starān ī an-āmārānīg«ستارگان بی‌شمار»
a-mar stārag «ستارگان بی‌شمار»
az ēn mar «از این شمار»
sāl ī ōšmurdīg «سال محاسبه شده: سال عددی؛ سال ۳۶۵ روزه»
was marag «تعداد بسیاری».

• • §§

anagr ī rōšn [ˀngl y lwšn’ | Av. anaγranąm raocaŋhąm]
(تنجیم: تقسیمات آسمان)
* «روشنی بی پایان»: انغران، خورشید-پایه، گرزمان، طبقه پنجم آسمان
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
توضیحات: «انغر روشن» همان انغران یا خورشیدپایه، جایگاه مینویِ ایزد مهر است. (برای توضیحات بیشتر رک. pāyag)

ریشه شناسی: ترکیب پهلوی anagr ī rōšn وام گرفته از ترکیب اوستایی anaɣranąm raocaŋhąm به معنای «روشنی بی پایان» است (نیبرگ، ۱۹۷۴: ۱۷). این عبارت مرکب است از: an-agr «بی-پایان» + rōšn «روشن»: هند و ایرانی آغازین: مرکب از پیشوند سلبی *a(n)- + *(H)agra- «نوک، سر، آغاز» + *lauka- «نور» (لوبوتسکی، ۲۰۰۹: ۸، ۵، ۶۴)؛ سانسکریت: از ágra- (مایرهوفر، ۱۹۹۲: ۴۵؛ مونیرویلیامز، ۱۹۶۰: ۶) و rocaná- «روشن» (مونیرویلیامز، ۱۹۶۰: ۸۸۹؛ مایرهوفر، ۱۹۹۶: ۴۶۳-۴۶۴)؛ اوستایی: مشتق از an-aɣra- «بی پایان، بیکران» و raočana- «روشن» (رایشلت، ۱۹۱۱: ۲۱۶، ۲۶۴)؛ فارسی باستان: *agra- در agriya- «اوج، نخستین» (کنت، ۱۹۵۳: ۱۶۵) و raucah- «روز» (کنت، ۱۹۵۳: ۲۰۵)؛ فارسی میانه: anagr ī rōšn «روشنی بیکران»؛ فارسی نو: انیران روشن؛ معادل انگلیسی: Endless Light (انکلساریا، ۱۹۵۶: ۳۹).

• • §§

Anagrān [ˀnglˀn | Av. anaγranąm | M ˀnyrˀn]
* انغران، انیران، «بیکرانه»:
*(تنجیم: تقسیمات آسمان) پایه پنجم آسمان، خورشید-پایه، گرزمان؛
*(گاه‌شماری: اسامی روزها) نام روز سی‌ام از هر ماه اوستایی.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
توضیحات: در تنجیم، انغران همان «انغر روشن» است و به خورشیدپایه، جایگاه مینویِ ایزد مهر، اشاره دارد. (برای توضیحات بیشتر رک. pāyag)
ریشه شناسی: واژۀ anagrān کوتاه شدۀ ترکیب اوستایی anaɣranąm raocaŋhąm به معنای «روشنی بی پایان» است (نیبرگ، ۱۹۷۴: ۱۷). واژه anagrān حالت جمع از اسم an-agr به معنی «بی-آغاز: بی-بالا» می‌باشد (برای بررسی ریشه شناختی رک. anagr ī rōšn): هند و ایرانی آغازین: *(H)agra- «نوک، سر، آغاز» (لوبوتسکی، ۲۰۰۹: ۵)؛ سانسکریت: ágra- (مایرهوفر، ۱۹۹۲: ۴۵؛ مونیرویلیامز، ۱۹۶۰: ۶)؛ اوستایی: anaɣranąm حالت اضافی و جمع از anaɣra- «بی پایان، بیکران» (نیبرگ، ۱۹۷۴: ۱۷)؛ فارسی باستان: *agra- در agriya- «اوج، نخستین» (کنت، ۱۹۵۳: ۱۶۵)؛ فارسی میانه: Anagrān (نیبرگ، ۱۹۷۴: ۱۷؛ مکنزی، ۱۳۷۳: ۳۸؛ بهار، ۱۳۴۵: ۸۴)؛ فارسی میانه مانوی: [ˀnyrˀn] (نیبرگ، ۱۹۷۴: ۱۷)؛ پازند: Anērān (نیبرگ، ۱۹۷۴: ۱۷)؛ فارسی نو: انیران؛ معادل انگلیسی: Endless.
ترکیبات:
rōz ī Anagrān «روزِ انغران: روز سی‌ام از ماه»
Anagrān, anagr ī rōšn «انغران، که همان روشنایی بیکران است».

• • §§

Anāhīd [ˀnˀhyt’ | Av. anāhitā- | N nāhīd]
(نجوم: سیارات)
* ناهید: سیارۀ زهره، ستارۀ صبحگاهی، ستارۀ شامگاهی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
توضیحات (نجوم): بنا بر بندهشن (۵-الف: ۸)، سیاره ناهید به ۲۸۳۱ دقیقه از خورشید بسته شده است. توضیح اینکه سیاره ناهید از سیارات سفلی (زیرین یا درونی) است یعنی مدار زمین محاط بر مدار ناهید است؛ در نتیجه، از دید ناظر زمینی، سیاره ناهید همیشه بند به خورشید است و از آنجا که خورشید در مرکز مدار زهره است، حرکت خورشید به معنی حرکت مدار زهره است. از طرفی گردش زهره بدور خورشید نیز از دید ناظر زمینی یک حرکت دورانی نیست بلکه صرفاً یک حرکت پیشرونده و پسرونده است؛ یعنی، ناظر می‌بیند که ناهید از خورشید پیشی می‌گیرد و وقتی به حداکثر فاصله‌ای که می‌تواند از خورشید بگیرد، رسید، شروع به پسرفت می‌کند و در این پسرفت ابتدا به خورشید رسیده و سپس از آن عقب تر می‌رود. در اینجا، دوباره، زهره تا آنجا که مدارش اجازه می‌دهد با خورشید فاصله گرفته و آنگاه حرکت پیشرونده خود را آغاز می‌کند. از دیدگاه بندهشن، حداکثر فاصله‌ای که زهره می‌تواند از خورشید داشته باشد، ۲۸۳۱ دقیقه، برابر با ۴۷ درجه و ۱۱ دقیقه است، یعنی کمی بیشتر از یک برج و نیم، که با توجه به امکانات آن زمان، بسیار دقیق می‌باشد.
توضیحات (تنجیم): بنا بر احکام نجوم بندهشن (۵: ۴)، سیارۀ ناهید، سپاهبد اباختری جنوب و دشمن سدویس است. شرف سیارۀ زهره، در بندهشن (۵الف: ۲)، همانند تنجیم سنتی، در برج ماهی قرار دارد و همانگونه که در تنجیم سنتی، این سیاره به «نیکِ خُرد» (=سعد اصغر) معروف و از کرفه‌گران (سعود) است، در بندهشن (۵ب: ۱۲) نیز به سبب تفوق سدویس بر زهره، زهره از گناه کردن بازداشته می‌شود و کرفه‌گر می‌شود. در تنجیم سنتی، ناهید آبی است (بیرونی، ۱۳۵۲: ۳۵۵) و در بندهشن (۵ب: ۱۴) نیز همانند رقیبش سدویس، جزء آب-سرشتان محسوب می‌شود.
ریشه شناسی: واژه پهلوی anāhitā- متشکل است از: پیشوند منفی ساز an- + صورت بالنده از صفت مونث *ahitā- به معنی «تیره»: هند و ایرانی آغازین: صورت منفی *(H)asita- (لوبوتسکی، ۲۰۰۹: ۱۶)؛ سانسکریت: پیشوند سلبی an- + asita- «تاریک» (مونیرویلیامز، ۱۹۶۰: ۱۲۰؛ مایرهوفر، ۱۹۹۲: ۱۴۶)؛ اوستایی: Anāhitā- به معنی «بی-آلایش» (بارتولومه، ۱۹۰۴: ۱۲۵)؛ فارسی باستان: Anāhitā-, Anahªta-, Anahita- (کنت، ۱۹۵۳: ۱۶۷)؛ فارسی میانه: Anāhīd (مکنزی، ۱۳۷۳: ۳۸؛ بهار، ۱۳۴۵: ۵۸؛ دورکین-مایسترارنست، ۲۰۰۴: ۴۳)؛ Anāhīt (نیبرگ، ۱۹۷۴: ۱۷)؛ پازند: Anāhīδ (هوبشمان، ۱۸۹۵: ۱۳۸)؛ فارسی نو: ناهید؛ معادل انگلیسی: (planet) Venus ؛ معادل عربی: زهره «سیاره ناهید».
ترکیبات:
Anāhīd ī abāxtarīg «ناهید اباختری؛ سیاره زهره»
Anāhīd nēm-rōz spāhbed «ناهید، سپاهبد نیمروز؛ زهره، سپهبد جنوب»
Anāhīd ī āb-čihrag «ناهید آب-سرشت؛ زهرۀ آبی».

• • §§

andarmāh [ˀndlmˀh | Av. aṇtarəmā̊ŋha-]
(نجوم)
* اندرماه: از هلال روز اول تا هلال روز پنجم.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
توضیحات: بنا بر بندهشن (۲۶: ۲۲)، اندرماه عبارت است از پنجۀ اول ماه قمری یعنی از هلال روز یکم تا هلال روز پنجم.^[۳] همین تقسیم بندی در ترجمۀ دومناش از دینکرد سوم (۱۹۷۲: ۲۶۲) نیز آماده است، اما در آنجا پنجۀ دوم نیز نامگذاری شده و پنجۀ ضد-اندرماه خوانده شده است. (برای توضیحات بیشتر رک. māh )