شکل ۳-۵۰- ولتاموگرامهای چرخهای الکترود GCE و GCE/TH در غیاب و در حضور ۰/۵، ۰/۱۰ و ۰/۳۰ میلیمولار هیدروژن پراکسید در محلول ۱/۰ مولار آمونیوم نیترات و بافر فسفات ۰۲/۰ مولار با pH برابر ۰/۶ در سرعت روبش ۲۰ میلیولت بر ثانیه ۱۱۳
شکل ۳-۵۱- مکانیسم کلی احیای هیدروژن پراکسید توسط رنگهای فنوکسازین ۱۱۳
شکل ۳-۵۲- بررسی اثر پتانسیل در اندازهگیری آمپرومتری در سطح (A) الکترود اصلاح شده با تیونین در غلظت ۵/۱ میلیمولار هیدروژن پراکسید، (B) الکترود اصلاح شده با لایه نیل بلو در غلظت ۰/۱۵ میلیمولار هیدروژن پراکسید و © الکترود اصلاح شده با لایه تولوئیدین بلو در غلظت ۰/۵۰ میلیمولار هیدروژن پراکسید. در تمامی این منحنیها نمودار (a) مربوط به الکترود کربن شیشهای و (b) مربوط به الکترود کربن شیشهای اصلاح شده در محلول آمونیوم نیترات با pH برابر ۰/۶ در سرعت چرخش ثابت میباشد ۱۱۶
شکل ۳-۵۳- آمپروگرام الکترود GCE/TB پتانسیل ثابت ۴۰۰- میلیولت بعد از تزریق غلظت ۰/۲ میلیمولار هیدروژن پراکسید به محلول ۱/۰ مولار آمونیوم نیترات در pH های ۰/۶، ۰/۷ و ۰/۸٫ سرعت چرخش الکترود ثابت ۱۱۷
شکل ۳-۵۴- (A) آمپروگرام الکترود GCE/NB بعد از تزریق غلظتهای مختلف هیدروژن پراکسید به (a) الکترود اصلاح نشده کربن شیشهای و (b) الکترود اصلاح شده با نیل بلو و (B) آمپروگرام الکترود GCE/NB بعد از تزریقهای متوالی ۵/۰ میلیمولار هیدروژن پراکسید به محلول ۱/۰ مولار آمونیوم نیترات در pH برابر
۰/۶ در سرعت چرخش ثابت و پتانسیل ثابت ۳۵۰- میلیولت. در منحنی C نمودار تنظیم جریان کاتالیزوری بر حسب غلظت هیدروژن پراکسید رسم شده است ۱۱۸
شکل ۳-۵۵- (A) آمپروگرام الکترود GCE/TB بعد از تزریق غلظتهای مختلف هیدروژن پراکسید (سه تزریق ۵/۰ میلیمولار [ نماد a]، ۱۰ بار تزریق ۵/۱ میلیمولار [نماد b] و ۳ تزریق ۰/۶ میلیمولار [نماد c] به (x) الکترود اصلاح نشده کربن شیشهای و (y) الکترود اصلاح شده با نیل بلو (B) آمپروگرام الکترود GCE/TB طی تزریقهای متوالی ۰/۱۰ میلیمولار هیدروژن پراکسید به محلول ۱/۰ مولار آمونیوم نیترات در pH برابر ۰/۶ در سرعت چرخش الکترود ثابت و پتانسیل ثابت ۴۰۰- میلیولت. نمودارهای داخل هر شکل مربوط به رسم منحنی تنظیم جریان کاتالیزوری بر حسب غلظت هیدروژن پراکسید میباشد ۱۲۰
عنوان صفحه
شکل ۳-۵۶- (A) آمپروگرام الکترود GCE/TH بعد از تزریقهای متوالی غلظتهای ۱/۰ مولار هیدروژن پراکسید به محلول ۱/۰ مولار آمونیوم نیترات در pH برابر ۰/۶ در سرعت چرخش محلول ثابت و پتانسیل ثابت ۳۵۰- میلیولت و (B) منحنی تنظیم حاصل از آن ۱۲۲
شکل ۳-۵۷- آمپروگرامهای الکترودهای اصلاح شده با (A) نیل بلو بعد از تزریق ۰/۱ میلیمولار هیدروژن پراکسید در پتانسیل ثابت ۳۰۰- میلیولت، (B) تولوئیدین بلو بعد از تزریق ۵/۴ میلیمولار هیدروژن پراکسید در پتانسیل ثابت ۴۰۰- میلیولت و © تیونین بعد از تزریق ۵/۰ میلیمولار هیدروژن پراکسید در پتانسیل ثابت ۳۵۰- میلیولت به محلول ۱/۰ مولار آمونیوم نیترات و ۰۲/۰ مولار با pH برابر ۰/۶ و سرعت چرخش ثابت ۱۲۳
شکل ۳-۵۸- ولتاموگرامهای چرخهای الکترود GCE و GCE/NB در غیاب و در حضور ۰/۲ میکرومولار نیتریت در محلول ۱/۰ مولار بافر فسفات با pH برابر ۰/۳ و در سرعت روبش ۵۰ میلیولت بر ثانیه ۱۲۶
شکل ۳-۵۹- ولتاموگرام چرخهای الکترود GCE/NB در غلظتهای متفاوت نیتریت در محلول ۱/۰ مولار بافر فسفات با pH برابر ۰/۳ و در سرعت روبش ۵۰ میلیولت بر ثانیه. با پله پتانسیلی ۶ میلیولت، دوره زمانی ضربه۱۰۰ میلیثانیه، پهنای ضربه ۴۰ میلی ثانیه و دامنه ضربه ۴۰ میلی ولت ۱۲۷
شکل ۳-۶۰- ولتاموگرامهای چرخهای الکترود GCE/NB در محلول ۱/۰ مولار بافر فسفات ۰/۳ در سرعت روبشهای ۱۰۰، ۲۰۰، ۳۰۰، ۴۰۰، ۵۰۰، ۶۰۰، ۸۰۰، ۱۰۰۰، ۱۲۰۰ و ۲۰۰۰ میلیولت بر ثانیه (بهترتیب از داخل به خارج) با پله پتانسیلی ۶ میلیولت، دوره زمانی ضربه ۱۰۰ میلیثانیه، پهنای ضربه ۴۰ میلی ثانیه و دامنه ضربه ۴۰ میلی ولت. حاشیه شکلها، (a) نمودار جریان دماغه آندی الکترود GCE/NB بر حسب جذر سرعت روبش و (b) نمودار پتانسیل دماغه بر حسب لگاریتم سرعت روبش ۱۲۸
شکل ۳-۶۱- نمودار جریان دماغه ولتاموگرامهای چرخهای گرفته شده از سطح الکترود GCE/NB در محلول ۱/۰ مولار بافر فسفات ۰/۳ بر حسب سرعت روبش در سرعت روبشهای ۱۰، ۲۰، ۳۰ و ۴۰ میلیولت بر ثانیه ۱۲۹
شکل ۳-۶۲- منحنی ولتامتری چرخهای الکترود GCE/NB در بافر فسفات ۱/۰ مولار در مقادیر مختلف pH در حضور غلظت ۲/۰ میکرومولار نیتریت در سرعت روبش برابر ۵۰ میلیولت بر ثانیه. حاشیه شکل: نمودار جریان دماغه بر حسب pH محلول ۱۳۰
عنوان صفحه
شکل ۳-۶۳- ولتاموگرام ضربه تفاضلی الکترود GCE/NB در غلظتهای متفاوت نیتریت در محلول ۱/۰ مولار بافر فسفات ۰/۳=pH و با پله پتانسیلی ۶ میلیولت، دوره زمانی ضربه ۱۰۰ میلیثانیه، پهنای ضربه ۴۰ میلی ثانیه و دامنه ضربه ۴۰ میلی ولت ۱۳۱
شکل ۳-۶۴- منحنی تنظیم رسم شده بر اساس ولتاموگرام ضربه تفاضلی الکترود GCE/NB در غلظتهای متفاوت نیتریت در محلول ۱/۰ مولار بافر فسفات با pH برابر ۰/۳ و با پله پتانسیلی ۶ میلیولت، دوره زمانی ضربه ۱۰۰ میلیثانیه، پهنای ضربه ۴۰ میلی ثانیه و دامنه ضربه ۴۰ میلی ولت ۱۳۲
شکل ۳-۶۵- (A) آمپروگرام الکترود GCE/NB بعد از تزریق غلظتهای (A) 50 نانو مولار و (B) 0/50 میلیمولار نیتریت به الکترود اصلاح شده با نیل بلو و در محلول ۱/۰ مولار بافر فسفات در pH برابر ۰/۳ در سرعت چرخش الکترود ثابت و پتانسیل ثابت ۸۰۰ میلیولت. حاشیه شکلها نمودار تنظیم جریان کاتالیزوری بر حسب غلظت نیتریت ۱۳۴
شکل ۳-۶۶- آمپروگرام الکترود اصلاح شده با نیل بلو بعد از تزریق ۰/۱ میکرومولار نیتریت و به محلول ۱/۰ مولار بافر فسفات با pH برابر ۰/۳ و در پتانسیل ثابت ۸۰۰ میلیولت و سرعت چرخش ثابت ۱۳۶
شکل ۳-۶۷- مراحل اصلاح لایه به لایه سطح الکترود کربن شیشهای به روش کوالانسی و تهیه الکترود اصلاح شده با آنزیم گلوکز اکسیداز ۱۳۹
شکل ۳-۶۸- (A) ولتامتری چرخهای از سطح الکترود در مراحل مختلف اصلاح (a) GCE/AP (b) GCE/AP/MNP ، © GCE/AP/MNP/CHITو (d) GCE/AP/MNP/CHIT/GOx در محلول ۰/۱ میلیمولار فری/فرو سیانید در pH برابر ۰/۲ و در سرعت روبش پتانسیل برابر ۱۰۰ میلیولت بر ثانیه.(B) نمودار مقاومت ظاهری الکترود اصلاح شده با الکترود (a) GCE/AP (b) GCE/AP/MNP ، © GCE/AP/MNP/CHITو (d) GCE/AP/MNP/CHIT/GOx در محلول ۵ میلیمولار فری/فرو سیانید با اعمال ولتاژ ac با دامنه ۵ میلیولت در محدوده فرکانسی ۱۰ کیلو هرتز تا ۱۰۰ میلی هرتز. پتانسیل الکترود
۲۳/۰ ولت نسبت به مرجع Ag/AgCl انتخاب شد. نمودار حاشیهای منحنی امپدانس گرفته شده با بزرگنمایی بالاتر در فرکانسهای بالا ۱۴۱
شکل ۳-۶۹- (A) ولتاموگرام چرخهای الکترود اصلاح نشده با نیل بلو (a) GCE/AP/MNP/CHIT/GOx و اصلاح شده با نیل بلو (b) GCE/AP/MNP/CHIT/GOx/NB در ۱/۰ مولار بافر فسفات با pH برابر ۰/۷ در سرعت روبش ۱۰۰ میلیولت بر ثانیه. (B) ولتامتری چرخهای الکترود اصلاح شده در سرعت روبشهای به ترتیب از داخل به خارج ۲۰، ۴۰، ۷۰، ۸۰ و ۱۰۰ میلیولت بر ثانیه ۱۴۳
عنوان صفحه
شکل ۳-۷۰- ولتاموگرام چرخهای از الکترود اصلاح شده GCE/NH2/MNP/GOx در بافر فسفات ۱/۰ مولار و در pH برابر ۰/۷ حاوی فروسن ۰۲۲۵/۰ مولار در حلال با نسبت حجمی ۸۰/۲۰ آب/اتانول و در حضور غلظتهای ۰، ۰/۱ و ۵/۲ میلیمولار گلوکز. سرعت روبش برابر ۵۰ میلیولت بر ثانیه ۱۴۴
شکل ۳-۷۱- (A) تاثیر افزایش ۰/۱ میلیمولار گلوکز به الکترود کربن شیشهای اصلاح شده GCE/AP/MNP/CHIT/GOx/NB در بافر فسفات ۰/۷ و در محلول اکسیژن زدایی شده. (B) تاثیر افزایش ۰/۱ میلیمولار گلوکز به الکترود اصلاح شده GCE/AP/MNP/CHIT/GOx در بافر فسفات ۰/۷ و در محلول اشباع از اکسیژن و © تاثیر افزایش گلوکز به لایه اصلاح شده GCE/AP/MNP/CHIT/GOx/NB در بافر فسفات ۰/۷ و در محلول اکسیژن زدایی شده.و در حضور ۰/۶۰ میکرومولار و ۶/۰ میلیمولار گلوکز. سرعت روبش ۲۰ میلیولت بر ثانیه ۱۴۶
شکل ۳-۷۲- ولتاموگرام چرخهای تاثیر افزایش گلوکز به لایه اصلاح شده GCE/AP/MNP/CHIT/GOx/NB در بافر فسفات ۰/۷ و در محلول اکسیژن زدایی شده در حضور غلظتهای مختلف گلوکز. سرعت روبش ۲۰ میلیولت بر ثانیه. حاشیه شکل: تاثیر پتانسیل اعمال شده بر روی جریان پایا مشاهده شده در بررسی آمپرومتری از سطح الکترود اصلاح شده برای غلظت ۰/۴ میلیمولار گلوکز در بافر فسفات ۱/۰ مولار اشباع از اکسیژن در pH برابر ۰/۷ ۱۴۷
۳-۷۳- تاثیر پتانسیل اعمال شده بر روی جریان پایا مشاهده شده در بررسی آمپرومتری از سطح الکترود اصلاح شده برای غلظت ۰/۴ میلیمولار گلوکز در بافر فسفات ۱/۰ مولار اشباع از اکسیژن در pH برابر ۰/۷ ۱۴۸
شکل ۳-۷۴- پاسخ جریان-زمان از سطح الکترود کربن شیشهای اصلاح شده طی افزایشهای پیاپی (A) 50 میکرومولار و (B) 0/1 میلیمولار گلوکز در پتانسیل ثابت ۶/۰- ولت و در محلول بافر فسفات ۱/۰ مولار در pH برابر ۰/۷٫ سرعت چرخش محلول ۳۰۰ دور بر دقیقه. شکلهای حاشیهای a و b منحنیهای جریان کرونو آمپرومتری بر اساس غلظت گلوکز و منحنی تنظیم خطی میباشد. نمودار حاشیهای c پایداری پاسخ آمپرومتری در غلظت ۰/۳ میلیمولار گلوکز ۱۴۹
شکل۳-۷۵- ولتاموگرام چرخهای الکترود اصلاح شده GCE/AP/MNP/NB در ۱/۰ مولار بافر فسفات با pH برابر ۰/۷ در سرعت روبش ۲۰ میلیولت بر ثانیه طی روبشهای متوالی ۱۵۳
شکل ۳-۷۶- الکتروپلیمریزاسیون الکترود اصلاح شده GCE/AP/MNP/NB در بافر فسفات با ۰/۷=pH در سرعت روبش ۵۰ میلیولت بر ثانیه ۱۵۴
عنوان صفحه
شکل ۳-۷۷- ولتاموگرام چرخهای الکترود اصلاح شده GCE/AP/MNP/PolyNB در ۱/۰ مولار بافر فسفات با pH برابر ۰/۷ در سرعت روبش ۲۰ میلیولت بر ثانیه (A) طی روبشهای متوالی و (B) بعد از گذشت ۳ ماه ۱۵۵
شکل ۳-۷۸- ولتاموگرام چرخهای الکترود اصلاح شده GCE/AP/MNP/PolyNB در ۱/۰ مولار بافر فسفات با pH برابر ۰/۷ و در سرعت روبشهای به ترتیب از داخل به خارج ۲۰، ۳۰، ۴۰،۵۰، ۶۰، ۷۰، ۸۰، ۹۰ و ۱۰۰ میلیولت بر ثانیه ۱۵۶
شکل ۳-۷۹- ولتامتری چرخهای از سطح الکترود در مراحل مختلف اصلاح (a)GCE/NP، (b) GCE/AP، © GCE/AP/MNP ، (d) GCE/AP/MNP/PolyNB و (e) GCE/AP/MNP/PolyNB در محلول ۰/۱ میلیمولار فری/فرو سیانید در pH برابر ۰/۲ و در سرعت روبش پتانسیل برابر ۱۰۰ میلیولت بر ثانیه ۱۵۷
شکل ۳-۸۰- نمودار مقاومت ظاهری الکترود از سطح الکترود در مراحل مختلف اصلاح (a)GCE/NP، (b) GCE/AP، © GCE/AP/MNP ، (d) GCE/AP/MNP/PolyNB و (e) GCE/AP/MNP/PolyNB GCE/AP/MNP/CHIT/GOx در محلول ۰/۵ میلیمولار فری/فرو سیانید با اعمال ولتاژ ac با دامنه ۵ میلیولت در محدوده فرکانسی ۱۰ کیلو هرتز تا ۱۰۰ میلی هرتز. پتانسیل الکترود ۲۳/۰ ولت نسبت به مرجع Ag/AgCl. نمودار حاشیهای: منحنی امپدانس گرفته شده با بزرگنمایی بالاتر در فرکانسهای بالا ۱۵۸
شکل ۳-۸۱- ولتاموگرامهای چرخهای الکترود GCE/AP/MNP/PolyNB در غیاب و در حضور غلظتهای ۵/۰، ۰/۱ و ۵/۱ میلیمولار هیدروژن پراکسید در محلول ۱/۰ مولار آمونیوم نیترات و بافر فسفات ۱/۰ مولار با ۰/۷=pH در سرعت روبش ۱۰ میلیولت بر ثانیه ۱۶۰
شکل ۳-۸۲- آمپروگرام الکترود GCE/AP/MNP/PolyNB بعد از تزریقهای متوالی ۵/۰ میلیمولار هیدروژن پراکسید در پتانسیل ثابت ۴۰۰- میلیولت. منحنی حاشیهای نمودار تنظیم جریان کاتالیزوری بر حسب غلظت هیدروژن پراکسید ۱۶۱
شکل ۳-۸۳- تاثیر افزایش غلظتهای مختلف گلوکز به الکترود کربن شیشهای اصلاح شده GCE/AP/MNP/PolyNB/GOx در بافر فسفات ۰/۷ و در محلول اشباع از اکسیژن. سرعت روبش ۱۰ میلیولت بر ثانیه ۱۶۳
شکل ۳-۸۴- پاسخ جریان- زمان از سطح الکترود کربن شیشهای اصلاح شده طی افزایشهای پیاپی (A گلوکز در پتانسیل ثابت ۴۵/۰- ولت و در محلول بافر فسفات ۱/۰ مولار در pH برابر ۰/۷٫ شکل حاشیهای منحنی تنظیم خطی بر اساس جریان کرونو آمپرومتری در غلظتهای مختلف گلوکز میباشد ۱۶۴
فهرست جدولها
عنوان صفحه
جدول ۲-۱- موّاد شیمیایی بهکار بردهشده به همراه جرم مولکولی، درصد خلوص و فرمول شیمیایی آنها ۳۲
جدول ۳-۱- تاثیر شرایط انجام آزمایش بر کاهش الکتروشیمیایی گروه نیتروفنیل به گروه آمینوفنیل در محلول آب / اتانول با نسبت حجمی ۹/۱ حاوی ۱/۰ مولار پتاسیم کلرید ۶۶
جدول ۳-۲- پارامترهای سطح تماس محاسبه شده از دادههای مقاومت ظاهری بر روی الکترود کربن شیشهای در مراحل مختلف اصلاح الکترود در غلظت ۰/۵ میلیمولار فرو/فری سیانید آهن در pH برابر ۰/۲ ۷۲
جدول ۳-۳- بررسی گونههای مزاحم در اندازهگیری هیدروژن پراکسید در نسبت مزاحم به آنالیت ۱۰ به ۱ در شرایط بهینه اندازهگیری ۱۲۴
دانشگاه آزاد اسلامی
واحد بین الملل قشم-پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد( M.A)
گرایش: مدیریت آموزشی
عنوان:
بررسی روابط بین استرس شغلی، رضایتمندی شغلی با انگیزه کارکنان مورد مطالعه: بانکهای دولتی در شهر بندرعباس
استاد راهنما:
دکتر فریبا حنیفی
استاد مشاور:
دکتر سید احمد هاشمی
پژوهشگر:
رویا احیایی
تابستان ۱۳۹۲
دانشگاه آزاد اسلامی
واحد بین الملل قشم-پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد( M.A)
گرایش: مدیریت آموزشی
عنوان:
بررسی روابط بین استرس شغلی، رضایتمندی شغلی با انگیزه کارکنان مورد مطالعه: بانکهای دولتی در شهر بندرعباس
استاد راهنما:
دکتر فریبا حنیفی
استاد مشاور:
دکتر سید احمد هاشمی
پژوهشگر:
رویا احیایی
تابستان ۱۳۹۲
نام دانشجو : رویا احیای نام داور : سید حبیب مکتبی
تقدیر و تشکر
منت خدای را عزوجل که طاعتش موجب قربت است و به شکر اندرش مزید نعمت. هر نفسی که فرو میرود ممد حیات است و چون برمیآید مفرح ذات. پس در هر نفسی دو نعمت موجود است و بر هر نعمتی شکری واجب. باران رحمت بینصیبش همه را رسیده و خوان نعمت بیدریغش همه جا کشیده.
اکنون که این پژوهش به انجام رسیده از باب حدیث “لم یشکر المخلوق لم یشکر الخالق"، بر خود لازم میدانم از استاد راهنمای بزرگوارم سرکارخانم دکتر فریبا حنیفی که زحمت راهنمایی این پایان نامه را بر عهده گرفتند و با دقت و حوصله اینجانب را در تهیه و تدوین این پژوهش یاری کرده و افقهای جدیدی در برابر دیدگانم گشودند، قدردانی کنم. همچنین تشکر خود را از استاد مشاور گرامیام جناب آقای دکتر سید احمد هاشمی به پاس همراهی بیدریغ و همفکریهای سودمندشان در مشاوره پایان نامه، ابراز میدارم.
تقدیم به پدر و مادر و برادر عزیزم؛
که همواره حامی ام بوده اند و محبّتها
و دعای خیرشان همواره شامل حال من بوده است.
عنوان صفحه
فصل اول-کلیات
۱-۱-مقدمه………………………………………………………………………………………………………….۲
۱-۲-بیان مسئله………………………………………………………………………………………………………۴
۱-۳-اهمیت تحقیق ………………………………………………………………………………………………..۷
۱-۴-اهداف تحقیق………………………………………………………………………………………………….۹
۱-۵-سؤالات تحقیق………………………………………………………………………………………………..۹
۱-۶-تعریف مفهومی متغیرها……………………………………………………………………………………۱۰
۱-۷-عملیاتی متغیرها………………………………………………………………………………………………۱۰
۱-۷-قلمرو تحقیق…………………………………………………………………………………………………..۱۱
فصل دوم- ادبیات تحقیق و پیشینه
مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………..۱۳
۲-۱-رضایت شغلی………………………………………………………………………………………………….۱۳
۲-۱-۱-عوامل مؤثر بر رضایت شغلی…………………………………………………………………………۱۶
۲-۱-۲-عوامل شغلی………………………………………………………………………………………………..۱۷
تنوع مهارت………………………………………………………………………………………………..۱۷
۲-معنی دار بودن مهارت و وظیفه………………………………………………………………………….۱۷
۳-اهمیت وظایف……………………………………………………………………………………………….۱۷
معمولاً فرشها سالها و حتی چندین دهه دارای طول عمر فرسایشی میباشند و این اندازه گیری آزمایشگاهی آنرا مشکل و نیاز به زمان طولانی دارد. دوام فرش بر اساس تعداد دور سایش یا فرسایش لازم تا حذف کامل لایه پرزها و رسیدن به لایه زیرین فرش تعریف میگردد. دو شاخص موثر در پیش بینی طول عمر یا دوام فرش، نرخ افت ضخامت و تراکم وزنی پرز میباشد ” Carnaby, G.A., Wood, E.J., 1989″
۲-۶-۴ خواص فشاری فرش
فرشها در حین استفاده معمولاً درمعرض دو نوع بار استاتیکی(مانند پایه میز و صندلی) و دینامیکی (مانند راه رفتن بر روی فرش) قرار دارند و نخهای پرز فرش در این بارگذاری فشاری ثابت یا سریع، متراکم شده که تغییرشکل[۲۵] آنها پیچیده بوده و هر ساق پرز بطورجداگانه تحت حالتهای مختلف تغییرشکل ناشی از فشار محوری، خمشی، پهنشدن[۲۶]، کشیدگی[۲۷] و برش میباشد. رفتار فشاری پرز فرشها در حین بارگذاری و عکسالعمل دینامیکی آنها پس از رفع بار نقش مهمی در عملکرد مکانیکی آنها دارد. نحوه واکنش مکانیکی به جز تأثیر در ظاهر فرش، از جهت ارائه شرایط راحت در طول فعالیتهای بدن انسان در قدمزدن و ایستادن بر روی فرش و همچنین آسودگی بالا در حداقلکردن شدت ضربه تماس پا و کاهش پتانسیل سقوط و لغزش و ادراکات تماسی یا زیردست مطلوب بر روی فرش بسیار مهم میباشد ” Carnaby, G.A., Wood, E.J., 1989″. شکل ۲-۱ مقطع عرضی تغییرشکل فشاری را در لایه پرزهای نمونه فرش ماشینی با نخ پرز از جنس اکریلیک را نشان میدهد. پس از رفع بار بسته به خواص و مشخصات نخهای پرز و مشخصات ساختمانی فرش، نخهای پرز تمایل به بازگشتپذیری[۲۸] دارند که اغلب کمتر از ۱۰۰% خواهد بود” Grover, G., Zho, S., Twilly, I.C., 1993″.
شکل ۲-۳. مقطع عرضی تغییرشکل پرزهای فرش ماشینی cut-pile از جنس اکریلیک تحت بار فشاری ” Dayiary, M., Shaikhzadeh, S., Shamsi, M., 2009″
بطورکلی رفتار مکانیکی ناشی از بارگذاری فشاری فرش متمرکز بر سه جنبه بازگشتپذیری الاستیک که سبب ارتجاعیت پرزها میگردد، مکانیزم غیرالاستیک(ناشی از لغزش اصطکاکی بین الیاف و بین نخها در حین خمش پرزها و همچنین خواص ویسکوالاستیک نخهای پرز) که خوابیدگی یا پهنشدن پرزها را باعث می شود، و همچنین مکانیزم فرسایشی(افت مشخصات پرز فرش بواسطه سایش)، میباشد” Onder, E., Berkalp, O.B., 2001″.
۲-۶-۴-۱ بارگذاری فشاری فرش
برای بارگذاری فشاری فرشها به روش آزمایشگاهی و شبیه سازی حالت طبیعی بار ثابت(اثاثیه ساکن) و بار متحرک(راه رفتن انسان بر روی فرش)، تاکنون از روشهای مختلف زیر استفاده شده است.
۲-۶-۴-۱-۱ قدمزدن عابرین بر روی فرش در مسیر یا راهروی مخصوص پرتردد
قدیمیترین روش است که با پهنکردن نمونه فرشها در مسیر یا راهروی عبور عابرین در مکانی پرتردد، بارگذاری متحرک با تعداد گام[۲۹] مشخص که توسط شمارشگری ثبت میگردد، اجرا می شود. تا دهه ۷۰ میلادی از این روش با تعداد گام محدود(حداکثر تا ۱۰۰ گام) تحت شرایط کنترل شده برای بررسی رفتار فشاری فرشها(بارگذاری سریع با بار متوسط ۱۲۰ پوند براینچ مربع) استفاده شده است. از این روش با افزایش عبور عابرین تا ۱۰۰۰۰۰ گام، برای آزمونهای فرسایش فرش و ارزیابی تغییرات ظاهر فرش نیز بکارگرفته می شود. معایبی از جمله زمانبر بودن(در برخی مواقع ماهها نیز طول میکشد)، خاکگرفتن و چرکشدن فرش(ایجاد اختلال در ارزیابیهای بعدی فرش)، احتمال خطا در شمارش تعداد گام و سختیهای تأمین شرایط آزمایشگاهی مشابه و تکرار، باعث استفاده کمتر از این روش شده است ” Clegg, D.G., 1965″
۲-۶-۴-۱-۲ بار گذاری استاتیکی
فرشها در حین استفاده معمولاً درمعرض دو نوع بار استاتیکی(مانند پایه میز و صندلی) و دینامیکی (مانند راه رفتن بر روی فرش، حرکت اثاثیه بر روی فرش) قرار دارند.نخهای پرز فرش در این بارگذاری فشاری ثابت یا سریع، متراکم شده که تغییرشکل آنها پیچیده بوده و هر ساق پرز بطورجداگانه تحت حالتهای مختلف تغییرشکل ناشی از فشار محوری، خمشی، پهن شدن، کشش و برش می باشد. رفتار فشاری پرز فرشها در حین بارگذاری و عکسالعمل دینامیکی آنها پس از رفع بار نقش مهمی در عملکرد مکانیکی آنها دارد “Carnaby, G.A., Wood, E.J., 1989″. دستگاه بارگذاری استاتیکی با بازوی اعمال نیرو از سال ۱۹۶۶ تا به امروز بر همان اساس بکارگرفته می شود. اغلب در این دستگاه بازوی افقی با وزنه انتهایی جهت اعمال بار با تناسب طولی ۱:۵ نسبت به بازوی در تماس با کالا، طراحی شده است. (۵ برابر مقدار وزنه اضافه شده به انتهای بازوی افقی، به نمونه بار فشاری ثابت اعمال خواهد شد). طبق استاندارد مربوطه[۳۰]، بار ثابت مشخص برای دو حالت بارگذاری کوتاهمدت ۲ ساعت و بلند مدت ۲۴ ساعت، بر روی نمونه اعمال میگردد. مطالعه این رویه و بازیابی حاصل نوعی پدیده خزش[۳۱] فشاری را تداعی می کند. معمولاً ضخامت نمونهها در حالت بارگذاری کوتاه مدت؛ بلافاصله(۱دقیقه)، ۱۵، ۳۰ و ۶۰ دقیقه پس از رفع بار و درحالت بارگذاری بلند مدت؛ بلافاصله(۲دقیقه)، یک و ۲۴ ساعت پس از رفع بار اندازه گیری و ثبت میگردند. برای تحلیل نتایج روند بازیابی، تغییرات ضخامت فرش پس از رفع بار نسبت به زمان بصورت گسسته ترسیم و لذا مشخصههای فشردگی و ارتجاعیت پرزها قابل بررسی میگردد“Ross, D.A., Palmer, D.G., 1973″
شکل۲-۴. دستگاه بارگذاری استاتیکی
۲-۶-۴-۱-۳ بار گذاری دینامیکی
دستگاه بارگذاری دینامیکی دارای قسمت ضربهزن با نرخ معمول ۱۴ ضربه[۳۲] در دقیقه، سقوط وزنه ۸۲/۲ پوندی به نمونه ای که دارای حرکت رفت و برگشت عرضی محدودی میباشد را اجرا نموده و معمولاً با تنظیم تا حداکثر ۱۰۰۰ ضربه، مشابه روش استاتیکی برای بازههای زمانی مشخص پس از رفع بار، نمودار روند بازیابی یا تغییر ضخامت فرش به زمان بصورت گسسته ترسیم و تحلیل میگردد“Mirjalili, S.A., Sharzehee, M., 2005″
شکل۲-۵. دستگاه بارگذاری دینامیکی
۲-۶-۴-۱-۴ بارگذاری فشاری ارتعاشی
مطابق مطالعات بیومکانیکی مشخص شده است که حد نهایی زمان اعمال نیروها در قدمزدن معمول انسان بر روی فرش، در زمان کوتاه تقریباً ۲۰ میلیثانیه میباشد که متناظر با فرکانس ۵۰ هرتز میباشد، لذا خواص فشاری دینامیکی فرشها در این دامنه از فرکانس قابل مطالعه میباشد“Dunlop, J.I., Jie, S., 1991″
با تکنیک ارتعاش[۳۳] و دستگاه ارتعاشساز مقدار کرنش ثابتی با فرکانس تا یک هرتز به نمونه فرش اعمال میگردد و مقادیر تنش حاصل در پرزها توسط قطعه حساس دستگاه ثبت میگردد. علاوه بر نمودار تنش-کرنش بارگذاری ارتعاشی، مدول دینامیکی فشاری و افت استهلاکارتعاش[۳۴] فرش نیز قابل اندازه گیری می شود“Horino, T., Yabunaka, T., Morikawa, M., 1971″
شکل۲-۶. بارگذاری فشاری ارتعاشی
۲-۶-۴-۱-۵ بارگذاری فشاری با نرخ ثابت ازدیاد فشردگی
در ابتدا از دستگاه ضخامتسنج دومنظوره، با توانایی انجام همزمان دو عمل بارگذاری فشاری گسسته افزایشی(تا بار حداکثر و برعکس) و اندازه گیری ضخامت فرش، استفاده میشد ” Anderson, S.L., Clegg, D.G., 1961″. دستگاههای جدید اینسترون[۳۵] با طراحی ویژه فکهای بالا و پایین دستگاه و با قابلیت تنظیم بارگذاری فشاری پیوسته با نرخ فشردگی ثابت(۵ تا ۲۰ میلیمتر در دقیقه) و برعکس، امکان مطالعه رفتار فشاری پرزهای فرش در حین بارگذاری دینامیکی را تا حداکثر نیروی فشاری مدنظر، فراهم کرده است.
شکل ۲-۷. بارگذاری فشاری با دستگاه اینسترون بر روی نمونه فرش “Dayiary, M., Shaikhzadeh, S., Shamsi, M., 2010″
با انتقال مستقیم نتایج به سیستم کامپیوتری دستگاه، منحنی نیرو- فشردگی و بازگشتپذیری ترسیم و محاسبات برخی مشخصههای فشاری بطور مستقیم حاصل میگردد. نکته مهم اینکه همواره در این روش در ابتدای کار جهت همسطحکردن پرزها و یا الیاف بیرون زده احتمالی بالاتر از ارتفاع اصلی پرز نمونه فرش، با اعمال بار فشاری حداقل؛ ۲۵/۰ پوند براینچ مربع(معادل ۶/۱۷ گرم بر سانتیمترمربع) شرایط آزمون را کالیبرهکرده و سپس بار حداکثر با نرخ ثابت فشردگی اعمال میگردد“Laughlin, K.C., Cusick, G.E, 1968″
۲-۶-۴-۲ خواص فشاری فرش ها
به طور کلی خواص فشاری فرش ها تحت شرایط مختلف بارگذاری لایه پرزها عبارتند از:
۱- درصد فشردگی[۳۶]
۲- انرژی فشردگی[۳۷]
۳- درصد بازگشت پذیری[۳۸]
۴- انرژی بازگشت الاستیک[۳۹]
۵- درصد ارتجاعیت[۴۰]
۶- انرژی اتلافی[۴۱]
۷- درصد افت ضخامت[۴۲]
۸- مدول فشاری[۴۳]
۲-۶-۴-۲-۱ درصد فشردگی
حد نهایی فشردگی(تغییرضخامت) پرزهای فرش تحت بار فشاری حداکثر تنظیمی دستگاه اینسترون و تغییر ارتفاع پرز فرش بلافاصله پس از رفع بار فشاری استاتیکی و دینامیکی میزان فشردگی پرز فرش نامیده می شود. میزان فشردگی و درصد قابلیت فشردگی پرزهای فرش(%S)را مطابق روابط زیر می توان محاسبه نمود:
%S = () × ۱۰۰
شکل ۲-۸. درصد فشردگی
۲-۶-۴-۲-۲ انرژی فشردگی
انرژی یا کار انجام شده جهت فشردگی پرز فرش ها همان انرژی کل بارگذاری بوده که اندازه آن برابر مساحت زیر منحنی نمودار بارگذاری حاصل، مانند مساحت زیر منحنی ABD در شکل زیر میباشد.
شکل ۲-۹. انرژی فشردگی
۲-۶-۴-۲-۳ درصد بازگشت پذیری
بطورکلی در بارگذاری کششی یا فشاری، مقدار بازگشت منسوج به اندازه اولیه پس از رفع بار را بازگشت پذیری گویند. واکنش مکانیکی پرزهای فرش در جهت بهبود تغییر شکل فشاری را بازگشت پذیری یا بازیابی پرز گویند که معمولاً مقدار این بازیابی بعد از ۲۴ ساعت پس از رفع بار را بازگشت الاستیک یا الاستیسیته[۴۴] پرزها گویند.
شکل ۲-۱۰. درصد بازگشت پذیری
۲-۶-۴-۲-۴ انرژی بازگشت الاستیک
انرژی بازگشت پذیری الاستیک، پرزها را از سطح تغییر شکل حداکثر ծsبه سطح تغییر شکل بعد از t واحد زمان پس از رفع بار بهبود میدهد (ծ)، لذا مقدار ծE = ծS – ծ را میتوان تغییر شکل اصلاحی (بهبود یافته) نام گذاری نمود و نسبت ᴪ به عنوان ضریب بازگشت پذیری الاستیک بیانگر انرژی پتانسیل الاستیک درکل انرژی انتقالی به پرزها توسط فشار استاتیکی، مشابه ارتجاعیت پرز با تقسیم انرژی بازگشت پذیری الاستیک به انرژی فشردگی تعریف و محاسبه میگردد. نیروی به کار رفته جهت محاسبه انرژی الاستیک را نیروی استردادی مینامند که در حرکت پرزها به سمت موقعیت اولیه شان تأثیر گذار بوده و با تغییر زمان بازگشت پذیری، تغییر می کند. مطابق شکل ۲-۸ و مساحت زیر منحنی BCE میتوان کار یا انرژی بازگشت پرزها در هر لحظه زمان پس از رفع بار را محاسبه نمود “Celik, N., Koc, E.,” 2007″
۲-۶-۴-۲-۵ درصد ارتجاعیت
توانایی و قابلیت پرزهای فرش در بازگشت از فشردگی را ارتجاعیت یا جهندگی می گویند. معمولاً فرشها در لحظات اولیه رفع بار، بازگشتی الاستیک یا خطی و پس از آن بازگشتی ویسکوالاستیک و غیرخطی دارند.
%Resilience =
۲-۶-۴-۲-۶ انرژی اتلافی
سیادت برخواسته است. به عبارت دیگر در شعر سیاسی هرچند اغراض و گرایش های گوناگونی وجود دارد اما همه باید یک وجه اشتراک داشته باشند و آن جنبه حماسی است که در سراسر آن باید حفظ شود. ( الفاخوری ، ۱۳۸۶ هـ . ش ، ص ۲۰۵ )
شعر سیاسی در میان قوم عرب سابقه ای دیرینه دارد ، در دوره جاهلـیت منحـصر در قبـیله یـا
امارت بود زیرا زندگی بادیه نشینی برپایه تعصب قبیلگی بود و تعصب امارت متأثر از تعصب قبیلگی بوده است. این گونه شعر در دوران پیامبر رونق یافت اما در دوران « عمر و ابوبکر » بدان جهت که مبارزات حزبی و گروهی از میان رفته بود رو به افول نهاد تا آنگاه که عثمان کشته شد و باد فتنه وزیدن گرفت ؛ زیرا امویان بر سرزمینهای اسلامی استیلا یافتند و با احکام جابرانه خود موالی را سرکوب کردند بار دیگر آتش قومی و نژادی شعله ور شد و احزاب متعدد گشت و هر حزبی سخن خود را می گفت و برای اثبات حقانیت خویش به کتاب و سنت متوسل می شد و با شعر و خطابه ، اغراض سیاسی خود را بیان می کرد. ( منبع پیشین ، ص ۴۶۶ )
بنابراین شعر سیاسی زاده درد و رنج اجتماعی و سیاسی شاعر بوده و شاعر با درکی کـه از رونـد
فضای سیاسی جاری دارد آنرا بازتاب می دهد که ممکن است انتقادی و یا انگیزه بخش باشد. شاعر در شعر سیاسی باید آزاد از زنجیر تعصب و حسد باشد.
( http : //suroshe pashi.blog spot.com )
۴ – ۲ – ۱ – زبان شعر سیاسی
زبان شعر سیاسی همراه با اوضاع اجتماعی تغییر می کـند. هـرگاه که نیـروی سرکوبـ گر قدرت
دولتی ، ضعیف شده باشد شعر سیاسی زبانی مستقیم یافته و هرگاه داغ و مسلط باشد زبانی کنایی پیدا کرده است. مثلاً شب نشانه ای از ظلمت سیاسی ، و زمستان تجسمی از شکست و بیمارستان تمثیلی از جامعه بیمار است. البته در دوره های خفقان شعر سیاسی هرگاه توانسته در مهاجرت سربرافرازد زبانی صریح یافته است. ( http://www.rozanemagazine.com )
۴ – ۲ – ۲ – پیشینه شعر سیاسی و انقلابی عربها
ملیت همان احساس موجود در هر فرد می باشد و بارزترین این اصل همان وحدت سیاسی است
؛ زیرا وحدت رنگ واقعی ملی گرایی است و ملی گرایی در واقعیت خود همه ملت را در وحدت سیاسی مورد هدف قرار می دهد. وحدت رنگ حقیقی روح یک ملت است و دارای عناصری می باشد.
وحدت سیاسی عربها از دوره های پیشیـن مورد توجـه بوده اسـت و در پدیـده های اجتمـاعی ،
اقتصادی و فرهنگی متعدد آشکار شده است. عربها از زمان های بسیار دور احساس می کردند که دارای نژاد برتر از سایر اقوام می باشند. عربها در زندگی خود در پی وحدت بودند ، زیرا آنها دارای زندگی قبیله ای بودند. عربها از جانب فارس ها و حبشیها مورد تهدید قرار گرفتند و همین امر سبب شد که به وحدت سیاسی توجه کنند. این وحدت نزد آنان دارای دو نشانه آشکار است :
۱. وحدت سیاسی که به واسطه دولت و حاکمان ایجاد می شود.
۲. وحدت در آداب و رسوم ارزشهای اجتماعی ، روحی و فرهنگی ، این نشانه دوم در طی عصرها جاودان بوده است و این یعنی اینکه عربها در طی زندگی خود نیازمند به این وحدت بوده اند.
( السامرایی ، ۱۹۸۳ م ، ص ۲۶۹ – ۲۷۰ )
زمانی که امارت « یمن » در سایه یک دولت معین قرار گرفت ، مناطق شـام ، حجـاز و اطـراف
عراق را تحت سیطره خود درآورد ، بعد در قرن اول قبل از میلاد « حمیریها » نفوذ خود را در جزیره الوب ، حجاز ، تهامه و خلیج البصره گسترش دادند. بنابراین یکی از ویژگیهای مهم شاعر این است ، وحدت سیاسی را که در پی زندگی قبیله ای عربها به وجود آمده است در اشعار خود بیان کند.
شعر رمز یکپارچگی در زندگی قبیله ای عربها بود و از طریق روایت در میان آنها سینه به سیـنه
نقل می شد و باعث وحدت سیاسی آنها می شد. از وحدت سیاسی قبل از اسلام می توان به وحدت فرمانروایان غسان ، حیره و کنده در شبه جزیره عربستان ، عراق ، شام ، فلسطین که تا مصر بوده اند اشاره کرد. در شعر شعرای آنها چیزهایی وجود دارد که دلالت بر وحدت سیاسی و یکپارچگی آنها دارد.
بنابراین ، این دسته از اشعار با این مضمون موجب وحدت سیاسی در سرزمینهای عربی می شد
و شعر عربی پرچمدار وحدت آنان است. گویی شاعر انگیزه وحدت را برای دفاع از ناموس ، وطن و سرزمین خود برگزیده است. ( منبع پیشین ، ص ۲۷۱ – ۲۷۲ )
۴ – ۲ – ۳ – شعر سیاسی در دوره جاهلی
یکی از مهمترین مشخصه زندگی اعراب جاهلی جنگ و خونریزی بود تا آنجا که می توان کشتار
را یکی از سنتهای آنان دانست. آنان پیوسته می کشتند و کشته می شدند و از خون ریختن و خونخواهی دست برنمی داشتند. بنابراین مهمترین قانون کوچک و بزرگشان که به آن توجه می کردند انتقامجویی بود و « ثأر » یا انتقام شریعت مقدس آنان بود و رنگ دینی داشت. آنها از حریفان خود انتقام نمی گرفتند ، شراب ، زن و عطر را برخود حرام می داشتند و هیچ یک از افراد قبیله حق نداشتند این قانون را نقص کنند. وقتی یکی از افراد قبیله کشته می شد عشیره او را شمشیر می کشیدند و عشایر دیگر قبیله نیز برای خونخواهی ، از آنان پیروی می کردند و کشتار فراوان بین آنان و قبیله دشمن رخ می داد و این خون و خونریزیها به نسل بعدی می رسید تا آنجا که نسلهای بعدی دو طرف همچنان در ستیزه بودند و با میانجی گری فرد دیگری بین آنان صلح و آشتی برقرار می گردید. ( ضیف ، ۱۴۲۷ هـ . ش ، ص ۶۲ )
۴ – ۲ – ۴ – شعر سیاسی در دوره صدر اسلام
از اغراض شعر دوره صدر اسلام سیاست بود. بعد از رحلت پیامبر اکرم (ص) لازم بود کـه کسـی
رسالت او را ادامه دهد و حکومت جامعه اسلامی را به عهده گیرد. پس از وفات ایشان مسلمانان شکی نداشتند که خلافت از آن امام علی (ع) است. علت این امر آن بود که پیامبر (ص) در « غدیرخم » امام علی (ع) را جانشین خود معرفی کرده بود. با گذشت قرنها ادبیات این حادثه را ثبت کرد و برخی از شعرا مانند : « حسان بن ثابت » ( ۵۴ هـ ، ۶۷۴ م ) این واقعه را درک کردند.
اما بعد از وفات پیامبر اکرم (ص) ، امام علی (ع) به طور مستقیم عهده دار حکومت نشـد ، زیـرا
در واقعه « سقیغه » ابوبکر به عنوان خلیفه مسلمانان معرفی شد و انصار که از حامیان امام علی (ع) در امر خلافت بودند خوار شدند و شاعر انصار « نعمان بن عجلان »[۳] گفت :
أَکانَ خَطاءً ما أَتینا وَ أَنتُم صَواباً کأنالا نَریشُ و لانَبری…[۴]
وَکانَ هَوانا فی علّیٍ و أَنَّهُ لِأهلِ لها یا عمر و عِن حَیثُ لاتَدری[۵]
وَ هذا بِحَمدِالله یَثفی مِنَ العمی وَ یَفتَحُ آذاناً ثَقُلنَ عَنِ الوَقرِ…[۶]
( آذرشب ، ۱۳۷۹ هـ . ش ، ص ۱۱۹ )
۴ – ۲ – ۵ – شعر سیاسی در دوره اموی
شعر سیاسی در این دوره به علت رقابتهای سیاسی و دعواهای قبیله ای و نژادی زیاد شد ، شعر
در دوره اسلامی در تعارض با سلطنت حاکمه و شعرای دربار بود. در این دوره شعرای نقائض آشکار شدند که عبارت بودند از :
۱. اخطل ( ۲۰ – ۹۲ هـ )
۲. فرزدق ( ۲۰ – ۱۱۴ هـ )
۳. جریر ( ۳۳ – ۱۱۴ هـ )
( آذرشب ، ۱۳۷۹ هـ . ش ، ص ۱۶۴ )
این سه شاعر نامبرده را نمی توان در زمره شعرای سیاست به معنای تازه و کلی به حسـاب آورد
زیرا آنان همچنان عصبیت قبیلگی داشتند اما گه گاهی به آن مفهوم عالی سیاست نزدیک می شدند. اینان در زیر سایه امویان به خاطر گرایش جاهلی که در این طایفه بود آرمیدند و به احزاب سیاسی هم پیوستند اما این پیوستگی به این دلیل بود که بازهم وسیه ای برای محبت های قبیله ای بیابند. ( الفاخوری ، ۱۳۸۰ هـ . ش ، ۱/۴۶۷ )
احزاب و گروههایی که در دوره اموی به وجود آمدند به دنبـال اهـداف و مقاصد خویـش بودند ،
هر حزب و گروهی سخن خود می گفت و برای اثبات حقانیت خویش به کتاب و سنت چنگ می زد و با شعر و خطا به رنگ و رو نقش می داد.
احزاب و گروههایی که در آن دوران در کمکشهای سیاسی داخـل شده بـودند عـبارت بـودند از
خوارج ، شیعه ، زبیریان ، موالی و امویان . ( الفاخوری ، ۱۳۸۶ ، ص ۲۰۶ )
خوارج : معتقد بودند که خلافت حق مشترک بین مسلمـانان است. آنـها با اشرافـیت نـژادی ،
قبیلگی و خانوادگی مبارزه می کردند و به مساوات اسلامی دعوت می نمودند. شعر خوارج شعر عقیده بود و از امتیازات شعری آنها ، نوآوری در آن است. ( همان ، ص ۲۰۶ )
شیعه : شعر شیعه به مقتضای موضوع گاه با آرامش توأم است و گاه با خروش و جوشش ، گـاه
با لطافت و گاه با اندوه. ( همان ، ص ۲۰۶ )
زبیریان:خلافت بنی امیه را انکار می کردند و از میان قریش تنها خود را وارث آن می شمردند
و در طریق تحقق یک حکومت اشرافی گام می زدند. ( همان ، ص ۲۰۶ )
کار عنکبوت: شکارچی آهـویی را شکار می کند و سپس آن را با خود به منزل می برد.
کار ایندکسر: شکار را تکه تکه کرده، گوشت، استخوان، دل و قلـوه، کله پاچه و … آن را بسته بـندی می کــند و بخــش های زاید شکار را دور می ریزد.
کار پایگاه داده: بسته های حاصل را درون فریزر قرار داده و آن ها را ذخیره می کند.
کار ماژول رتبه بندی: مهمانان سراغ او می آیند و همسر او بسته به ذائقـه مهمانان برای آن هـا غذا طبـخ می کند. ممکـن اسـت عـده ای کله پاچه، عده ای آبگوشت، عده ای جگر و … دوست داشته باشند. پخت غذا طبـق سلیقـه مهمانان کار سخـتی است. ممکن است همه آنها آبگوشت بخواهند اما آنها مسلمـاً
خوشمـزه ترین آبگوشت را می خواهند!
۲-۸ مراحل کار موتورهای جستجو
۲-۸-۱ پیش پردازش دادها
یکی از راههـایی که موتورهـای جستجـو برای کاهـش زمـان جستجـو به کار می بـرند، پیش پردازش محتـوای وب سایت هاست. به این ترتیب وقتـی کاربر درخواسـت یک پرس و جـو را صادر می کند به جـای این که این پرس و جو به میلیون ها وب سایـت فرستاده شود، با داده از پیش پردازش شـده در یک سایت مقایسـه می شـود و مطابقت صـورت می پذیـرد. پیـش پردازش به کـمک برنامـه نرم افزاری به نام خزنده انجام می گیرد[۵۰].
خزنده فهرست صفحات وب را جمع آوری می کند. سپس صفحات بازیافتی پیمایش شده و کلمات کلیدی استخراج و این کلمات به همراه لینک مـربوطه، در فـایل شاخص ذخـیره می شوند. پرس و جوهای کاربران با همین فایل شاخص مقایسه و مطابقت داده می شود و نه با دیگر وب سایت ها[۴۹].
شکل ۲-۸ نحوه استخراج و شاخص دهی[۵۵]
۲-۸-۲ الویت بندی نتایج
لینیک هایی که به عنوان نتایج جستجو تولید می شوند معمولاً خیلی زیاد هستند، اما همه این نتایج مفید نیستند و حتی ممکن است عواملی مثل ابهام زبان باعث شود نتایج مناسبی به کاربر داده نشود. برای فراهم کردن دسترسی سریع و در عین حال صفحات مناسب و این که صفحات با موضوعیت بیشتر در الویت بالاتری قرار بگیرند، الگوریتم های جستجو استراتژی های رتبه بندی مختلفی را به کار می برند[۵۹] .
یکی از این روش های بسیار معمول «فراوانی کلمه-عکسِ فراوانی سند» [۶۲] است. در این روش چگونگی توزیع کلمات و تکرار آنها بررسی می شود و برای کلمات، وزن عددی تولید می شود. ایـن وزن بـه معنـی درجـه اهمیـت و اعتبـار آنهـا در اسـناد مخـتـلف اسـت. بـه این کار وزن دهـی واژه[۶۳] گفـته می شود. وزن یک واژه به دو عامل بستگی دارد: یکی دفعات تکرار واژه که هر چه بیشتر باشد اهمیت واژه بیشتر است و دیگری تواتر اسناد که به معنی تعداد اسنادی است که شامل آن واژه است و هر چه این مقدار بیشتر باشد، اهمیـت واژه در تمـایز اسناد کمتر خواهد بود. به این ترتیـب کلماتی که تکـرار بیشتـری دارند مثـل with, or ,to و… نسبت به کلماتی که از نظر معنایی مناسب ترند و از طرف دیگر در متنهای کمتری ظاهر می شوند، وزن کمتری خواهند داشت؛ البته عوامل دیگری می توانند براهمیت یک واژه موثر باشند. محل وقوع واژه، نمادهای خاص مثل فونت و برچسب[۶۴] مربوط به واژه از آن جمله اند. معمولاً کلمه ای که در عنوان یک سند باشد مهمتر از واژه های خود متن است. همچنین واژه های نوشته شده با قلم خاص مهمتر از کلماتی است که بدون این ویژگی ها باشند[۵۷].
علاوه بر وزن دهی واژه ها، صفحات وب با استراتژی های دیگری هم وزن می شود؛ مثلاً در روش تحلیل لینک[۶۵] ماهیت هر صفحـه با توجـه به ارتباط آن با دیگـر صفحـات در نظر گرفته می شود. به این ترتیب وزن دهی یک صفحه با توجه به تعداد صفحاتی که به آن صفحه اشاره می کنند یا بالعکس، تعداد صفحـاتی که آن صفحه به آنها اشاره می کنـد، صـورت می پذیرد. گوگل از این روش برای بالا بردن نتایج جستجو استفاده می کند[۳۲].
۲-۹ برچسب ها
۲-۹-۱ برچسب های توصیفی متن[۶۶]
کدهای html که درون منبـع صفحات مخفـی هستنـد و بازدیدکنندگان سنـد آن ها را نمی بیننـد در مـوتور های جستجو و رتبه بندی تاثیر زیادی دارند.
برای تعریف بر چسب های توصیفی متن باید کدهای زیر را بکار برد:
-
- مشخص کردن کلمات کلیدی
-
- توصیف کوتاه از محتوای صفحه
-
- مشخص کردن تاریخ آخرین ویرایش
-
- تازه سازی مجدد صفحه بر حسب ثانیه
content=”keyword , keyword , …” /> <meta name=”keywords”
content=”my description” /> <meta name=”description”
content=”۱/۱/۲۰۰۷” /> <meta name=”revised”
content=”۱۰” url=”my url” /> <meta name=”keywords”
۲-۹-۲- بر چسب alt tag
بخشی از تصاویر مربوط به محتوای صفحه هستند و بخشی دیگر لوگو، آیکون، نام تجاری و … هستند، این برچسب توصیف یکایک تصاویر است. از آنجایی که مطالب داخل عکس نمی تواند توسط جستجوگر بازیافت شود از این برچسب برای این کار استفاده می کنیم.
۲-۱۰ فایل robots.txt
یک فایل متنی است که بر روی سرویس دهـنده وب و درون دایرکتـوری اصـلی هر وب سایت ذخیـره می شود و تنظیمات و شرایط گردش و سرکشی به اعماق آن وب سایت را عرضه می کند. این فایل زحمت خزنده را کاهش خواهد داد. این فایل با خطوط زیر آغاز می شود[۴۰]:
user-agant : “نام برنامه راهنمای وبسایت“
disallow : “نام فایل ها یا دایرکتوری که توسط خزنده نباید دیده شود“
اگر کسی نخواهد هیچ نقطه از وب سایتش درون فهرست جستجو قرار گیرد:
user-agant *:
disallow :/
۲-۱۱ موقعیت و مسافت
اصطلاح حافظه نهان درباره موتورهای جستجو هم کاربرد دارد به این ترتیب که پرس و جوهایی که به تازگی از سوی کاربران وارد شده، در جایی نگهداری می شود. در واقـع وقتی موتور جستجـو املای صحیـح کلمه را به شمـا اعـلام می کنـد که آیا منظور شما این بود؟[۶۷] از این تکنیک بهره می برد.
استفاده از مدل تحویل توزیع شده[۶۸] راه دیگری برای سرعت دادن پاسخ گویی به درخواست های کاربران
است. در این مدل کپی هایی از شاخص ها و مطالب مربوط تولید می شود و به مکان های جغرافیایی متعددی انتقال می یابد[۵۷] .
۲-۱۲ مشکلات خزنده
همان طور که ذکر شد خزنده ها برای پیش پردازش و بازیابی صفحات به کار می روند. بعضی خزنده ها به روش کورکورانه به بازیابی صفحات می پردازند. روش کورکورانه به این معنی است که به شهرت و اهمیت یا به عبارتی قابل اعتماد بودن مطالب و تولیدکنندگان آنها توجهی ندارند. البته این روش موجب شده سوء استفاده هایی در شاخص دهی و استفاده از موتورهای جستجو صورت گیرد. یکی از این کارها به شاخص هرزه نگار[۶۹] معروف است. بعضی سایت ها برای اینکه در بیشتر مواقع در نتایج جستجو قرار بگیرند و تعداد مراجعان بیشتری داشته باشند، هزاران بار لغات خاصی را در محتوای سایت خود قرار می دهند تا از نظر موتورهای جستجو اولویت و امتیاز بیشتری را به خود اختصاص دهند[۵۵].
وب سرورها برای اینکه تعداد درخواستهای بیشتری را در یک زمان پاسخ دهند، مثلا چند کاربر همزمان بخواهند به یک صفحه دسترسی پیدا کنند، از حیله ای استفاده می کنند بدین صورت که مطالب هر صفحه را روی چند رایانه با نشانی های مختلف که از دید کاربر مخفی است قرار می دهند و درخواست کاربران را به این رایانه ها هدایت می کنند.[۷۰] بعضی سایت ها از این ویژگی نرم افزار استفاده و محتـوای صفحـات یـک سـایت را کپی می کنند و در سایت خود قرار می دهند. این صفحات هم به وسیله موتورهای جستجو، شاخص دهی می شود و درخواست بعضی کاربران به جای صفحه اصلی به این صفحات تقلبی ارجاع داده می شوند. به این ترتیب یک موتور جستجوی خوب علاوه بر جستجو و سرویس دهی خوب به کاربر باید توانایی تشخیص حمله های اینترنتی را هم داشته باشد تا بتواند بهترین و صحیح ترین نتایج ممکن را در اختیار کاربران قرار دهد[۵۵].
۲-۱۳ روش های بهینه سازی موتورهای جستجو
۲-۱۳-۱ شاخص گذاری