت گربه عبور نموده روی سر زنی که آبستن نمی شود بریزد و آبستن شود.
*اگر زنی در حمام چله افتاد و آبستن نشد ، برای بریدن چله خود و آبستن شدن بایستی هنگامی که زائو در حمام است به حمام رفته ، در حمام بنشیند ، بچه زائوی اول را روی روی سر زنی که چله به او افتاده و آبستن نمی شود نگه داشته آب چهل کلید روی سر بچه ریخته و آب از بدن بچه عبور کرده روی سر زنی که نشسته بریزد از آن پس چله بریده شده و آبستن می شود.
*اگر خبر مرگ کسی باعث چله افتادن شده باشد باید شخص چله افتاده قبر آن مرده را در شب چهارشنبه چند بار گام بزند و جمله « نیتم به نیت چله» را تکرار کند
*اگر زائو یا زن مطلقه باعث چله افتادن شده باشد از خانه شان مخفیانه چیزهایی از قبیل نمک، گل زیر کفش، پیراهن و یا نخ پیراهن می گیرند و نمک را به زن چله افتاده می خورانند و گل زیر کفش و پارچه را مانند اسپند دود می کنند که به این طریق چله اش ریخته و آبستن می شود.
ختنه سوران
یکی دیگر از مراسم قابل اهمیت ختنه سوران می باشد. در ختنه سوران سن کودک دارای اهمیت است. معمولا کودکان در مقاطع سنی سه، پنج، هفت و حتی به ندرت در نه و دوازده سالگی انجام می گیرد و خانواده های مختلف به یکی از مقاطع سنی فوق معتقدند. این مقطع سنی ارثی بوده و از گذشته تا حال در خانواده ها وجود داشته اند و انجام این مراسم در خارج از مقاطع سنی که به آن پایبندند را باعث به وجود آمدن عواقب ناگوار می دانند.
در گذشته ختنه پسران را با تشریفاتی خاص که کتر از مراسم عروسی نبود انجام می دادند. عمل ختنه به وسیله گروهی به نام دلاک یا لوطی معمولا از نیمه دوم مرداد تا اواسط پاییز در هوای مناسب انجام می شد. روز انجام مراسم ختنه سوران، با توافق اهالی روستا تعیین می شد و ختنه گران که نوازنده هم بودند، دعوت می شدند. روز قبل از مراسم، نوازندگان ساز و دهل می نواختند و اهالی ضمن شرکت در مراسم به رقص و پایکوبی می پرداختند . در این جشن به مدعوین ناهار داده می شد. روز بعد بچه ها را در یکجا معمولا خانه ی کدخدا، یا بزرگ روستا جمع و آنان را ختنه می کردند.
مردم بر این باور بودند که اگر بچه بتواند یک سیلی به صورت ختنه گر بزند زخمش زودت درمان
می یابد. پس از ختنه ، پیازی را سوراخ می کردند و به گردن بچه می آویختند تا بوهای مضر به وی آسیبی نرسانند. ختنه گران فاقد دارو ولوازم بهداشتی بودند و اگر زخمی دیر بهبود می یافت . پهن حیوانات را
می سوزاندند و خاکسترش را به جای پودر بر زخم می پاشیدند تا درمان یابد. روز جشن کودک را در حالی که لنگ قرمز دو مهره و پیراهن سفید پوشیده است داخل اتاق روی تشک می خوابانند و مهمانان هریک به سراغ کودک آمده و هدایای خود را که معمولا وجه نقد می باشد زیر تشک کودک می گذارند (اما امروزه شخصی پول ها را از مهمانان تحویل گرفته و یادداشت می کند تا والدین کودک بتوانند حق آنان را اداکنند).
در پایان مراسم بعد از پذیرایی مهمانان به هریک از آنان کیسه ای پلاستیکی ( که داخل آن نخود و کشمش می باشد) می دهند و جشن در میان ابراز احساسات و خوشحالی مهمانان پایان می پذیرد.
اعتقادات خرافی
در گذشته به علت وجود خانه های گلی با سقف چوبی، مامن مناسبی برای موجودات موزی مانند موش بود. گاهی اوقات این حیوانات در سکوت شب و ریزش خاک از سقف خانه های گلی باعث توهم و ترس می شود و ذهن خیال پرداز بعضی ها را وادار به داستان سازی و قصه پردازی می کند. تا جایی که باورشان می شود که موجوداتی به نام جن و پری در محیط زندگی آنها وجود دارد.
آل
اعتقاد بر این است که آل به شکل زنی است که دست ها و پاهای استخوانی لاغر دارد .رنگ چهره اش سرخ و بینی او از گل است و کار او آن است که جگر زن تازه را در زنبیل گذاشته و می برد . ولی جگر زائو تا زمانی که از آب نگذشته ، معالجه می شود .برای پیش بینی از خطر آل ، به یک سیخ ، سه تا پنج پیاز کشیده و گوشه اتاق می گذارند .اگر تفنگ و شمشیر در اتاق باشد خوب است …رخت خواب زائو نباید سرخ باشد ، در دامن زائو جو بریزد و اسب بیاید و آن را بخورد .دور رختخواب زائو یعنی آنچه که اطراف او است بالای سر او بگذارید تا روزی که به حمام می رود .( هدایت،صادق، ۱۳۶۵: ۲۷).
از سوی دیگر بانوان سالخورده عقیده دارند آل موجودی است مانند یک پیرزن با موهای ژولیده و نارنجی رنگ که فقط زائو می تواند او را ببیند و زائو از ترس از دیدنش غش می کند و زبانش بند می آید . این زنان با تجربه و مسن می گویند برای جلوگیری از دستبرد آل انجام برخی از تدابیر حفاظتی ضروری است .اول باید دور اتاق را خط کشید .بعد یک پیاز بزرگ را به سیخ کشید و بالای سر زائو قرار داد و یک قران کوچک یا حداقل تکه نان بالا سر و یک نفر هم پهلویش باشد.این احتیاط ها قبل از اولین حمام زائو لازم است .هرچند تا چله باید مواظب از نوزاد و مادرش را ادامه داد ولی بعد از اولین حمام خطر به مراتب کمتر می شود( همان).
جوان ازما
قدیمی های ایل کاکاوند و بعضی از مردم امروزی عقیده دارند که هیولای هزار چهره ای در دشت و صحرا خود را به شکل حیوانات مختلف بویژه الاغ و بز در می آورد تا مردها را بیازماید و در صورتی که موفق می شد مردی را بدام اندازد کف پاهایش را می لیسید و خونش را می خورد و چه بسا مرد هلاک
می شد تجربه کسانی که مدعی بودند که این موجود مزاحم را دیده اند حاکی بود که اگر مرد تنبان خود را می گرفت “جوان ازما ” ناپدید می شد ( ماسه، ۱۳۵۷: ۶۵).
تقدس درخت
در میان مردم ایل کاکاوند و مناطقی که زنده می کنند بعضی از درختان مقدس می باشند و مردم بویژه زنان برای برآوردن حاجات خود به این درختان ،کهنه لباس می بندند و به آن اعتقاد دارند این درختان عبارتند از : بلوط، کنار و …همچنین قطع این درختان گناه نحسوب می شود و اعتقاد بر این است که کسانی که این درختان را قطع کنند بر آنها بلا نازل می شود .
جن
غالب مردم ایل بر این باورند که که جن شبیه انسان است با این تفاوت که جن “سم ” دارد و سم او شبیه به سم حیوانات است و بیشتر در خرابه ها و بیقوله ها مسکن می گزیند .آنها معتقدند اجنه گاهی دختر و پسر کوچک را ربوده و به بیقوله ها می برد و نیز اعتقاد دیگر بر این است که هنگام غروب آفتاب ، آب شیره برنج را بدون بسم اللهالرحمن الرحیم به زمین ریخت چون ممکن است جن حضور داشته باشد و آسیب ببیند . جن موجودی است خوش قلب اما اگر با او بدرفتاری شود ،عکس العمل نشان می دهد و شخص را دیوانه می کند.
شوگ

بنابراین اگرچه وجود بسترهای قانونی برای پرداخت مطالبات پیمانکاران از طریق گشایش اعتبارات اسنادی ریالی لازم است لیکن اجرایی شدن این قانون نیازمند الزامات زیر می‌باشد:

۲-۱۶-۱ اخذ مجوزهای قانونی لازم جهت انتقال اعتبار عمرانی دستگاه به بانک عامل
افتتاح حساب از سوی دستگاه‌های دولتی در مورد طرح‌های تملک دارایی‌های سرمایه‌ای در بانک عامل نیازمند اخذ مجوز از خزانه‌داری کل توسط دستگاه ذیربط است. همچنین برابر ماده ۲۲ قانون بانکداری بدون ربا انجام عملیات توسط بانک‌های دولتی با دستگاه‌های دولتی نیازمند اخذ مجوز بانک دولتی از بانک مرکزی است.
۲-۱۶-۲ مجوزهای بانک مرکزی برای گشایش LC ریالی از منابع داخلی بانک تا سقف معین
مهمترین مسأله در مسیر گشایش اعتبار برای دستگاه‌های اجرایی سابقه تلخ نظام بانکی از ایفای تعهدات دستگاه‌های دولتی است. چنانکه بدهی تضمین شده لاوصول بانک‌ها از این دستگاه‌ها هم اکنون بالغ بر هزاران میلیارد تومان است. بر این اساس بانک مرکزی اعطای تسهیلات اعتباری به طرح‌های عمرانی دستگاه‌ها را ممنوع نموده است. با لحاظ الزام قانونی دولت به بازپرداخت دیون خود در اولین تخصیص سال آتی که در ادامه می‌آید بانک مرکزی می‌تواند با اعمال محدودیت‌های اعتباری طی بندهای زیر جهت نظارت بر حسن اجرای نظام پولی کشور از افزایش بدهی دستگاه‌های دولتی به بانک‌ها جلوگیری کند. بنابراین دستورالعمل ابلاغی بانک مرکزی می‌تواند بر اساس بندهای زیر اصلاح گردد.
الف) تعیین سالیانه سقف مبلغ گشایش اعتبار برای هر یک از بانک‌های عامل
ب) تعیین سالیانه حداکثر نسبی بدهی ناشی از گشایش اعتبار اسنادی ریالی برای هر یک از بانک‌های عامل برابر بند ۶ ماده ۱۴ قانون پولی و بانکی
ج) افزایش سالیانه سقف مبلغ گشایش اعتبار بصورت پلکانی مشروط به بازپرداخت بدهی دستگاه در اولین تخصیص سال آتی
د) عدم بازپرداخت بدهی دستگاه در اولین تخصیص سال آتی منجر به عدم گشایش اعتبار جدید برای دستگاه شود.
۲-۱۶-۳ تبدیل ردیف اعتبارات عمرانی دستگاه از حساب قرض الحسنه‌ جاری دولتی به حساب قرض الحسنه‌ جاری
نظام بانکی برای اینکه بتواند منابع مالی مورد نیاز اعتبارات اسنادی ریالی گشایش شده را در زمان عدم تکافو اعتبار دستگاه تأمین نماید لازم است امکان استفاده از حساب دستگاه را در زمان تخصیص اعتبارات متناسب با میزان پشتیبانی مالی از پروژه‌های دستگاه داشته باشد. نوع حساب‌های قرض الحسنه جاری دولتی بطور قانونی^[۸] این امکان را از بانک عامل سلب می کند. بنابراین بند الف ماده ۱۲ قانون پولی و بانکی بایستی بر این اساس صلاح گردد. با توجه به اینکه تجهیز این منابع برای بانک عامل بدون هزینه بوده و همچنین مبالغ پرداختی از سوی بانک شکل تکلیفی نداشته و امکان برداشت از منابع داخلی بانک را برای پرداخت‌های فوق به حداقل رسانده لذا فشاری را به منابع بانکی اعمال نمی‌کند.
۲-۱۶-۴ گشایش اعتبار اسنادی ریالی برای کل دوره اجرای طرح از زمان شروع تا پایان آن در سررسیدهای مشخص
وجود مشکلات ناشی از دیرکرد تخصیص سالیانه به دستگاه و همچنین تخصیص نامتناسب با فصول کار ایجاب می‌کند اعتبار اسنادی گشایش شونده فراتر از محدوده زمانی سالیانه بوده وکل بازه زمانی اجرای طرح را تأمین اعتبار نماید.
تبصره- بدیهی است LC ریالی افتتاح شده از سوی دستگاه جاعل بایستی دارای سررسیدهای مشخص ‌باشد که پرداخت‌ پیش از سررسید را حتی در صورت انجام تعهدات پیمانکار غیر ممکن ‌سازد. بدین منظور لازم است نوع اعتبار اسنادی گشایش شونده مدت‌دار باشد. این امر امکان ایجاد گردش مالی حساب دستگاه را در بانک فراهم می‌آورد.
الزام قانونی دولت برای جبران بدهی دستگاه به بانک عامل حداکثر تا سقف مذکور در بند قبل
تعهد و تضمین دولت مبنی بر بازپرداخت دیون دستگاه اجرایی جاعل به بانک عامل در سقف قانونی دیون دستگاه، در شروع سال مالی جدید، مقدم بر سایر تعهدات دستگاه ضروری است. بدین منظور لازم است صرفاً اولین تخصیص اعتبارات دستگاه در شروع سال جدید در اختیار بانک قرار گرفته و بانک عامل در اولین تخصیص سال آتی دستگاه اجرایی ‌ابتدا مطالبات خود را تسویه نموده و سپس مانده اعتبارات در اختیار دستگاه قرار گیرد. همانطور که گفته شد چنانچه دستگاه اجرایی منابع لازم جهت پرداخت مطالبات بانک را در اولین تخصیص سال جدید تأمین ننماید بانک مجاز به گشایش اعتبار اسنادی دیگری برای آن دستگاه نمی‌باشد. بدین منظور لازم است ماده (۶) آئین‌نامه اجرایی قانون مذکور بر این اساس اصلاح شود. چون اسناد و مدارک مالی هزینه‌کرد این اعتبارات توسط دیوان محاسبات کشور قابل حسابرسی می‌باشد لذا زمینه حضور و پشتیبانی مالی نظام بانکی از پروژه‌های عمرانی را تا محدوده تضمین شده فراهم می‌آورد.
۲-۱۶-۵ هدایت گردش مالی پروژه به سمت بانک عامل
دستگاه‌های دولتی می‌تواند در شرایط خصوصی پیمان، مشوق‌هایی برای پیمانکارانی که پرداخت آنها به پیمانکاران رده دوم از طریق گشایش اعتبارات اسنادی ریالی در بانک عامل انجام می‌گیرد مقرر نمایند. این اقدام دستگاه علاوه بر ترغیب بانک عامل جهت گشایش اعتبارات اسنادی ریالی، می‌تواند معافیت دستگاه جاعل از پرداخت هزینه گشایش اعتبارات اسنادی ریالی را نیز به همراه داشته باشد.
۲-۱۶-۶ شروع بکارگیری مکانیزم LC ریالی در فازهای مستقل و یا طرح‌‌های جدید عمرانی
پیشنهاد می‌شود با توجه به اینکه در پروژه‌های جدید، اعتبارات و محل هزینه‌کرد آنها و همچنین عوامل و اجزاء کار مشخص هستند مکانیزم LC ریالی برای این پروژه‌ها بکار گرفته شود. همچنین در پروژه‌های جدید امکان ایجاد الزامات سختگیرانه توسط دستگاه جاعل جهت واگذاری کار به پیمانکار واجد شرایط وجود دارد. این شرایط امکان محک جدی مدیریت دستگاه جاعل را فراهم می‌کند.
تسری گشایش اعتبارات اسنادی ریالی برای کلیه طرح‌ها و پروژه‌های عمرانی جدید کشور به صورت تدریجی
با توجه به عدم وجود سابقه اجرایی از بکارگیری مکانیزم مذکور تحت شرایط فوق و همچنین کمبود منابع بانکی در دسترس و حجم بالای طرح‌ها و پروژه‌های عمرانی جدید لازم است این فرایند بصورت تدریجی اجرا شود. ابتدا برای یک سال در چند دستگاه و برای چند طرح متنوع جدید تا سقف ۲۰۰۰ میلیارد ریال به صورت آزمایشی اجرا شود و سپس در سال دوم پس از رفع اشکالات احتمالی بوجود آمده در تعداد و تنوع بیشتر طرح‌ها، تا سقف ۵۰۰۰ میلیارد ریال طی یک سال این فرایند اجرا شود. در سال سوم در کلیه دستگاه‌ها تا سقف ۱۰۰۰۰ میلیارد ریال و در نهایت این فرایند در سال چهارم به کلیه طرح‌های جدید عمرانی کشور تسری یافته و مطابق الگوی اجرایی واحدی پیاده‌سازی شود. بدین منظور لازم است تبصره ماده ۱۷ آئین‌نامه اجرایی قانون مذکور بر این اساس اصلاح شود.
جدول (۲-۶): فازهای مختلف بکارگیری گشایش اعتبارات اسنادی ریالی تحت شرایط فوق

مثال زیر جهت تسهیل در درک ملموس و ارزیابی عینی راهکار ارائه شده ذکر می‌شود.

استفاده از شاخص های CAMEL
مدیریت ریسک
بهینه گزینی.(چانگ و وین^[۱۴]،۲۰۰۹)
۲- ۲- ۴ تجهیز منابع پولی در بانکداری نوین
تجهیز منابع پولی از همان ابتدا که بشر به زندگی اجتماعی روی آورد و داد و ستد و مبادله کالا را شروع کرد، آغاز شد و همواره اصلی ترین وظیفه سیستم بانکی بوده است. بدین ترتیب، بانک ها سپرده های مازاد در دسترس مردم را جمع آوری می کردند و با دادن وام به افراد نیازمن، وظیفه سنتی خود، یعنی واسطه گری را میان سپرده گذاذان و وام گیرندگان ایفا می کردند. در عصر حاضر، موسسات مالی و بانک ها برای تجهیز منابع مالی نیاز به تغییرات اساسی در محصولات و خدمات خود دارند و با خدمات ساده و ساختار سنتی بانکداری واسطه گری نمی توانند در عرصه های جهانی به تجهیز منابع بپردازند. در بانکداری نوین، بانک ها در زمینه های مالی غیر بانکی خدمات متعددی را به مشتریان ارائه می دهند و ارائه خدمات نوین مانند بانکداری سرمایه گذاری، انجام امور بیمه و مسکن و تولید باعث شده است تا منابع جدیدی به سوی بانک ها سرازیر شود . در واقع، در بانکداری نوین، بخش عمده ای از منابع از طریق فعالیت های غیر بانکی به دست می آید. (عباسقلی پور،۱۳۹۰).

۲-۲-۵ . مولفه های که موجب افزایش قدرت بانک ها در جذب منابع مالی می شوند
فناوری اطلاعات و ارتباطات: در بخش بانکداری، نوآوری های جدید مانند پول الکترونیکی، پایانه های انتقال، دریافت و پرداخت اتوماتیک،بانکداری مجازی و بانکداری اینترنتی لحظه ای، تحول عظیمی را دراین بخش ایجاد کرده اند و باعث ارتقای کارایی، بهره وری ، سرعت در برقراری ارتباطات و کاهش هزینه های عملیاتی برای بانک ها شده اند. لذا بانک ها برای کسب مزیت رقابتی در عرصه های بازار های مالی برای جذب منابع باید از بانکداری الکترونیکی و تکنولوژی مربوطه استفاده کنند. در ایران مهمترین چالشی که بانکداری الکترونیکی با آن روبرست، نبودن فرهنگ استفاده از این تکنولوژی و حاکم بودن تجارت سنتی می باشد که می توان با اشاعه چنین فرهنگ هایی روند رو به رشدی را برای توسعه بانکداری مهیا نمود. (عباسقلی پور،۱۳۹۰)
مهارت نیروی انسانی :در بانک ها و موسسات مالی، بیشتر خدمات توسط نیروی انسانی ارائه می شود و تجهیز منابع در سطح استاندارد های جهانی، مستلزم داشتن کارکنانی ماهر و آموزش دیده است. در بعد فنی، کارکنان باید توانایی استفاده از تکنولوژی جدید را داشته باشند و در شغل خود حرفه ای باشند، در بعد انسانی هم کارکنان باید بتوانند به بهترین نحو با مشتریان در تعامل و ارتباط باشند و در بعد ادراکی نیز نیروی انسانی شاغل باید به شناسایی، تجزیه و تحلیل و حل مشکلات مشتریان بپردازد. (عباسقلی پور،۱۳۹۰)
تنوع خدمات بانکی: بانک ها برای ارائه خدمات نوین و محصولات جدید، نیاز به بازار یابی نوین علمی دارند. شناسایی مشتریان و نیازهای متنوع آنها ، با بازار یابی نوین امکان پذیر است. در بانکداری نوین، بانک ها برای شناسایی مشتریان و نیازهای آنها دست به بازار یابی تک به تک و بازار یابی بر اساس پایگاه داده ها ،یعنی ایجاد و مدیریت رابطه فردی با تک تک مشتریان . امروزه به دلیل بهره گیری از فاوری رایانه ای، بازار یابی تک به تک در مقیاس وسیعی قابل اجرا و اقتصادی است. تکنولوژی پایگاه داده ها نیز این امکان را به بانک ها می دهد که رد تک به تک مشتریان خود را دنبال کنند.بانک فورتیس^[۱۵] که بزرگترین بانک بلژیک است، دارای یک پایگاه داده ای غنی است که اطلاعات مشتریان در آن وجود دارد. استفاده بانک ها از تکنولوژی جدید داده ها به آنان این امکان را داده است که در بازاریابی، موفقیت بیشتری کسب کنند. بنابراین، با بازار یابی مناسب و علمی، می توان استراتژی هایی را به کار برد که محصول مناسب را در زمان مناسب به مشتری ارائه دهد. قطعا بدون بازار یابی و شناسایی نیاز های متنوع مشتریان، تجهیز منابع مالی مطابق استاندارد های جهانی امکان پذیر نخواهد بود. کارلوسن و کاس^[۱۶]،۲۰۱۰).
یکی دیگر از چالش هایی که بانکداری ایران با آن روبروست، نداشتن بازار یابی بانکی مناسب است. این نقصان منجر به ارائه خدمات مشابه و یکنواخت بدون توجه به نیازها و خواسته های مشتریان می شود.(عباسقلی پور،۱۳۹۰).
کیفیت خدمات بانکی: خدماتی با کیفیت هستند که بتوانند نیازها و خواسته های مشتریان را برآورده نمایند اگر خدمتی انتظارات مشتریان را برآورده سازد و یا فراتر از آن باشد، دارای کیفیت است. سازمان هایی که به صورت مستمر خدمات با کیفیت ارائه می دهند و به حفظ و نگهداری مشتری اهمیت می دهند، سازمان های مشتری مدار هستند. شاید حفظ و نگهداری مشتریف یکی از مهمترین معیارهای سنجش کیفیت باشد.در بانک ها و موسسات مالی، عوامل متعددی بر کیفیت خدمات بانکی تاثیر می گذارند، از جمله میزان نرخ بهره بانکی، سیستم های نظارتی و رسیدگی به شکایات، اطلاع رسانی دقیق به مشتریان، سرعت و دقت خدمات ارائه شده، انجام به موقع تعهدات توسط بانک ، ادب و تواضع کارکنان در برخورد با مشتریان و راز داری و محرم اسرار بودن کارکنان در خصوص اطلاعات مشتری که همگی باعث جذب بیشتر منابع مال می شوند.(برلی و همکاران^[۱۷]،۲۰۰۴)
رضایت مشتریان از کارکنان بانک: کارکنان، مهمترین سرمایه هر سازمان می باشند و در واقع، کارکنان پل ارتباطی بین سازمان و مشتریان هستند. سازمان ها با بهره گرفتن از کارکنان، به مشتریان خدمات کیفی ارائه می نمایند و رضایت مشتری را جلب می کنند. بانک ها و موسسات مالی نیز منابع مالی مورد نیاز خود را با مهمترین ابزارشان، یعنی کارکنان از مشتریان اخذ می کنند. وجود و بقای یک بانک بستگی به مشتریان آن بانک دارد، اگر مشتریان نباشند، بانکی نیز وجود نخواهد داشت و مهمترین مشتریان یک بانک، مشتریان داخلی آن، یعنی کارکنان بانک می باشند. بیشتر مشتریان بانک ها به دلیل بی توجهی و بی تفاوتی کارکنان با بانک ها قطع ارتباط می کنند.بدیهی است که رضایت مشتریان بانک ها، به کیفیت خدمات در یافتی کارکنان بستگی دارد و قابلیت خدمات رسانی کارکنان نیز به تفکیک خدمات داخلی سازمان وابسته است. کیفیت خدمات داخلی نیز به معنی رضایت کارکنان از خدمات دریافتی از سازمان است. (آگوس و بارکر^[۱۸]،۲۰۰۷)
مطلوبیت محیط داخلی بانک: یک محیط خوب می تواند بر رشد ارزش های کارکنان و افزایش توان و بهره وری آنان اثر گذار باشد. با متنوع شدن فعالیت های بانکی، سازماندهی محیط کار و ایجاد محیطی آرام و بهره ور در سازمان ها به صورتی که منجر به فعال شدن بیشتر نیروی انسانی، شادابی آنها کاهش افسردگی ها، رشد خدمات مثبت و در نهایت دستیابی به بهره وری مورد نظر شود، ضروری به نظر می رسد. در بانکداری نوین، این امر از دغدغه های مدیران اجرایی و مدیران ارشد بانک ها می باشد. بانک ها برای جذب بیشتر منابع مالی مشتریان می بایست به محیط های کاری مناسب که دارای شاخص های محیط کاری از نظر فیزیکیف روانی و اجتماعی باشد، مجهز شوند.
مطلوبیت محل استقرار مکانی بانک: با توجه به افزایش و شدت رقابت، ارائه خدمات در مکان و محل های مورد نظر مشتریان، عامل تعیین کننده در جذب و نگهداری مشتریان است. به همین دلیل امروزه بانک ها و دیگر سازمان های خدماتی به ایجاد شعب در مناطق مختلف پرداخته اند تا ضمن ارائه خدماتی بهتر، حوزه وسیع تری را تحت پوشش قرار دهند. مکان استقرار شعب بانک ها و موسسات مالی محرکی مهم در جذب مشتریان است و بازار یابی بانکی باید آن را به دقت مورد بررسی و ارزیابی قرار دهند. بنابراین، بانک ها برای احداث شعب نیاز به ارزیابی علمی و امکان سنجی دقیق دارند و برای اماکن فعلی نیز باید بازار یابی بانکی به عمل آید. واقع شدن شعب یک بانک در فاصله مکانی و زمانی مناسب ، استقرار شعب یک بانک در اماکن مهمی مانند شهرک های صنعتی و مسکونی و اماکن تجاری و استقرار شعب در نزدیکی پارکینگ عمومی، از جمله پارامترهایی هستند که سپرده گذاری مشتریان در بانک ها تا ثیر می گذارند(.مایار و همکاران^[۱۹]،۲۰۰۹)
۲-۲-۶ . عوامل درون سازمانی مؤثر بر جذب منابع
در یک تقسیم بندی کلی عوامل مؤثر بر جذب منابع بانکی را می توان به دو دسته عوامل درون سازمانی و برون سازمانی تقسیم نمود. عوامل برون سازمانی عوامل غیر قابل کنترل مدیریت بانک است و عواملی نظیر نرخ تورم، نرخ رشد عرضه پول، درآمد ملی، رشد اقتصادی، نرخ رشد تولید ناخالص داخلی و سیاست های بانک مرکزی را شامل می شود. عوامل درون سازمانی را در یک تقسیم بندی کلی می توان به عوامل خدماتی، عوامل مالی، عوامل ارتباطی و انسانی، عوامل فیزیکی و عوامل وابستگی سازمانی تقسیم نمود. در ادامه هر یک از عوامل بطور مختصر تبیین می گردد.(یانگ و چین^[۲۰]،۲۰۰۶)
عوامل خدماتی
الف: تنوع خدمات بانکی: بهبود خدمات و تنوع سازی آن در سیستم بانکی می تواند هم به سودآوری و بهره وری بانک ها بیانجامد و هم باعث جذب منابع بیشتر شود. از این رو بایستی خدمات بانکی را بهبود بخشید و راهی است که تمام بانک های موفق دنیا آن را آزموده و نتیجه هم گرفته اند. (کاتلر و همکاران^[۲۱]،۲۰۰۹)
ب: کیفیت خدمات بانکی: با توجه به ویژگی ناملموس بودن خدمات، یکی از راه‏هایی که یک بانک می‏تواند با توسل بدان خود را از سایر رقبا متمایز کند، ارائه کیفیت خدماتی برتر نسبت به آنهاست. ارائه خدمات با کیفیت، موجب ایجاد مزیت رقابتی برای بانک شده و سرانجام سود بالاتری را به ارمغان می‏آورد. برای دستیابی به این هدف کافی است به انتظارات مشتریان از کیفیت خدمات، پاسخ مناسبی داده شده یا از آن پیشی گرفته شود(ابراهیمی و همکاران، ۱۳۸۶).
ج: خدمات بانکداری الکترونیکی: با توجه به تنوع مدل های بانکداری الکترونیکی در دنیا که روز به روز نیز بهینه می شوند، اگر نتوان از فرصت ها و بسترهای موجود به نحو مطلوبی استفاده نمود، قطعاً در آینده ای نزدیک با چالش های بسیاری برای توسعه اقتصاد دیجیتالی که پایه و اساس آن را بانکداری الکترونیکی تشکیل می دهد، مواجه خواهیم شد(یزدانی و دهنوی ،۱۳۸۴).
د: مهارت های تخصصی کارکنان: استفاده ازکارکنان مجرب و با روابط عمومی مناسب که دارای سوابق وتحصیلات مرتبط باشند به منظورکاهش میزان اختلاف عملکرد بانک با انتظارات مشتریان درخصوص ارائه خدمات، حائز اهمیت است.زیرا که ارائه خدمات بانکی بستگی مستقیم به قابلیت نیروی انسانی شاغل در این صنعت داشته و یکی از مؤلفه‏های اساسی افزایش و ارتقای کارایی محسوب می‏شود. (یزدانی و دهنوی،۱۳۸۴).
عوامل مالی
الف: تسهیلات پرداختی: وظیفه اصلی بانک‌ها واسطه‌گری وجوه است، به این معنی که از یک‌سو وجوه را از سپرده‌گذاران دریافت کرده و از سوی دیگر، این وجوه را در قالب تسهیلات به متقاضیان پرداخت می‌کنند. دارندگان وجوه مازاد، با سپرده‏گذاری در بانک عملاً وجوه خویش را به بانک قرض داده و نرخ سود معینی دریافت می‏کنند. متقاضیان تسهیلات نیز در ازای پرداخت سود معینی از بانک‏ها قرض می‏گیرند. طبیعی است که مابه‏التفاوت بهره پرداختی به سپرده‏گذاران و سود دریافتی از گیرندگان تسهیلات، سود بانک را تشکیل می‏دهد (یزدانی و دهنوی،۱۳۸۴)
ب: نرخ سود پرداختی به سپرده ها: سپرده گذاری مردم نزد بانک ها از دو لحاظ دارای اهمیت می باشد: اول آن که پولی که مردم به بانک ها می سپارند، قدرت وام دهی بانک ها را افزایش می دهد و لذا بانک ها می توانند از محل پس اندازهای جمع آوری شده وام های جدید بیشتری در جهت امور تولیدی و سرمایه گذاری تامین کنند. دومین اهمیت افزایش سپرده های مردم نزد بانک ها این است که وقتی مردم ترجیح دهند پول خود را نزد بانک ها نگهداری نموده و کمتر برای خرج آن اقدام نمایند، از حجم پول در گردش کاسته شده که این امر باعث کاهش نرخ تورم و در نتیجه افزایش قدرت خرید مردم می گردد. (خضرا ، ۱۳۸۵).
ج: جوائز پرداختی به سپرده گذاران قرض الحسنه: قرعه کشی شبکه بانکی بایستی به نحو مطلوبی در جذب نقدینگی مردم و هدایت سرمایه های سرگردان به سوی بانک ها مؤثر باشد و از سوی دیگر انتظارات سپرده گذاران حسابهای قرض الحسنه اغلب برآورده شود. همچنین میزان جوایزی که بانک ها در نظر می گیرند، بایستی نسبت به سپرده های مردمی در خور توجه باشد .(دایی کریم زاده و همکاران،۱۳۹۰).
عوامل ارتباطی و انسانی
الف: تبلیغات: امروزه یکی از شاخص‌های تضمین سوددهی واحد‌های تولیدی و بنگاه های تجاری ارائه طرح‌های موفق تبلیغات است. هدف تبلیغات عبارت است از تشریح جایگاه و معرفی توانمندی های یک بانک و ایجاد روشنگری های لازم در مورد شرایط و موقعیت منحصر به فرد آن بانک در زمینه ارائه خدمات به مشتریان. یک تبلیغ بانکی چه رادیویی و چه تلویزیونی باید خود را در بین تبلیغات دیگر جای دهد، سپس باید ارتباط خود را با مخاطب برقرار سازد. در عین حال، تبلیغ خدمات بانکی باید به نحو موفق و درستی آن را معرفی کند(حسینی ،۱۳۹۰).
ب: رفتار و نحوه برخورد کارکنان بانک با مشتریان: امروزه‏ سازمان هایی در عرصه رقابت موفق‏تر خواهند بود که در برآوردن نیازها و خواسته‏های مشتریان‏گوی سبقت را از سایر رقبای بازار بربایند. به تعبیر دیگر در فلسفه جدید بازاریابی یعنی مشتری‏گرایی، مرکز توجه به مشتریان بوده و از دیـد مشتریان به مسائل نگاه می‏شود (منصوری و یاوری، ۱۳۸۳).
توجه به مشتری و بازار یکی از برجسته ترین نقاط عطف در فعالیت های بانک ها بود که در کنار دیگر تدابیر اتخاذ شد و زمینه رشد و بالندگی بانک ها را فراهم آورد(خاوری، ۱۳۸۹).
د: اطلاع رسانی مناسب و ارائه آموزش به مشتریان: اطلاع رسانی و ارائه آموزش های لازم به مشتریان را می توان از زوایای مختلفی بررسی نمود. ولی آنچه که بیشتر ازهمه، لازم و ضروری جلوه می کند یادگیری و آموزش خدمات بانکداری الکترونیک است. مزایای اطلاع رسانی مناسب و ارائه آموزش به مشتریان نه تنها منجر به کاهش هزینه ها می شود بلکه می توان به آثار اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی همچون کاهش هزینه چاپ اسکناس، بهداشت و کنترل اشاره نمود.(دایی کریم زاده و همکاران،۱۳۹۰).
و: ویژگی های فردی مناسب کارکنان: کارکنان بانک ها نیز همانند سایر افراد جامعه دارای روحیات و ویژگی های فردی منحصر به فرد خویش هستند ولی آنچه که بیشتر نمود پیدا می کند اثر این ویژگی ها بر مشتریان بانک است که به نحو فزاینده ای باعث جذب بیشتر مشتریان در شعب بانک می شود. ویژگی های فردی مناسبی همچون ظاهر مناسب و مرتب، توجه به نظرات مشتریان، امانت داری و صداقت، مردم داری و تواضع بایستی همواره مدنظر کارکنان و پرسنل بانک قرار گیرد.(دایی کریم زاده و همکاران،۱۳۹۰).
عوامل و شرایط فیزیکی
الف: محل استقرار شعب بانک: باتوجه به افزایش و شدت رقابت، ارائه خدمات در مکان و محل‌های مورد نظر مشتریان عاملی تعیین‌کننده درجذب و نگهداری مشتریان است. به همین دلیل امروزه بانک‌ها و دیگر سازمان های خدماتی به ایجاد شعب در مناطق مختلف پرداخته‌اند تا ضمن ارائه خدماتی بهتر، حوزه وسیعتری را تحت پوشش قراردهند(روستا،۱۳۸۰).
ب: تعداد شعب بانک: طی سال های اخیر و به ویژه با ورود بانک های خصوصی به عرصه فعالیت شاهد رقابتی شدید در تأسیس شعبه های بانکی بوده ایم که این وضعیت که بیشتر جنبه رقابتی پیدا کرده است. در این شرایط بانکی موفق است که بتواند با آینده نگری تعادل منطقی و مناسبی را بین توسعه فیزیکی و توسعه مجازی خود فراهم کند تا در رقابت های آینده که قطعاً تعداد شعب شاخص مهمی در آنها نیست موفق تر عمل کند.(دایی کریم زاده و همکاران،۱۳۹۰).
ج: طراحی و زیبایی فضای داخلی و خارجی شعب: یک محیط خوب، می‌تواند بر رشد ارزش های کارکنان و افزایش توان و بهره‌وری آنان اثرگذار باشد. در بانکداری نوین این امر از دغدغه‌های مدیران اجرایی و مدیران ارشد بانک‌ها می‌باشد. بانک‌ها برای جذب بیشتر منابع مالی مشتریان می‌بایست به محیط های کاری مناسب که دارای شاخص های محیط کاری از نظر فیزیکی، روانی واجتماعی باشد مجهز شوند (ونوس، ۱۳۸۳).
د: امکانات فیزیکی شعب بانک: امکانات فیزیکی شعب بانک باعث سهولت فعالیت مشتریان و کارکنان شعب بانک می شود. امکانات و ویژگی‏های فیزیکی مختلفی را بانک بایستی مد نظر داشته باشد که می توان به برخی از این موارد اشاره نمود: داشتن فضای کافی شعبه برای ارائه خدمات، مبلمان مناسب جهت سالن انتظار مشتریان، سهولت دسترسی به وضعیت حساب توسط مشتری، سهولت پارک خودرو مشتری، امکان استفاده از دستگاه خودپرداز و دسترسی مناسب به ملزومات موردنیاز (.(دایی کریم زاده و همکاران،۱۳۹۰).
۲-۲-۷ استفاده از شاخص های CAMEL
واژه CAMEL که به عنوان نام اختصاصی یک شاخص به کار رفته است، یک واژه مرکب از حروف اول کلمات سرمایه^[۲۲]، دارایی^[۲۳]، مدیریت^[۲۴]،درآمد^[۲۵]،نقدینگی^[۲۶].
بانک توسعه آسیایی، بانک توسعه آفریقایی، بانک مرکزی آمریکا(فدرال رزرو بانک) و بانک جهانی نیز از شاخص های مذکور برای سنجش فعالیت بانک ها و موسسات مالی استفاده می نمایند. بانک فدرال رزرو آمریکا بانک های تحت نظارت خود را با بهره گرفتن از شاخص های زیر که هر یک ناظر بر جوانب مختلف سلامت بان می باشد، در مقیاس یک تا پنج ارزیابی می کند. رتبه یک، بالاترین رتبه (قوی ترین عملکرد) و رتبه پنج، پایین ترین رتبه (ضعیف ترین عملکرد)است. درجه اعتبار، سودآوری و نقدینگی، از جمله مهمترین معیارها برای تعیین شایستگی و سنجش فعالیت یک بانک است.(سایان و مینهو،۲۰۱۳).
به همین منظور از سال ۱۹۸۸ کمیته نظارت بر بانکداری بازل نیز بکارگیری شاخص های CAMEL را برای ارزیابی نهادهای مالی لازم دانسته است. اجزای این شاخص ها عبارتند از:
کفایت سرمایه^[۲۷]: بانک ناگریزمی باشد که سطوح معقولی از سرمایه را نگهداری نماید. کمیته بازل حداقل مقدار نسبت به کفایت سرمایه برای بانک های کشور های عضو سازمان همکاری و توسعه اقتصادی را ۸ درصد در نظر گرفته، اما برای بانک های کشورهای آسیایی به علت ضعیف بودن سیستم نظارتی اعتباری، حداقل این نسبت را ۱۲ درصد اعلام کرده است .(عباسقلی پور،۱۳۹۰).
کیفیت دارایی ها^[۲۸]: کیفیت دارایی ها در بانک ها مستقیما با عملکرد مالی آنها در ارتباط است. ارزش تسهیلات، وابسته با ارزش نقد شدن وثایق آن است، در حالی که ارزش سرمایه گذاری ها وابسته به ارزش بازار است، از بانک ها انتظار می رود که از دارایی های با ثبات در پرتفوی خود استفاده نماید و برای کاهش ارزش دارایی های خود یک برنامه زمان بندی شده و ذخایر مناسب برای جبران ارزش آن در نظر بگیرد(کاسیا^[۲۹]،۲۰۰۹)
کیفیت مدیریت^[۳۰]: ارزیابی کیفیت مدیریت، میزان هزینه هر واحد پولی را که تسهیلات داده می شود، نشان می دهد. لذا کاهش آن منجر به افزایش کارایی و سود آوری نهادهای مالی می گردد. عملکرد چهار شاخص دیگر عناصر CAMEL وابسته به نحوه بصیرت، توانایی،هوشیاری، حرفه ای بودن، درستی و بی نقص بودن و شایستگی مدیریت نهادهای مالی است. با توجه به اینکه نقش مدیریت در موفقیت هر نهادی تعیین کننده است عموما کیفیت مدیریت وزن بیشتری نسبت به سایر شاخص های عناصر CAMEL در ارزیابی نهادهای مالی دارد . (فیستوز و همکاران^[۳۱]،۲۰۰۶)
درآمدها^[۳۲]: کیفیت روند تحصیل در آمدها در یک نهاد مالی، ارتباط زیادی با چگونگی مدیریت دارایی ها و بدهی ها در آن نهاد دارد. کسب درآمد در یک نهاد مالی،باید سودآور باشد، به نحوی که از رشد دارایی ها حمایت کند وقابلیت اندوخته سازی در سازمان را بالا برد تا منجر به افزایش حقوق سهامداران گردد. عملکرد درآمدی خوب منتهی به افزایش اطمینان سپرده گذاران، سرمایه گذاران،وام دهندگان و بخش عمومی نسبت به موسسه خواهد شد. (عباسقلی پور،۱۳۹۰).
نقدینگی: کنترل نقدینگی از مسئولیتهای مهم مدیریت بانک است. استفاده از وجوه کوتاه مدت در سرمایه گذاری های بلند مدت، بانک را با این ریسک مواجه می نماید که دارندگان حساب های سرمایه گذاری ممکن است متقاضی دریافت وجوه خود باشند و این نکته بانک را مجبور به فروش دارایی های خود نماید.بانک می بایست نقدینگی کافی برای پاسخگویی به تقاضای سپرده گذاران و وام دهنگان داشته باشد تا اطمینان عمومی را نسبت به خود جلب نماید. بانک ها نیازمند داشتن سیستم مدیریت دارایی و بدهی اثر بخش می باشند تا بتوانند عدم انطباق سررسید در دارایی ها و بدهی ها را حداقل و بازگشت آنها را بهینه نمایند. همچنین نقدینگی با سود آوری رابطه معکوس داشته ، بنابراین نهاد های مالی باید بین نقدینگی و سود آوری تعادل مناسبی را برقرار کنند. (گالو^[۳۳] ،۲۰۱۰)
۲- ۲-۸ مدیریت ریسک
شرکت های ارائه دهنده خدمات مالی مانند بانک ها، با ریسک های بزرگی همچون ریسک بازار (مانند ریسک نرخ ارز، نرخ بهره وقیمت سهام)، ریسک نقدینگی ، ریسک اعتباری و ریک عملیاتی(مانندریسک
IT، نیروی انسانی و قوانین )مواجهه هستند.
بانک رسالت جهت تبدیل شدن به یکی از نهادهای معتبر پولی و بانکی کشور و بانکی پیشرفته و نوآور در ارائه خدمات پولی و بانکی در بین بانک های کشور،می تواند به دنبال اهداف زیر باشد:
افزایش سودآوری
افزایش سهم بازاری بانک در بازار پول
ارتقای توان رقابتی در ارائه خدمات بانکداری الکترونیک
افزایش سبهره وری نیروی انسانی

مشاهده می شود که گرادیان فشار بدون بعد با افزایش عدد رینولدز کاهش و با افزایش نسبت قطر افزایش می یابد. درنمودار شکل ۴-۶ نیز که براساس همین متغییرها برای نسبت قطرهای ۸۵/۰ ، ۹۰/۰ و ۹۵/۰ و با بهره گرفتن از نتایج تئوری ترسیم شده است نیز همین حالت مشاهده می شود.

بنابراین می توان اینگونه استنتاج کرد که افت فشار سیال در گذر از ناحیه حلقوی تابعی ازعدد رینولدز و نسبت قطر است و برای دانستن مقدار این افت باید سایر پارامترهای مرتبط را نیز در نظر گرفت.
حال به وسیله این نمودار ها می توان با دانستن پارامترهای مختلفی، افت فشار رادر گذر سیال از ناحیه حلقوی بدست آورد. محاسبه افت فشار در این ناحیه کاربردهای زیادی برای تحلیل حرکت استوانه در لوله ها دارد که از جمله آنها همان طور که در بخش پیش اشاره گردید، محاسبه وترسیم پروفیل سرعت درناحیه حلقوی ومحاسبه میانگین سرعت سیال در این ناحیه است.
در کلیه شکل ها و نمودارهای بالا، جسم درحالت سکون فرض شده و نمودارها بر این اساس ترسیم گردیده اند. در بخش ۵-۱-۴ همین فصل که به بررسی نیروی پسا اختصاص دارد خواهیم دید که میدان فشار در هر دو حالت سکون وحرکت جسم را می توان یکسان در نظرگرفت.
۵-۱-۳ بررسی تنش برشی
تنش برشی روی دیواره ها به خصوص دیواره استوانه نیز از پارامترهای مهمی است که باید دانسته شود. محاسبه تنش برشی ودانستن نحوه تغییرات آن در بدست آوردن تغییرات سرعت و فشار کاربرد بسزایی دارد اما مهمترین کاربرد آن محاسبه نیروی لزج وارد براستوانه است که در بخش های بعدی به آن اشاره می شود. همان طور که پیش تر اشاره شد، نیروی برشی از انتگرال تنش برشی روی سطح مورد نظر بدست می آید و برای سادگی کار در فرمول ۴-۱۴ تنش برشی ثابت فرض شد. حال دراینجا نمودار تغییرات تنش برشی رو دیواره استوانه را برای سرعت ها ونسبت قطرهای گوناگون ترسیم می کنیم تا صحت ثابت بودن تنش روی دیواره استوانه بررسی شود.

نمودار ۵-۱۰ تغییرات تنش برشی روی دیواره استوانه برای نسبت قطر ۵/۰ وسرعت ۵ متر بر ثانیه

نمودار ۵-۱۱ تغییرات تنش برشی روی دیواره استوانه برای نسبت قطر ۵/۰ وسرعت ۷ متر بر ثانیه

نمودار ۵-۱۲ تغییرات تنش برشی روی دیواره استوانه برای نسبت قطر ۷/۰ وسرعت ۵ متر بر ثانیه

نمودار ۵-۱۳ تغییرات تنش برشی روی دیواره استوانه برای نسبت قطر ۷/۰ وسرعت ۷ متر بر ثانیه

مشاهده می شود در نمودارهای ترسیم شده تنش برشی پس از تغییرات ناگهانی درقسمت ورودی ناحیه حلقوی به مقدار ثابتی می رسد. مکانی که پس از آن می توان تنش برشی را ثابت فرض کرد تقریباً مستقل از سرعت است و با تغییرسرعت در زمانی که نسبت قطر ثابت باشد مکان تثبیت تنش برشی تغییری نمی کند اما این مکان و نحوه تغییرات تنش بشدت به نسبت قطر وابسته است به گونه ای که با افزایش نسبت قطر، تنش برشی سریعتر تثبیت می شود و مکانی که پس از آن می توان مقدار تنش را ثابت فرض کرد به دهانه ورودی ناحیه حلقوی نزدیکتر می گردد. نکته دیگری که برای ما حایز اهمیت بود نیز دراین شکل ها آشکار می گردد و آن اینکه ثابت فرض کردن تنش برشی روی دیواره فرض نادرستی نیست و می توان با خطای قابل چشم پوشی این مقدار را در کل ناحیه ثابت فرض کرد. بدیهی است که با توجه به نمودارهای بالا هرچه نسبت قطر بیشتر شود این فرض به دلیل نزدیک شدن ناحیه ثبات تنش به دهانه خطای کمتری را به نتایج بدست آمده تحمیل می کند.
قبلاً گفته شد که نتایج بدست آمده در این قسمت برای دو حالت مختلف بدست آمده اند. یکی زمانی که استوانه ثابت باشد و دیگری زمانی که استوانه با سرعتی یکسان با سرعت سیال حرکت کند. نمودارهای بالا برای زمانی بود که استوانه هنوز شروع به حرکت نکرده و ساکن است. حال باید دید که حرکت استوانه چه تاثیری بر این نمودارها می گذارد و آیا باز هم می توان همین نتایج را در این حالت استنتاج کرد؟ در زیر چهار نمودار دیگر که دقیقاً با سرعت و نسبت قطرهای یکسان با نمودارهای قبل باشند ولی با فرض حرکت استوانه ترسیم گردیده اند.

نمودار ۵-۱۴ تغییرات تنش برشی روی دیواره استوانه برای نسبت قطر ۵/۰ وسرعت ۵ متر بر ثانیه

نمودار ۵-۱۵ تغییرات تنش برشی روی دیواره استوانه برای نسبت قطر ۵/۰ وسرعت ۷ متر بر ثانیه

نمودار ۵-۱۶ تغییرات تنش برشی روی دیواره استوانه برای نسبت قطر ۷/۰ وسرعت ۵ متر بر ثانیه

نمودار ۵-۱۷ تغییرات تنش برشی روی دیواره استوانه برای نسبت قطر ۷/۰ وسرعت ۷ متر بر ثانیه

دواﯾﺮ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﮐﻪ ﻃﯽ آن ﮐﺎرﮐﻨﺎن در ﮔﺮوه ﻫﺎی ﮐﻮﭼﮏ ﻣﺘﺸﮑﻞ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ وﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺮﺗﺐ ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﻣﻼﻗﺎت ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ و ﮐﺎر وﮐﯿﻔﯿﺖ ﻣﺤﺼﻮل را درواﺣﺪ ﺧﻮد ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ وﺑﺮای آن راه ﺣﻞ اراﯾﻪ ﻣﯽ دهند .
ﺳﯿﺴﺘﻢ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻓﻨﯽ ﮐﻪ ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ در ﺷﺮاﯾﻂ ﮐﺎر از ﻃﺮﯾﻖ ﺗﺠﺪﯾﺪ ﺳﺎزﻣﺎن ﮐﺎر ﺗﺸﮑﯿﻞ ﮔﺮوه ﻫﺎی ﮐﺎری وﺗﻨﻈﯿﻢ راﺑﻄﻪ ﺑﯿﻦ ﮐﺎرﮐﻨﺎن وﻓﻨﺎوری ﻫﺎی ﮐﻪ ﺑﺮای اﻧﺠﺎم ﮐﺎر ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده آن ﻫﺎ ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮد .ﺗﺠﺪﯾد ﺳﺎﺧﺘﺎر ﮐﺎر وﺗﻨﻈﯿﻢ ﻣﺠﺪد ارﺗﺒﺎط ﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ وﻓﻨﯽ در ﺷﻐﻞ ﮐﺎرﮐﻨﺎن ﻓﺮﺻﺘﯽ ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﺟﻬﺖ زﻧﺪﮔﯽ ﮐﺎری ﺑﺎ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ( ﺟﺰﻧﯽ،۱۳۸۰) اﯾﻦ ﮐﻮﺷﺶ ﻫﺎ ﺑﺮای اﻧﺴﺎﻧﯽ ﮐﺮدن ﻣﺤﯿﻂ اﺳﺖ.
دﻣﻮﮐﺮاﺳﯽ ﺻﻨﻌﺘﯽ ﯾﻌﻨﯽ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ رای وﺧﻮاﺳﺖ ﮐﺎرﮐﻨﺎن ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان ﺗﺼﻤﯿﻢ ﮔﯿﺮی ﮐﻪ ﻃﺒﻖ آن ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﺎن ﮐﺎرﮐﻨﺎن در ﻧﺸﺴﺖ ﻫﺎی رﺳﻤﯽ ﻣﺸﺘﺮک ﺑﺎ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺑﺤﺚ وﮐﻔﺘﮕﻮ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﻨﺪ و رای ﺧﻮد را در ﻣﻮرد ﺗﺼﻤﯿﻤﺎت ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﻪ ﮐﺎر وﺷﺮاﯾﻂ ﮐﺎر ﺧﻮﯾﺶ اﻋﻼم ﻣﯽ دارﻧﺪ .ﺟﺰﻧﯽ دﻣﻮﮐﺮاﺳﯽ ﺻﻨﻌﺘﯽ را ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان ﻋﺰم ﻫﻤﮕﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﮐﺎر ﺑﺮده اﺳﺖ (ﺟﺰﻧﯽ ،۱۳۸۰).
وی ﻣﯽ ﻧﻮﯾﺴﺪ ﮐﻪ در اﺛﺮ ﻧﺸﺴﺖ ﻫﺎی رﺳﻤﯽ ﺑﺎ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺷﺮﮐﺖ ﻋﺰم ﻫﻤﮕﺎﻧﯽ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﺎن ﮐﺎرﮐﻨﺎن را ﻣﺠﺎز ﻣﯽ ﺳﺎزد ﺗﺎ در ﻣﻮرد ﺗﺼﻤﯿﻢ ﻫﺎی ﮐﻠﯿﺪی ﮐﻪ وﺿﻌﯿﺖ آﻧﺎن را ﻣﺘﺎﺛﺮ ﻣﯽ ﺳﺎزد به ﺑﺤﺚ ﻧﺸﺴﺘﻪ وﺑﻪ آن ﻫﺎ رای دﻫﻨﺪ.
ﮔﺮوه ﻫﺎی ﮐﺎری ﻣﺴﺘﻘﻞ ﯾﺎ ﺧﻮد ﮔﺮدان ﮐﻪ روﯾﮑﺮدی ﻣﺘﺪاول در درﮔﯿﺮ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﮐﺎرﮐﻨﺎن وﻣﺸﺎرﮐﺖ آن ﻫﺎ در ﮐﺎرﻫﺎ وﺗﺼﻤﯿﻤﺎت ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ اﺳﺖ . ﮔﺮوه ﻫﺎی ﮐﺎری ﻣﺴﺘﻘﻞ ﻣﺘﺸﮑل اﺰ ﺗﯿﻤﯽ از ﮐﺎرﮐﻨﺎن اﺳﺖ ﺑﺪون آن ﮐﻪ رﺋﯿﺲ از ﻃﺮف ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻪ ﻃﻮر رﺳﻤﯽ ﺑﺮ آن ﻫﺎ ﮔﻤﺎرده ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ. اﯾﻦ ﮔﺮوه ﺗﺼﻤﯿﻤﺎﺗﯽ را ﮐﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺳﻨﺘﯽ ﻣﺪﯾﺮان وﺳﺮﭘﺮﺳﺘﺎن اﺗﺨﺎذ ﻣﯽ ﮐﺮدﻧﺪ ﻋﻬﺪه دار ﻫﺴﺘﻨﺪ.
راﺑﯿﻨﺰ^[۱۸] ﻣﺴﺆﻟﯿﺖ اﯾﻦ ﮔﺮوه را ﺑﻪ ﻗﺮار زﯾﺮ ﻣﯽ داﻧﺪ:
۱-ﻧﻈﺎرت ﺑﺮ ﺳﺮﻋﺖ ﮐﺎر
۲- ﺗﻌﯿﯿﻦ وﻇﺎﯾﻒ
۳-ﺗﻌﯿﯿﻦ زﻣﺎن ﺻﺮف ﺻﺒﺤﺎﻧﻪ وﻧﻬﺎر
۴-ﻧﻈﺎرت وﮐﻨﺘﺮل ﺑﺮ ﺷﯿﻮه ﻋﻤﻠﯿﺎت
۵-اﻧﺘﺨﺎب اﻋﻀﺎ
۶-ارزیابی عملکرد اعضا
ﺟﺰﻧﯽ ﺧﺼﯿﺼﻪ ﻣﻤﺘﺎز ﮔﺮوه ﻫﺎی ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺧﻮد ﮔﺮدان را ﻋﺒﺎرت از درﺟﻪ ﺑﺎﻻی ﻋﺰم ﺷﺨﺼﯽ ﮐﺎرﮐﻨﺎن در ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﮐﺎر روزاﻧﻪ ﺧﻮد ﻣﯽ داﻧﺪ .ﻣﻨﻈﻮر وی از ﻋﺰم ﺷﺨﺼﯽ ﺷﺎﻣﻞ ﮐﻨﺘﺮل ﺟﻤﻌﯽ ﺑﺮ ﺳﺮﻋﺖ ﮐﺎر ،ﺗﻮزﯾﻊ وﻇﺎﯾﻒ ،ﺳﺎزﻣﺎن دﻫﯽ زﻣﺎن ﻫﺎی ﺗﻨﻔﺲ وﺗﺸﺮﯾﮏ ﻣﺴﺎﻋﯽ ﺟﻤﻌﯽ در ﻧﯿﺮو ﯾﺎﺑﯽ و آﻣﻮزش اﻋﻀﺎی ﺟﺪﯾﺪ ﺑﻮده است ( ﺟﺰﻧﯽ ،۱۳۸۰) .ﻓﺮﻧﭻ وﺑﻞ ﯾﮑﯽ از روﯾﮑﺮد ﻫﺎی ﺗﻮﺳ ﯾﺎ ﺑﺎﻟﻨﺪﮔﯽ ﺳﺎزﻣﺎن را ﭘﺮوژه ﻫﺎی ﮐﯿﻔﯿﺖ زﻧﺪﮔﯽ ﮐﺎری ﻣﯽ داﻧﺪ.وی روﯾﮑﺮدﻫﺎی را ﮐﻪ ﺑﺎ ﺑﺎﻟﻨﺪﮔﯽ ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ ﭘﯿﻮﻧﺪ ﺧﻮرده اﺳﺖ را ﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮ ﺧﻼﺻﻪ ﮐﺮده است(۲۰۰۳, ( french&bell :
ﺳﯿﺴﺘﻢ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ – ﻓﻨﯽ
ﺗﯿﻢ ﻫﺎی ﺧﻮد ﮔﺮدان
ﺑﺎز ﺳﺎزی ﮐﺎر
مدیریت ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎی ﻫﺪف
ﮐﯿﻔﯿﺖ زﻧﺪﮔﯽ ﮐﺎری
ﺣلقه ﻫﺎی ﮐﯿﻔﯿﺖ
ﺳﺎﺧﺘﺎر ﯾﺎدﮔﯿﺮی ﻣﺘﻮازی
اﻣﮑﺎﻧﺎت ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ
ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺟﺎ
کامینگز^[۱۹] و اوروﻟﯽ^[۲۰] ﺑﻪ ﻣﻼ ﺣﻈﻪ ﻫﺎی ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ اﺷﺎره ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ .از ﻧﻈﺮ آن ﻫﺎ ،دﺧﺎﻟﺖ ﻫﺎی ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ، ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎﯾﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﮐﻤﮏ ﺑﻪ ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎ ﺑﺮای ﺑﻬﺒﻮد ﮐﺎراﯾﯽ ﮐﯿﻔﯿﺖ زﻧﺪﮔﯽ ﮐﺎری وﺑﻬﺮه وری ،اﻧﺠﺎم ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ .ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ آن ﻫﺎ اﺷﺎره ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﺪاﺧله هایی ﮐﻪ ﺑﻪ رﺷﺪ ﺑﻬﺮه وری وﮐﯿﻔﯿﺖ زﻧﺪﮔﯽ ﮐﺎری ﮐﻤﮏ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ،دارای ﺳﻪ وﯾﮋﮔﯽ ﮐﻠﯿﺪی هستند ( ﮐﺎﻣﯿﻨﮕﺰ و اورﻟﯽ ، ۱۳۷۵) .
ﭘﺮداﺧﺘﭽﯽ ﺑﻪ ﻧﻘﻞ از ﻫﮏ ﻣﻦ^[۲۱] و ﺳﻮﺗﻞ^[۲۲] اﺳﺘﺮاﺗﮋﻫﺎی را ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ ﻧﺎم ﻣﯽ ﺑﺮد ﮐﻪ در اﻏﻠﺐ ﺳﺎزﻣﺎن ها ﺑﺮای ﺑﻬﺒﻮد ﮐﯿﻔﯿﺖ زﻧﺪﮔﯽ ﮐﺎری ﺑﮑﺎر رﻓﺘﻪ اﺳﺖ ( ﭘﺮداﺧﺘﭽﯽ ،۱۳۸۴).
۱ -ﺗﺪوﯾﻦ ﮐﺎر راﻫﻪ (ﻣﺴﯿﺮ ﺷﻐﻠﯽ) ﻃﺮاﺣﯽ ﮐﺎر
۲ - ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺣﻘﻮق وﻣﺰاﯾﺎ
۳ - ﻃﺮاﺣﯽ وﺣﻔﻆ رواﺑﻂ درون ﮔﺮوﻫﯽ و ﻣﯿﺎن ﮔﺮوﻫﯽ
۴ -اﻗﺪاﻣﺎت وﻋﻤﻠﯿﻠﺖ ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ
۵ -راﻫﺒﺮدﻫﺎی دروﻧﯽ وﺑﺮوﻧﯽ ﺑﺮای ﺗﻐﯿﯿﺮ

۲-۱-۴- اﻫﺪاف کیفیت زﻧﺪﮔﯽ ﮐﺎری

اﻫﺪاف اﺳﺎﺳﯽ ﯾﮏ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﮐﯿﻔﯿﺖ زﻧﺪﮔﯽ ﮐﺎری اﺛﺮﺑﺨﺶ، ﺷﺮاﯾﻂ ﮐﺎری ﺑﻬﺒﻮد ﯾﺎﻓﺘﻪ(ﺑﻪ ﻃﻮر ﻋﻤﺪه از دﯾﺪﮔﺎه ﮐﺎرﻣﻨﺪان) و اﺛﺮﺑﺨﺸﯽ ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮ( ﺑﻪ ﻃﻮر ﻋﻤﺪه از دﯾﺪﮔﺎه ﮐﺎرﻓﺮﻣﺎﯾﺎن) ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻣﺜﺒﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﺬﮐﻮر ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ ﺷﻤﺎری از ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﭘﯿﺸﯿﻦ ﺣﻤﺎﯾﺖ ﺷﺪه اﺳﺖ که ﺷﺎﻣﻞ ﮐﺎﻫﺶ ﻏﯿﺒﺖ ﮔﺮاﯾﯽ در ﺳﺎزﻣﺎن، ﺟﺎﺑﺠﺎﯾﯽ ﭘﺮﺳﻨﻠﯽ ﮐﻤﺘﺮ، ارﺗﻘﺎء و رﺿﺎﯾﺖ ﺷﻐﻠﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ((Lau,2000.
ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ دﯾﮕﺮ از ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن در ﻣﻘﺎﻟﻪ ای ﺑﺎ ﻋﻨﻮان ﻣﻮج ﺟﺪﯾﺪ ﮐﯿﻔﯿﺖ زﻧﺪﮔﯽ ﮐﺎری ﻣﻮج ﺟﺪﯾﺪ ﺗﯿﻢ ﻫﺎی ﮐﯿﻔﯿﺖ زﻧﺪﮔﯽ ﮐﺎری را ﺷﺎﻣﻞ ﺗﯿﻢ ﻫﺎﯾﯽ از ﮐﺎرﮐﻨﺎن ﻣﯽ داﻧﻨﺪ ﮐﻪ اﻫﺪاف ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﮐﺎر ﺧﻮد را ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ و ﻣﻌﯿﺎرﻫﺎی ﺗﻌﯿﯿﻦ ﭼﻨﯿﻦ اﻫﺪاﻓﯽ را به شرح زیر می دانند :
ﺑﻬﺒﻮد روش ﻫﺎی اﻧﺠﺎم ﮐﺎر ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ ای ﮐﻪ ﻣﻮرد رﺿﺎﯾﺖ ارﺑﺎب رﺟﻮع ( ﻣﺸﺘﺮی )، ﻧﯿﺮوی ﮐﺎر و مدیر باشد.
ﺑﺎﻋﺚ اﯾﺠﺎد درآﻣﺪ ﯾﺎ ﮐﺎﻫﺶ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد.
ﺑﺎﻋﺚ ﺑﻬﺒﻮد در اراﺋﻪ ﺧﺪﻣﺎت ﺑﻪ ارﺑﺎب رﺟﻮع ﻣﯽ ﺷﻮد
روﺣﯿﻪ ﮐﺎر ﮔﺮوﻫﯽ را ارﺗﻘﺎء ﻣﯽ ﺑﺨﺸﺪ ( ﺗﻤﺠﯿﺪی، ۱۳۸۶).

۲-۱-۵- تعابیر ﻧﻮﯾﻦ کیفیت زﻧﺪﮔﯽ ﮐﺎری

اﻣﺮوزه ﻋﻮاﻣﻞ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎی ﮐﯿﻔﯿﺖ زﻧﺪﮔﯽ ﮐﺎری در ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻓﺮاﮔﯿﺮ ، ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪﺳﺎزی ﮐﺎرﮐﻨﺎن و ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ دوﺑﺎره ﺳﺎزﻣﺎن ﮔﻨﺠﺎﻧﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ( ﻧﺠﻔﯽ، ۱۳۸۵).

۲-۱-۵-۱- ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ کیفیت فراگیر^[۲۳]

اﯾﻦ ﻣﻔﻬﻮم ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮑﯽ از ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ ﺑﻬﺒﻮد ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽ ﺷﻮد .ﯾﮑﯽ از ﺻﺎﺣﺒﻨﻈﺮان ﺑﻬﺒﻮد ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ،راﺑﻄﻪ ﺑﯿﻦ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻓﺮاﮔﯿﺮ وﺑﻬﺒﻮد ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ را اﯾﻨﮕﻮﻧﻪ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻓﺮاﮔﯿﺮ ﺗﻼﺷﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل اﯾﺠﺎد وداﺋﻤﯽ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺟﻮی در ﺳﺮاﺳﺮ ﺳﺎزﻣﺎن اﺳﺖ ﮐﻪ در آن ﮐﺎرﮐﻨﺎن ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺪاوم ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪ ی ﻫﺎی ﺧﻮد را ﺟﻬﺖ اراﺋﻪ ﻣﺤﺼﻮﻻﺗﯽ که ﻣﺸﺘﺮﯾﺎن ارزش وﯾﮋﻫﺎی ﺑﺮای آﻧﻬﺎ ﻗﺎﺋﻠﻨﺪ ،ﺑﻬﺒﻮد ﺑﺨﺸﻨﺪ( ﻧﺠﻔﯽ، ۱۳۸۵) . ﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎی زﯾﺮ از ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻓﺮاﮔﯿﺮ اﺳﺖ:
ﺗﺄﮐﯿﺪ ﺑﺮﺳﻨﺠﺶ ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ ﻓﻨﻮن ﮐﻨﺘﺮل ﻓﺮاﯾﻨﺪ آﻣﺎری وﮐﻨﺘﺮل ﮐﯿﻔﯿﺖ آﻣﺎری
اﻟﮕﻮ ﺳﺎزی رﻗﺎﺑﺘﯽ
ﺟﺴﺘﺠﻮ ﻣﺪاوم ﻋﻠﻞ ﻣﻨﺸﺄ ﻧﻮاﻗﺺ ﺑﺎ ﻫﺪف ﺣﺬف ﮐﻠﯽ آن ﻫﺎ
مدﯾﺮﯾﺖ ﻣﺸﺎرﮐﺘﯽ وﺗﺄﮐﯿﺪ ﺑﺮ ﺗﯿﻢ ﻫﺎ وﮐﺎر ﺗﯿﻤﯽ
ﺗﺎﮐﯿﺪ ﻋﻤﺪه ﺑﺮ آﻣﻮزش ﻣﺴﺘﻤﺮ(ﺗﻤﺠﯿﺪی،۱۳۸۶) .

۲-۱-۵-۲- ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪ ﺳﺎزی ﮐﺎرﮐﻨﺎن^[۲۴]

مفهوم ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪ ﺳﺎزی ﮐﺎرﮐﻨﺎن در ﻃﯽ ده ﺳﺎل ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺷﻬﺮت ﺑﺴﯿﺎری ﭘﯿﺪا ﮐﺮده اﺳﺖ .دو ﺗﻦ از ﺻﺎﺣﺐ ﻧﻈﺮان دو ﻧﻈﺮﯾﻪ ﮐﺎﻣﻼً ﻣﺘﻔﺎوت از ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪ ﺳﺎزی ﮐﺎرﮐﻨﺎن اراﺋﻪ ﮐﺮده اﻧﺪ. ﺑﺮﺧﯽ از اﯾﻦ اﻓﺮاد ،ﺑﺮ اﯾﻦ ﺑﺎورﻧﺪ ﮐﻪ ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪ ﺳﺎزی ﺑﻪ ﺗﻔﻮﯾﺾ اﺧﺘﯿﺎرات وﻣﺴﺆﻟﯿﺖ ﻣﺮﺑﻮط ﻣﯽ ﺷﻮد وآن را ﻓﺮاﯾﻨﺪی از ﺑﺎﻻ ﺑﻪ ﭘﺎﯾﯿﻦ ﻣﯽ داﻧﻨﺪ ﮐﻪ ﻃﯽ آن ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ارﺷﺪ دور ﻧﻤﺎی ﺧﻮد را ﮐﺎﻣﻼ ﻣﺸﺨﺺ نموده وآﻧﺮا ﺑﺮ ﻋﻬﺪه ﮐﺎرﮐﻨﺎن ﻣﯽ ﮔﺬارﻧﺪ. ﺑﺮ اﺳﺎس اﯾﻦ دﯾﺪﮔﺎه ﮐﻪ ﮐﺎن^[۲۵] را دﯾﺪﮔﺎه ﻣﮑﺎﻧﺴﺘﯿﮏ(اﯾﺴﺘﺎ) ﻣﯽ ﻧﺎﻣﻨﺪ،ﺗﻔﻮﯾﺾ اﺧﺘﯿﺎر ﺗﺼﻤﯿﻢ ﮔﯿﺮی، از ﻃﺮﯾﻖ ﻣﺮز ﺑﻨﺪی ﻫﺎ و واﮔﺬاری ﻣﺴﺆﻟﯿﺖ ﺑطور دﻗﯿﻖ اﻧﺠﺎم ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﻣﻮﺟﺐ اﻓﺰاﯾﺶ ﮐﻨﺘﺮل ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﯽ ﺷﻮد.
دﯾﺪﮔﺎه دوم آن را دﯾﺪﮔﺎه ارﮔﺎﻧﯿﮏ ﻣﯽ ﻧﺎﻣﻨﺪ ،ﺑﺮاﯾﻦ ﺑﺎور اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪ ﺳﺎزی ،روﯾﮑﺮدی از ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺑﻪ ﺑﺎﻻ اﺳﺖ وﺑﺮ^[۲۶] ﻣﻔﺎﻫﯿﻤﯽ ﻧﻈﯿﺮ رﯾﺴﮏ ﭘﺬﯾﺮی آﮔﺎﻫﺎﻧﻪ ،رﺷﺪ وﺗﻐﯿﯿﺮ ،اﻋﺘﻤﺎد و ﻣﺎﻟﮑﯿﺖ، ﺗﺄﮐﯿﺪ می ﮐﻨﺪ .در اﯾﻦ ﺷﯿﻮه ﮐﺎرﮐﻨﺎن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﮐﺎر آﻓﺮﯾﻨﺎن وﻣﺎﻟﮑﯿﻦ ﻣﻄﺮح ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ ﺗﺼﻤﯿﻤﺎت هوﺷﻤﻨﺪاﻧﻪ اﺗﺨﺎذ ﻣﯽ ﮐﻨﻨد (ﻧﺠﻔﯽ،۱۳۸۵) .