بالاخره هدایت و مدیریت شخصی شامل سازگاری و قابلیت می شود. تحقیقات نشان می دهد که افراد انعطاف پذیر نسبت به متعصب ها موفق ترند.

امیداوری:

اشنایدر^[۵۰] امیدرا این گونه تعریف می کند: «اعتقاد به این امر که هدفتان هر چه باشد، هم اراده دستیابی به آن را دارید و هم راه آن مقابل شما گشوده است»
(گلمن، ترجمه پارسا، ۱۳۸۲ ، ص ۱۲۸) از دیدگاه هوش هیجانی، امیدوار بودن به این معناست که فرد در مقابل اضطراب فشار آور، نگرشی حاکی از شکست یا افسردگی در رویارویی با چالش ها یا موانع دشوار، تسلیم نخواهد شد.
در واقع، فرد امیدوار در تعقیب اهداف خود در طول زندگی کمتر دچار افسردگی می شوند و در کل اضطراب کمتری دارند ودرماندگی های عاطفی در آنان کمتر است.

خوش بینی:

به معنای آن است که فردی انتظار قوی داشته باشد. انتظاری در این جهت که علی رغم وجود موانع و دلسردی ها در مجموع زندگی، همه چیز درست خواهد شد.
از دیدگاه هوش هیجانی، خوش بینی نگرشی است که افراد را در رویارویی با رویدادهای دشوار مقاوم می سازد. (مقصود خوش بینی واقع گرایانه است).
مارتین سلیگمن^[۵۱] روان شناس دانشگاه پنسیلوانیا خوش بینی را در شیوه ای می داند که افراد، موفقیت ها و شکست های خود را برای خودشان تعریف می کنند.

افراد خوش بین شکست را چیزی می بینند که می توانند آن را تغییر دهند، در حالی که افراد بدبین به خاطر شکست خود را سرزنش می کنند و آن را به خصیصه ای در خود نسبت می دهند که قادر به تغییر آن نیستند (همان منبع، ص ۱۳۰)
با توجه به توضیحات داده شده، این خصیصه به نحوه پاسخگویی افراد به زندگی تأثیرات آشکاری باقی می گذارد. افراد خوش بین مانع را چیزی می بینند که می توانند آن را کنار بزنند. این افراد با پیگیری دلایل شکست در موقعیت و نه در خودشان می توانند نتیجه را تغییر دهند.
واکنش عاطفی که فرد در مقابل شکست از خود ظاهر می سازد، برای توانایی او در حفظ انگیزش کافی جهت ادامه کار ضروری است. زیر بنای هر دو این حالات خود باوری^[۵۲] است، یعنی این باور که فرد بر وقایع زندگی خود تسلط دارد و می تواند با چالش هایی که پیش می آیند روبه رو شود.

مهارتهای هوش هیجانی

به طور کلی هوش هیجانی ۳ دسته مهارتها را شامل می شود:
مهارتهای هیجانی
شناسایی و نامگذاری احساسات
ابراز احساسات
تعیین شدت احساسات
توانایی درک منشأ احساسات
مدیریت احساسات و کنترل عواطف
ایجاد احساسات مثبت نسبت به شخص خود و اطرافیان
آگاهی ارتقاوتهای موجود میان احساسات و عمل
همدلی
به تعویق انداختن کامیابی
کنترل تکانه
مهار هیجان ها و افزایش خویشتن داری
یافتن راه های برای مقابله با ترس و اضطراب، خشم و اندوه
کاهش فشار روانی و مقابله با اضطراب اجتماعی
مهارتهای شناختی:
تشخیص آن که بر تصمیمی خاص، عقل حاکم است یا احساسات
درک آنچه که در پس هر احساس نهفته است (مانندرنجشی که برانگیزنده خشم است)
آگاهی براینکه چه هنگام می توان بدون احساس خطر، درباره احساسات خصوصی خود صحبت کرد.
خویشتن پذیری، نگریستن به خود از زاویه ای مثبت، شناخت تقاط قوت و ضعف خود
درک هنجارهای رفتاری (اینکه چه رفتاری مقبول و چه رفتاری ناشایست است)
دریافتن و تفسیر نشانه های اجتماعی، شناخت تأثیرات اجتماعی بررفتار، ملاحظه شخص خود از چشم انداز جامعه ای بزرگتر و درک نظرگاه دیگران
استفاده از گامهای مشخص برای حل مسائل و تصمیم گیری، تعیین اهداف، تعیین اعمال جایگزین و پیش بینی پیامدها.
احساس مسئولیت
اجرای گفت و گوی درونی و صحبت ها با خود به عنوان راهی برای کنار آمدن یا یک موضوع یا تقویت رفتار خود
مهارتهای رفتاری:
برقراری ارتباط غیر کلامی ـ از طریق تماس چشمی، حالت چهره، لحن صدا، حرکات بیانگر.
برقراری ارتباط کلامی ـ ابراز درخواست های روشن، نشان دادن واکنش مثبت به انتقاد، مقاومت در برابر تأثیرات منفی گوش دادن به گفته های دیگران
ایجاد حس اعتماد در یک ارتباط
قدرت تأثیر بر دیگران به طوری که این تأثیر پس از پایان روابط ادامه داشته باشد.
تجزیه و تحلیل و درک ارتباط ها.
حل تعارضات و مذاکره بر سر موضوع های مورد اختلاف و مبارزه عادلانه بادیگران
حل مشکلات موجود در ارتباط ها
دانستن مهارت در مراوده با دیگران
پیروی از جمع و هماهنگی با گروه
اجتماعی بودن، داشتن محبوبیت، صمیمت و هماهنگی با دوستان
برخوداری از حس اشتراک، تشریک مساعی، یاری و مددکاری
آگاهی بر این که چه هنگام و چگونه رهبری را بر عهده بگیرند و چه هنگام تبعیت کنند.

کاربردهای هوش هیجانی