آزمودنی در فاصله ۹۰سانتی متری که از یک صفحه دایره ای فاصله داشت، روی یک صندلی با چشمان بسته می نشست، یک کلاه کم وزن که برای هر فرد قابل تنظیم بود روی سر قرار می گرفت. بر روی این کلاه یک قلم لیزری یا نشانگر نور لیزری متصل بود که دارای درجه اعتبار ۵۲/۰تا ۸۱/۰ می باشد. نقطه نورانی به صفحه ای در جلو که مرکز آن به عنوان نقطه مرجع بود، می تاببد.(تصویر ۳-۳) هر آزمودنی یک حرکت فلکشن حداکثر انجام می داد، انقباض را دو ثانیه نگه داشته و مجددا به همان نقطه برمی گشت. حرکت را سه بار تکرار و میانگین آن محاسبه می شد. این مراحل برای چرخش به راست و چرخش به چپ هم تکرار شد. .فاصله بین نقطه مرجع و نقطه انتهایی را به سانتی متر محاسبه و سپس با بهره گرفتن از فرمول به درجه تبدیل نموده و میزان خطای بازسازی سر و گردن محاسبه گردید(چین ۲۰۱۳، آرامی ۱۳۹۰)

Oh=فاصله بین نشانگر لیزر و نقطه مرجع
Op=فاصله بن نقطه مرجع و نقطه انتهایی
O=نقطه مرجع(هدف)
P=نقطه انتهایی
تصویر۳-۳: کلاه با نشانگر لیزری
۳
-۷-۳ نحوه اجرای پروتکل
برنامه تمرینی به مدت هشت هفته، سه بار در هفته به صورت یک روز در میان که هر جلسه حدود۰ ۵ دقیقه طول می کشید، برای گروه تجربی انجام شد. اساس تمرینات استفاده شده در پروتکل، تمرینات ثبات دهنده گردن بود(پیوست ۳). تقسیم بندی زمان ، بر اساس ۱۰ دقیقه گرم کردن که در این قسمت از تمرینات کششی و جنبشی متنوع استفاده شد، ۳۵ - ۳۰ دقیقه تمرینات ثبات دهنده گردن و ۱۰ دقیقه سرد کردن بود. طبق رعایت قوانین تطابق فیزیولوژیکی، برای افزایش حجم تمرینات، بسته به نوع تمرین و درد بیمار از افزایش تعداد، مدت زمان، استفاده از ابزار جدید و تغییر حرکت استفاده شد. در این پروتکل تمرینات از نوع حفظ وضعیت به مدت ۳۰ ثانیه و از نوع انقباضی با ده تکرار ده ثانیه ای انجام گرفت. بین هر تکرار ده ثانیه وبین هر تمرین یک دقیقه استراحت داده شد (صالحی ۱۳۹۱) . در پایان هر جلسه برای افزایش انگیزه و مشارکت بهتر آزمودنی ها در اجرای بهتر تمرینات، به آن ها تشویقی هایی ارائه می شد.
۳-۸ روش های آماری
پس از انجام آزمون ها و اندازه گیری متغیرهای مورد نظر، داده ها جهت انجام عملیات آماری مرتب و منظم گردید. از آمار توصیفی برای توصیف ویژگی های جمعیت شناختی جامعه آماری، و از آزمون t همبسته و وابسته برای تاثیر متغیر مستقل استفاده شد همچنین از آزمون کولموگروف-اسمیرنوف جهت بررسی انطباق داده ها با توزیع عددی نرمال استفاده گردید . سطح معنا داری در آزمون فرضیه های مربوطه۰۵/۰>p در نظر گرفته شد و جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار spss، نسخه ۱۶ استفاده شد.
فصل چهارم
یافته های تحقیق
۴-۱ مقدمه
در این فصل اطلاعات بدست آمده با بهره گرفتن از روش های آماری توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و
تحلیل قرار گرفتند بنابراین ابتدا نتایج اندازه گیری های انجام شده در خصوص آزمودنی ها بیان شده
است و سپس تجزیه و تحلیل داده های تحقیق ارائه شده است.
۴-۲ ویژگی های فردی آزمودنی ها
اطلاعات توصیفی آزمودنی ها شامل سن، قد ، وزن، شدت درد و شاخص توده بدنی ^[۳۶]در جدول
۴-۱ ارائه گردیده است.
جدول ۴-۱ : ویژگی های فردی آزمودنی ها