جامع و کامل نبودن پیام ها و محتوای تبلیغات و در نتیجه برآورده نشدن نیاز های اطلاعاتی گردشگران پیش از سفر به ایران
امید است سازمان گردشگری و میراث فرهنگی کشورمان با عنایت به پیشنهادات و راه کارهای عملی که در بخش بعدی ارائه می شود گامی در جهت توسعه صنعت توریسم کشور بردارد .
۵-۳ پیشنهادات
شواهد حاصل از تحقیق بیانگر آن است که اکثر گردشگرانی که به ایران سفر می کنند، بالای ۵۰ سال سن دارند . لازم است سازمان گردشگری و موسسات توریستی برای جذب سایر گروهای سنی ( زیر ۵۰ سال ) نیز برنامه ریزی نمایند . بدیهی است جذب این افراد نیازمند تبلیغات خاص خود می باشد . در این راستا نظر سنجی از جوانان می تواند کمک شایانی بنماید.

علیرغم ارزیابی مثبت گردشگران از امنیت داخلی ایران،اما متاسفانه اکثر آنها قبل از سفر به ایران با خیل عظیمی از گزارش های منفی رسانه های مختلف مبنی بر عدم امنیت داخلی در ایران، نقض حقوق بشر، وضعیت نامناسب زنان و کودکان در ایران و …. مواجه می شوند که تاثیر زیادی در عدم اطمینان خاطر آنان جهت مسافرت به ایران می گذارد
این امر حائز اهمیت است که گردشگری پدیده ای کاملا امنیت محور بوده،در صورت عدم وجود امنیت به شدت اسیب می بینند . توسعه گردشگری در هر کشور نشان از ثبات و امنیت ملی آن کشور دارد . بر طبق یافته های مستند حاصل از پژوهش در ایران امنیت کافی برای گردشگران وجود دارد، اما مشکل اصلی در حوزه ی جذب گردشگران عدم تبلیغات مناسب از سوی ایران می باشد که لزوم پرداختن به آن به خوبی احساس می شود تا به گونه ای موثر تبلیات سوء کشور های دیگر را خنثی نموده، ایران را به عنوان یک قطب امن گردشگری به جهانیان معرفی کند . تولید و پخش فیلم و رپوتاژهای تلویزیونی، آگهی های تبلیغاتی در مورد وضعیت امنیت اجتماعی و سیاسی ایران جهت ایجاد ذهنیت مثبت در اذهان جهانیان بسیار مفید به نظر می رسد ..
کشور ما دارای سابقه طولانی در تاریخ بشریت است و نشانه هایی از عظمت تاریخی خود را در قالب بناهای تاریخی و مکان های دیدنی حفظ کرده است . عظمت برخی از این اثار مانند مجموعه تخت جمشید، چغازنبیل، میدان نقش جهان، ارگ بم به گونه ای است که هر بیننده صاحب اندیشه ای را به تفکر وا می دارد . از طرفی جاذبه های فرهنگی متنوع چون فرهنگ عامه، آئینهای مذهبی، جشنواره های ملی، آداب و رسوم، رقص های محلی و…. به مثابه یکی از منابع غنی و فرصت مهمی برای گردشگری است . یافته های تحقیق نیز بیانگر آن است که این فرصت های طلایی، مهمترین عامل ترغیب گردشگران برای سفر به ایران هستند و اکثر گردشگران با هدف آشنایی و دیدن فرهنگ و تاریخ این سرزمین قصد سفر نموده اند اما ایران ظرفیت های بالقوه دیگری نیز برای گردشگری دارد که برای دستیابی به اهداف توسعه ی صنعت توریسم و در نتیجه رشد و رونق اقتصادی کشور باید از تمام این ظرفیتها و پتانسیل های ویژه بهره ببرد . بنابراین لزوم تبلیغات، اطلاع رسانی و آشنا سازی جهانیان قبل از سفر با این توان های ویژه گردشگری به خوبی آشکار می شود . توجه به ظرفیت های توریستی در زیر پیشنهاد می گردد :
ایران به علت دارا بودن طبیعت چهار فصل، با آب و هوایی روح بخش و چشم اندازهای طبیعی بکر و ناشناخته انتخاب مناسبی برای طبیعت گردی و اکو توریسم است .
کشور ما در زمینه ی مذهب نیز از پتانسیل بالایی برخوردار است و با داشتن اماکن مذهبی فراوان، در میان کشور های مسلمان با جمعیت بیش از یک میلیارد نفر، اهمیت بسیاری دارد که در صورت محقق شدن زیر ساخت های لازم می تواند سود آوری سرشاری داشته باشد .
امروزه گسترش رویداد های ورزشی زمینه ی رشد توریسم را در کشور های غربی فراهم کرده است . به عنوان مثال یونان در سال ۲۰۰۴ م بعلت برگزاری المپیک در آتن، ۱۸ میلیون جهانگرد عراقی را جذب کرده بود که در مقایسه با مدت مشابه آن در سال ۲۰۰۳، افزایش ۱۵ درصدی داشته است .
با توجه به سود آوری بسیاری که برگذاری تورنمنت های بین المللی چون المپیک، بازی های جهانی، مسابقات آسیایی و… جذب آگهی های تبلیغاتی این بازی ها و ورود تماشاچیان خارجی، برگزاری اردو های تیم ملی و… نصیب کشور ها می نماید، لزوم بهره برداری مناسب از ظرفیت های موجود در ایران به خوبی آشکار می گردد . وجود آب های خروشان، کویر لوت و بیابان های داغ، قلل مرتفع و پربرف و…. همه فرصت های طلایی هستند تا ماجراجویان،کوهنوردان و بسیاری از ورزشکاران را به ایران بکشانیم و کشور را به یک قطب مهم توریسم ورزشی تبدیل کنیم .
ایران از نقطه نظر گردشگری سلامت نیز از توان بالایی برخوردار است . روستا ها، مناطق ییلاقی . خوشن آب و هوا، چشمه های آب معدنی و… مکان های خوبی برای استراحت و مداوای بیماران می باشد و بسیاری ظرفیت های دیگر که سازمان گردشگری باید در سیاست های توسعه ی توریسم بین المللی خود به آنها نیز توجه نماید . اما این همه نیاز به تبلیغ، اطلاع رسانی و ایجاد انگیزه و ترغیب برای سفر به ایران دارد .
رسانه ها و شیوه های تبلیغاتی جدید، ابزار مطلوبی برای ایفای نقش موثر در زمینه توسعه جهانگردی است . اما شواهد حاصل از پژوهش حاضر بیانگر آن است که نقش رسانه های نوین در ترغیب گردشگران بسیار ناچیز بوده است . در اینجا ارتباطات میان فردی ( توصیه ی دوستان و آشنایان ) نقش اساسی را در ترغیب گردشگران برای سفر به ایران ایفا می نماید . در حالیکه تجارب کشور های صاحب نام در توریسم نشان می دهد که تبلیغات رسانه ها مهمترین ابزار ترغیب گردشگران است . جا دارد که سازمان گردشگری و موسسات توریستی به غیر از ارتباطات میان فردی به رسانه های نوین توجه بیشتری نمایند
طبق نتایج تحقیق بعد از ارتباطات میان فردی، اینترنت مهمترین ابزار ترغیب گردشگران به شمار می رود . در هزاره ی سوم با رشد چشمگیر فن آوری های نوین ارتباطی - اطلاعاتی ما شاهد نسل جدید گردشگری هستیم . اینترنت گردشگری را در سطح جهان متحول ساخته و تبلیغ، اطلاع رسانی و ارائه خدمات اینترنتی از ضروریات گردشگری مدرن به شمار می رود بایسته است سازمان گردشگری و موسسات توریستی در جهت اهداف توسعه ی توریسم، نسبت به ایجاد و طراحی مناسب سایت هایی با جذابیت کافی و اطلاعات همه جانبه در خصوص نیاز های گردشگران به زبان های زنده دنیا اقدام نمایند.
حضور ایران در شبکه های ماهواره ای تنها منوط به پخش آگهی های بازرگانی می باشد. با وجود تاثیر بسیار کم برنامه های ماهواره ای در جذب و ترغیب گردشگر به ایران، پیشنهاد می گردد سازمان گردشگری کشور در راستای اهداف تبلیغی و اطلاع رسانی، اقدام به تولید و پخش فیلم، برنامه های مستند و برنامه های خبری و آگهی های تبلیغاتی جذاب که محتوی اطلاعات کاملی درباره ی ایران است، در شبکه های ماهواره ای پر بیننده در جهان مانند ( سی . ان . ان، یورونیوز و… ) نماید .
انتشار بروشور، کاتالوگ و پوستر با طراحی و رنگ آمیزی مناسب و جذاب از ابزار بسیار اثر گذار در افزایش دانش گردشگران و همچنین ترغیب آنها برای سفر به ایران به شمار می روند . ضروری است در بروشور ها، اطلاعاتی نظیر نقشه، آدرس های مراکز دیدنی، ذخیره جا، تلفن و فکس در آنها گنجانده شود .
حضور در نمایشگاه های جهانگردی ایران در بازار های کشور های هدف نیز از ابزار اطلاع رسانی و آگاه سازی مهم به شمار می رود .
این حضور باید کاملا آگاهانه و مبتنی بر اندیشه و ذوق و ابتکار باشد . حضور در این نمایشگاه ها فرصتی است برای عرضه ی محصولات جهانگردی و آشنایی جهانیان با ویژگی و جاذبه های کشور .همچنین بدینوسیله امکان برقراری ارتباط چهره به چهره و تبلیغات مستقیم نیز فراهم می شود
جای تبلیغات محیطی در فعالیت های تبلیغات گردشگری ایران خالی است لذا تبلیغات محیطی ( بیلبورها و بنر های تبلیغاتی و.. ) نیز باید در کشور های هدف صورت بگیرد .
آگهی، گزارش و…. در مجلات تخصصی گردشگری نیز راهکار و پیشنهاد ی است برای آگاه سازی و ترغیب جهانیان برای دیدار از ایران
متاسفانه گردشگران به توصیه ی دوستان و آشنایان خود برای سفر به ایران بیشتر اعتماد دارند تا تبلیغات رسانه ها . در اینجا لزوم اعتماد سازی در میان مردم جهان پیش از پیش احساس می شود . تولید و پخش فیلم های مستند و گزراش هایی در مورد وضعیت زنان و کودکان، اشتغال و تحصیلات افراد جامعه، معرفی طرح های پژوهشی موفقی که در ایران انجام شده، معرفی جوانان نام آور در عرصه علم و هنر و به طور کلی ارائه سیمای واقعی ایران به عنوان کشوری با فرهنگ، صلح دوست و امن که از جایگاه علمی، فرهنگی و انسانی بالایی برخوردار است . در شبکه های ماهواره ای پر بیننده، معرفی خصوصیات ایران و ایرانیان در کتاب های درسی کشور های مختلف جهان و… از یک سو آنها را با کشور ما آشنا ساخته از طرف دیگر ذهنیت منفی آنها را نسبت به ایران تغییر می دهد و می تواند اعتماد آنها را جلب نماید . در صورت عدم تغییر این نگرشها در دراز مدت ضربه سنگینی بر بدنه ی صنعت توریسم کشور و در نتیجه اهداف توسعه ی کشور وارد می آید .
با توجه به اهمیت ارتباطات میان فردی در پژوهش حاض، لزوم رضایت گردشگران از سفر به ایران برای جذب گردشگران دیگر ضروری است گردشگران در حقیقت پیکی هستند که درانعکاس و ترویج فرهنگ غنی ایران می توانند بسیار موثر باشند و حتی تبلیغات منفی که علیه ایران در جریان است را عوض نمایند .
در راستای این اصل، پر کردن مطلوب اوقات گردشگران از اهمیت والایی برخوردار است . دیدار از تالار های نمایش برای دیدن تئاتر ها، رقص ها آئین های سنتی نمایش های تخت حوضی، نقالی، پرده خوانی و… یکی از راه های کاربردی است . بدین ترتیب پس از گشت های روزانه، شب های گردشگران نیز با این برنامه ها به لحظاتی به یادماندنی و شیرین بدل خواهد شد . البته لازم است سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور برای گنجاندن این بخش در برنامه سفر گردشگران، با نهادهای متولی این برنامه تعامل و همکاری تنگاتنگی داشته باشد و از طرف دیگر اطلاع رسانی این برنامه ها نیز باید از طریق سایت های اینترنتی یا برنامه های ماهواره ای به شکلی بسیار جذاب صورت گیرد .
در زمینه رضایت گردشگران از سفر، آماده سازی جامعه و آموزش طرز برخورد با گردشگران عراقی بسیار مهم است . لذا لازم است آموزش های رفتاری در جامعه از طریق آموزش و پرورش و رسانه ها داده شود . اگر به این مهم توجه نشود آسیب های غیر قابل حبرانی بر پیکره ی فرهنگی و طبیعی جامعه وارد خواهد شد .
بر طبق نتایج پژوهش در کل مطلب تبلیغ شده گردشگری ایران نقش زیادی در سفر گردشگران به ایران نداشته است دلیل این امر را می توان در استفاده از ابزار تبلیغی نامناسب، عدم جذابیت مطالب و منطبق نبودن با علایق، خواست ها و نیاز های گردشگران جست .
لازم است با توجه به ویژگی های جامعه شناختی و روان شناختی جهانگردان بر اساس نیاز ها و سلایق آنها و به کارگیری ابزار مناسب نسبت به تولید و پخش فیلم، آگهی های تبلیغاتی و… اقدام نمود .
بدیهی است طراحی مناسب، رعایت اصول زیبا شناختی، آگاهی کامل نسبت به جاذبه ها و استفاده مناسب از عنصر رنگ، صدا، نور و…. در جذابیت تبلیغات بسیار اثر گذار خواهد بود . همچنین در این راستا سازمان گردشگری و موسسات توریستی معرفی کلیه ی جاذبه های ایران اعم از تاریخ، فرهنگ، هنر، چشم انداز های طبیعی، موسیقی، ادبیات، صنایع دستی، و….. به همراه اطلاعات کامل و همه جانبه مورد نیاز گردشگران را سر لوحه کار خود قرار دهند . چرا که طبق یافته های تحقیق آگاهی گردشگران نسبت به جاذبه ها و امکانات ایران قبل از سفر در جذب گردشگران تاثیر بسیاری دارد .
امروزه بدون زیر ساخت های مناسب فن آوری های ICT و گردشگری الکترونیک، امیدی به برندگی رقابتی و کسب سهم فراخور از اقتصاد گردشگری بین المللی و منطقه ای نخواهیم داشت لذا ارتقای سیستم های اطلاع رسانی و ارتباطی در اینترنت و ایجاد زمینه های گردشگری الکترونیک به عنوان یکی از شاخص های تحقق دولت الکترونیک یکی از راهکارهای ضروری برای کشور است تا هر سریعتر جایگاه خود را در توریسم جهانی بالا برده از فواید سرشار اقتصادی آن بهره کافی ببرد .
از سوی دیگر با به کارگیری بهینه اینترنت و بهبود بخشیدن به کیفیت خدمات، رضایتمندی گردشگران افزایش می یابد . بدیهی است ارائه اطلاعات دقیق، به هنگام و مرتبط با نیاز های گردشگران موجب رضایت خاطر گردشگران و در نتیجه موفقیت در جذب گردشگر را برای ایران به همراه خواهد داشت .
ایران برای اینکه در اقتصاد پر رقابت جهانی راه پویایی را بپیماید باید با تحولات جدید و روز دنیا همگام باشد . گردشگری مجازی واقعیتی غیر قابل انکار و راهکار مفیدی است . وقتی ما به شهروند الکترونیک، دولت الکترونیک، تجارت الکترویک، بانکداری و آموزش الکترونیک در قالب جامعه اطلاعاتی معتقدیم باید زمینه ی گردشگری مجازی را نیز فراهم آوریم .گردشگری مجازی ابزاری است که توسط آن، یک گرشگر بتواند در کم ترین زمان با کم ترین امکانات و کم ترین هزینه با دانش کم رایانه ای، ظرفیت های گردشگری یک کشور را شناسایی و با یک برنامه هدفمند و طرح هدایت گر، از سوی دولت، آژانس ها و مراکز مربوط به مکانی خاص مسافرت کند .
برای کشور ما که از امکانات و زیر ساختمان های مناسب و کافی برای گردشگر بخوردار نیست، سرمایه گذاری بر روی گردشگر مجازی می تواند حجم عظیمی از گردشگران را به سوی خود جلب نماید .
ایجاد طرح جامع آی تی در گردشگری ایران، تبیلغ سایت ها و مراکز اطلاع رسانی دیجیتال ایران در حوزه گردشگری در سایت ها، تبلیغ و معرفی پایگا های دیجیتالی گردشگری ایران ( مثل سایت موزه ها و… ) در رسانه های عراقی برای گسترش گردشگری مجازی امری ضروری است .
صدا و سیما ابزار مهمی جهت آگاه سازی و اطلاع رسانی به گردشگران در حوزه برون مرزی و نهادینه کردن فرهنگ گردشگری در داخل کشور می باشد .
ایجاد شبکه گردشگری در حوزه برون مرزی که به معرفی جاذبه ها، امکانات و خدمات ایران بپردازد در این حوزه موثر است .
تعامل و همکاری ارگانیک سازمان گردشگری با وزارتخانه ها، سازمان ها و دستگاه های مرتبط با گردشگری یک اصل اساسی جهت توسعه امکانات صنعت توریسم و جذب گردشگران خارجی است. به این مهم باید توجه اساسی شود .
عملکرد سفرا و سفارتخانه های، در خارج از کشور که به عنوان رکن اصلی پذیرش توریسم به شمار می آیند بسیار حیاتی است لذا وزارت امور خارجه به عنوان دروازه بان توریسم باید با اسلوب و روش های جدید تبلیغات گردشگری آشنا و به نحو مطلوبی آنها را به کار بندد.
تعامل و همکاری با سازمان جهانی گردشگری جهت استفاده از امکانات مطلوب و مشاوره آن سازمان در آموزش شیوه های نوین و اثر بخش تبلیغات گردشگری
تاسیس دفاتر ویژه جهانگردی در کشور های در کشور های هدف به همراه متخصصین تبلیغات و بازاریابی در حوزه ی گردشگری با هدف تبلیغ، اطلاع رسانی و جذب گردشگر
دعوت سازمان گردشگری از مدیران و برنامه ریزان توریستی، راهنمایان دفاتر مسافرتی و جهانگردی بین المللی، خبرنگاران خبرگزاری های مهم جهان، ورزشکاران و هنرمندان مشهور جهان و…. جهت بازدید از جاذبه های گردشگری ایران و آشنایی با کشور ما به دلیل تاثیر فراوان تبلیغات مستقیم این افراد در ترغیب جهانگردی برای سفر به ایران
تبلیغ ایران در رسانه ها ی کشور های عراقی به عنوان انتخابی جدید اما به یاد ماندنی در مشرق زمین که باید در برنامه های مسافرتی گنجانده شود .
نهادینه کردن ایران در ذهن جهانیان به عنوان سرزمینی اساطیری، افسانه ای و به یاد ماندنی
ارسال تصاویر زیبا و جذاب از ایران به همراه اطلاعات از امکانات موجود در ایران از طریق پست الکترونیک، SMS و MMS به جهانیان در جهت ایجاد شناخت قبلی از ایران و ترغیب به سفر .
در آخر باید گفت که صنعت گردشگری به عنوان فرصت اقتصادی سود آور در حال تبدبل شدن به صنعت شماره ی یک جهان است . ایران باید با بهره برداری مناسب از ظرفیت های بالقوه خود سود سرشاری را از این رهگذر نصیب خود نماید.
در این راستا تبلیغات فعالیت اصلی جهت توسعه توریسم به شمار می رود لذا سازمان گردشگری و میراث فرهنگی کشور به عنوان سکاندار جریان توریسم در ایران با اعتقاد به تاثیر شگرف تبلیغات، نسبت به اختصاص بودجه کافی به تبلیغات گردشگری در عرصه ی جهانی و استفاده از راهکار ها و پیشنهاد های پژوهشگران در این عرصه همت گمارد
امید است با رویکرد جدید دولت به گردشگری جانی دوباره بر پیکره ی صنعت توریسم کشور بخشیده شود .
۵-۴ پیشنهادات پژوهشی
با توجه به نتایج به دست امده از پژوهش حاضر پیشنهاد می شود که محققین بعدی در صورت علاقه مندی به توسعه صنعت گردشگری موارد زیر را مورد پژوهش قرار دهند
مقایسه ابزار و رسانه های موثر در جذب گردشگران بین ایران و کشور های صاحب نام و موفق در عرصه ی توریسم بین المللی
بررسی علت عدم اعتماد گردشگران عراقی به مطالب رسانه های تبلیغی
بررسی علل عدم موفقیت سایت های گردشگری ایران
منابع فارسی