اساتید: کسانی که دروس دانشگاهی را تدریس میکنند.
دروس: دروس که برای گروه دانشجویان برنامه ریزی میگردند.
کلاسها: کلاسها که برای برنامه هفتگی دروس در دسترس میباشند.
گروه دانشجویان از مولفه های مهم مسئله زمانبندی کلاس درس میباشد، که عبارت است از گروهی از دانشجویان که دروس یکسانی را اخذ میکند و برنامه زمانبندی بر اساس نیاز آنها طراحی شده است. در این تقسیمبندی دانشجویان هر سال بهعنوان یک گروه در نظر گرفته میشوند همانند دانشجویان سال اول. در مدل ارائه شده با توجه به گروه های مختلف مقطع ارشد در نیمسال دوم سال تحصیلی ۱۳۹۱، برنامههای مختلفی را استخراج نموده که بهترین برنامه از میان این برنامهها، بهعنوان برنامه نهایی هر گروه انتخاب میشود.
۳-۹- تعریف مدل پیشنهادی مسئله زمانبندی دروس دانشگاهی
مدل طراحی شده در تحقیق حاضر از نوع مدلهای غیرخطی صفر و یک میباشد که در ادامه هدف، محدودیتها، متغیرهای تصمیم و پارامترهای مدل به تفصیل آورده شده است.
۳-۹-۱- هدف
در مدل پیشنهادی، هدف، کمینهسازی تعداد روزهایی است که هر استاد باید در دانشگاه جهت ارائه درس به دانشجو حضور داشته باشد و همچنین کمینهسازی فاصله بین کلاسهای دانشجویان هر گروه.
۳-۹-۲- تعریف محدودیتها
برای مدل پیشنهادی، چهار دسته محدودیت تعریف میگردد. تحقیق حاضر با تاکید بر محدودیتهای سخت، دسته محدودیتهای زیر را در مدل پیشنهادی نظر گرفته است:
دسته محدودیت اول : تداخل دروس در گروه های درسی نباشد ( برای چهار گروه درسی مقطع کارشناسی ارشد).
دسته محدودیت دوم: تداخل اساتید نباشد.
دسته محدودیت سوم: دروس سه یا چهار واحدی نیاز به برگزاری دو جلسه درهفته نیاز دارند.
دسته محدودیت چهارم: اهمیت به ترجیحات اساتید.
۳-۹-۳- تعریف متغیرهای تصمیم و پارامترهای مدل
روز: روزهایی از هفته که امکان برنامه ریزی برای دروس در آنها ممکن میباشد.
دورهزمانی: دوره زمانی یک روز، دوره های زمانی میباشند که در آن دروس برنامه ریزی میشوند.
اساتید: کسانی که دروس دانشگاهی را تدریس میکنند.
دروس: دروس که برای گروه دانشجویان برنامه ریزی میگردند.
کلاسها: کلاسها که برای برنامه هفتگی دروس در دسترس میباشند. (در این مدلها فرض شده است که محدودیتی برای کلاس ها وجود ندارد)
در تحقیق حاضر روز و بازهزمانی را به عنوان یک اندیس در نظر گرفته و طبق جدول زیر کدبندی شدهاند.
جدول ۳-۱- نمایش کد بازههای زمانی
روزهای هفته | شنبه | یکشنبه | دوشنبه | سهشنبه | چهارشنبه | پنجشنبه |
بازههای زمانی | کدهای بازههای زمانی و روزهای هفته | |||||
۸-۱۰ | ۱ | ۶ | ۱۱ | ۱۶ | ۲۱ | ۲۶ |
۱۰-۱۲ | ۲ | ۷ | ۱۲ | ۱۷ |