۵-۲-۳- بررسی مدل سوم…………………………………………………………………………………………………………………………………..۲۴۹
۵-۲-۳-۱- حالت اول………………………………………………………………………………………………………………………………………..۲۴۹
۵-۲-۳-۲- حالت دوم………………………………………………………………………………………………………………………………………..۲۵۰
۵-۲-۳-۳- حالت سوم: بررسی سرعت تعدیلات…………………………………………………………………………………………………..۲۵۱
۵-۲-۳-۴- بررسی مدل چهارم…………………………………………………………………………………………………………………………….۲۵۲
۵-۳- محدودیتهای تحقیق ………………………………………………………………………………………………………………………………۲۵۹
۵-۴- پیشنهادهای تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………………….۲۶۰
۵-۴-۱- پیشنهادهای کاربردی تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………۲۶۰
۵-۴-۲- پیشنهادهای برای تحقیقات آتی……………………………………………………………………………………………………………….۲۶۰
منابع………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….۲۶۱
پیوست………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………۲۷۴
چکیده انگلیسی………………………………………………………………………………………………………………………………………………….۳۰۲
فهرست جدولها
عنوان صفحه
جدول ۲-۱ بازدهی سهام الف در طول سالهای ۱۳۷۳ تا ۱۳۸۲…………………………………………………………………………………۸۶
جدول ۲-۲ متوسط قدر مطلق انحرافات بازدهی سهام الف………………………………………………………………………………………..۸۷
جدول ۲-۳ متوسط مجذور انحرافات (واریانس) بازدهی سهام الف……………………………………………………………………………۸۸
جدول ۲-۴ محاسبهی کوواریانس (ارقام به درصد)………………………………………………………………………………………………….۹۰
جدول ۲-۵ نرخهای بازدهی کمتر از میانگین……………………………………………………………………………………………………………۹۱
جدول ۲-۶ نتیجهی محاسبات بر اساس شاخصهای پراکندگی مختلف سهم الف مثال ۵-۲…………………………………………۹۲
جدول ۲-۷ تابع توزیع احتمالات نرخ بازدهی سهام الف در شرایط مختلف اقتصادی………………………………………………….. ۹۳
جدول ۲-۸ ضریب اهمیت گروههای اصلی سبد اقلام……………………………………………………………………………………………….۹۸
جدول ۲-۹ اقلام زیر گروه خوراکی و آشامیدنی……………………………………………………………………………………………………….۹۹
جدول ۲-۱۰ شاخص کل بهای کالاها و خدمات مصرفی در مناطق شهری ایران (شاخص تورم)………………………………….۱۰۱
جدول ۲-۱۱ شکل خلاصه فرضیههای فرعی برای مدل سوم برای حالت بالاتر از اهرم هدف………………………………………۱۳۳
جدول ۲-۱۲ شکل خلاصه فرضیههای فرعی برای مدل سوم برای حالت پایینتر از اهرم هدف……………………………………۱۳۴
جدول ۲-۱۳ شکل خلاصه فرضیههای فرعی برای مدل چهارم برای حالت کسری مالی………………………………………………۱۳۵
جدول ۲-۱۴ شکل خلاصه فرضیههای فرعی برای مدل چهارم برای حالت مازاد مالی…………………………………………………۱۳۶
جدول ۳-۲ نحوه محاسبه سرعت در شرایط بالاتر از و پایینتر از اهرم هدف در سطوح مختلف نااطمینانی……………………۱۶۵
جدول ۳-۳ نحوه محاسبه سرعت در شرایط مازاد مالی، بالاتر از و پایینتر از اهرم هدف در سطوح مختلف نااطمینانی…..۱۶۸
جدول ۳-۴ نحوه محاسبه سرعت در شرایط مازاد مالی، بالاتر از و پایینتر از اهرم هدف در سطوح مختلف نااطمینانی……۱۶۹
جدول ۳-۵ نحوه وارد کردن اطلاعات در روش پانل حالت دوم……………………………………………………………………………….۱۷۱
جدول ۳-۶ نحوه وارد کردن اطلاعات در روش پانل حالت اول……………………………………………………………………………….۱۷۲
جدول ۴-۱ آزمون اتورگرسیون نسبت فروش به دارایی…………………………………………………………………………………………..۱۸۷
جدول ۴ -۲ نتایج آزمون مانای نرخ تورم………………………………………………………………………………………………………………۱۸۸
جدول ۴-۳ نتایج آزمون ضریب لاگرانژ…………………………………………………………………………………………………………………۱۸۹
جدول ۴-۴ معادله میانگین گارچ…………………………………………………………………………………………………………………………..۱۸۹
جدول ۴-۵ معادله واریانس گارچ…………………………………………………………………………………………………………………………۱۹۰
جدول ۴ -۶ آمار توصیفی……………………………………………………………………………………………………………………………………۱۹۱
جدول ۴-۷ نتایج آزمون شین و پسران برای سنجش مانای متغیرها…………………………………………………………………………..۱۹۱
جدول ۴-۸ تخمین مدل اول، اثر مستقیم نااطمینانی بر ساختار سرمایه حالت ایستا………………………………………………………۱۹۳
جدول ۴-۹ آزمون معناداری مدل اول……………………………………………………………………………………………………………………۱۹۳
جدول ۴-۱۰ آزمون اثرات نااطمینانی اقتصاد کلان و خاص شرکت بر نسبت اهرم به روش GMM……………………………195
جدول ۴-۱۱ آزمون آرلانو و باند………………………………………………………………………………………………………………………….۱۹۵
جدول ۴-۱۲ آزمون سارگان…………………………………………………………………………………………………………………………………۱۹۶
جدول ۴-۱۳ تخمین مدل دوم، اثر غیرمستقیم نااطمینانی بر ساختار سرمایه حالت ایستا……………………………………………….۱۹۷
جدول ۴-۱۴ آزمون معناداری مدل دوم………………………………………………………………………………………………………………….۱۹۷
جدول ۴-۱۵ آزمون اثرات نااطمینانی اقتصاد کلان و خاص شرکت از کانال سودآوری بر نسبت اهرم به روش GMM..198
جدول ۴-۱۶ آزمون آرلانو و باند………………………………………………………………………………………………………………………….۱۹۹
جدول ۴-۱۷ آزمون سارگان…………………………………………………………………………………………………………………………………۱۹۹
جدول ۴-۱۸ آزمون روند تعدیل اهرم واقعی(بالاتر، پایینتر از اهرم هدف) شرکت در جهت اهرم هدف به روشGMM …………201
جدول ۴-۱۹ آزمون آرلانو و باند…………………………………………………………………………………………………………………………۲۰۱
جدول ۴-۲۰ آزمون سارگان………………………………………………………………………………………………………………………………..۲۰۲
جدول ۴-۲۱ آزمون اثرات نااطمینانی اقتصاد کلان و خاص شرکت بر روند تعدیل اهرم واقعی(بالاتر، پایینتر از اهرم هدف) شرکت در جهت اهرم هدف به روش GMM………………………………………………………………………………………………………202
جدول ۴-۲۲ آزمون آرلانو و باند…………………………………………………………………………………………………………………………۲۰۳
جدول۴-۲۳ آزمون سارگان…………………………………………………………………………………………………………………………………۲۰۳
فروید درباره امکان از بین بردن پرخاشگری نظر خوبی نداشت و معتقد بود تنها می توان شدت و مسیر انرا تغییر داد . وی مثلا مردم را به تماشای مسابقات ورزشی ، مشت زنی ، و یا گاو بازی تشویق می کرد . در مواردی هم پرخاشگری را در حکم عامل تصفیه می دانست و می گفت : ” برای کاهش انگیزه های پرخاشگری ابراز هیجانات حاکی از ناکامی ضروری است .” البته ” فرضیه ناکامی - پرخاشگری ” در بسیاری موارد چندان با واقعیت انطباق ندارد . هر چند که بعضی از پرخاشگری ها ناشی از تحمل ناکامی ها است ، اما گاهی مشاهده می شود که پرخاشگری روحیه خشونت را در سایرین افزایش داده و به نوعی موجب تکرار آن می شود .
نظریه فردیت زدایی۱ ، پرخاشگری زیمباردو۲
زیمباردو معتقد است که فردیت زدایی فرایندی پیچیده است که در آن برخی شرایط اجتماعی به وقوع دگرگونیهایی در ادراک ( خود ) و دیگران منجر می شود ( زیمباردو ، ۱۹۶۹ ، پرنتیس - دان۳ و راجو۴ ، ۱۹۸۲ ) .
براساس فرایند فردیت زدایی ، آگاهی افراد کاهش می یابد و بیشتر پیامد فردیت زدایی ، افزایش برانگیختگی هیجانی و در نتیجه افزایش پرخاشگری است ( تیلور۵ و همکاران ۱۹۹۱ ) .
نظریه انسانیت زدایی۶ - پرخاشگری ” فشنباخ۷ “
طبق این رویکرد ، وارد کردن درد و رنج عمدی به دیگران برای اغلب مردم مشکل است ، مگر آنکه بتوانند راهی برای انسانیت زدایی از قربانی خود بیابند به گونه ای که با کاهش خصوصیت همدلی ، ارتکاب به پرخاشگری سهل تر و محتمل تر می شود .
فشنباخ و همکارانش گزارش میدهند که همبستگی بین توانایی همدلی و پرخاشگری در کودکان منفی است و هر چه این توانایی بیشتر باشد اعمال پرخاشگری کمتر می شود ( به نقل از شکرکن ، ۱۳۷۱ ) .
۴- roger 1- deindivialization 2- zimbardo 3- prentiss – dunn
۶- dehumanization 7- feshback 5- taylor
نظریه درون گرایی و برون گرایی آیزنیک ( ۱۹۶۹ )
آیزنیک پیشنهاد می کند که اکثر بزهکاران و مجرمان به طرز ذاتی و سرشتی برون گرا هستند . برون گراها از درون گراها در مقابل شرطی شدن مقاومت بیشتری نشان می دهند و بنابراین کمتر پذیرایی موانع اجتماعی طبیعی هستند که برای رفتار پرخاشگرانه وجود دارند . بنابراین ویژگیهای روانی جنایتکاران ، ترکیبی از ناپایداری احساسات و برون گرایی است .
تعریف واژه نوجوانی ( دکتر حسین لطف آبادی - روانشناسی رشد ۲ )
نوجوانی یک دوره انتقال از وابستگی کودکی به استقلال و مسئولیت پذیری جوانی و بزرگسالی است .
در این دوره نوجوان با دو مسئله اساسی درگیر است . بازنگری و باز سازی ارتباط با والدین و بزرگسالان و جامعه و بازشناسی و باز سازی خود بعنوان یک فرد مستقل .
در طول این دوره معمولا تعارضی بین این دو نقش در فرد مشاهده می شود : عمده ترین تغییر در این دوره رشد ظرفیت جدیدیعنی رشد جنسی و امکان تولید مثل زیستی است . این واقعیت زیستی آثار مهمی را در تحول فرد و مناسبات او با دیگران بجای می گذارد .
با این همه دوره نوجوانی را نمی توان تنها با تحولات جسمی و جنسی تعریف کرد .
میلرنیوتون درکتاب نوجوانی ( ۱۹۹۵ ، ص ۲۳ ، تعریف جامع تری از این دوره بیان می کند ) . نوجوانی دوره فرایندهای رشدی انتقالی از کودکی به بزرگسالی است . این فرایندها جنبه های گوناگونی دارند .
اول : رشد و نموسازمان عصبی مغز که نمود آن در تحول فرایندهای شناختی ، عاطفی ، و رفتارها مشاهده می شود .
دوم : رشد فیزیکی که شامل رشد اندازه های بدنی و تغییر در نیمرخ جنسی .
سوم : رشد نظام جنسی یا تولید مثل ، شامل جنسی و رفتاری .
چهارم : رشد احساس ” خود ” بعنوان یک بزرگسال یا یک انسان مستقل و خود راهبر .
پنجم : کسب موقعیت بزرگسالی در گرو اجتماعی یا فرهنگ .
ششم : رشد کنترل رفتاری خود در تعامل با جامعه .
فرایند انتقال از کودکی به بزرگسالی ، دشوار و پرکشمکش است . نوجوان از یک سو باسرعت بی سابقه ای بلوغ جنسی را می گذراند و از سوی دیگر خانواده و فرهنگ و جامعه از او می خواهند تا مستقل باشد ، روابط جدیدی را با همسالان و بزرگسالان برقرار کند و آمادگیها و مهارتهای لازم را برای زندگی شغلی و اجتماعی به دست آورد . نوجوانان باید علاوه برپذیرش و سازگاری با این همه تغییر و تحول ، هویت منسجمی نیز برای خود کسب کنند و پاسخ مشخص و اختصاصی به این سوالات دشوار و قدیمی بدهند که ” من کیستم ؟ ” ، ” جای من در هستی کجاست ؟ ” ، ” از زندگی خود چه می خواهم ؟ ” این تغییر و تحولات و یافتن پاسخ نسبتا ً قطعی به این سوالات و دستیابی به هویت خود چند سال طول خواهد کشید .
مراحل نوجوانی
دوره نوجوانی در انتهای دوره کودکی دوم و با بروز سریع تحولات آستانه بلوغ در سنین ۱۰ تا ۱۲ سالگی شروع می شود . این تحولات با نمو ساختمان استخوانی بدن و اولین علایم رشد جنسی شامل بزرگ شدن سینه ها در دختران و رشد بیضه ها در پسران آغاز می شود . این تغییرات بدنی به تدریج باعث بهم ریختن تعادل دوره پیش از بلوغ می شود و مسائل تازه ای در احساسات و روابط فرد با والدین پدید می آورد .
دوره نوجوانی از ۱۲ سالگی که ( متوسط بین بروز بلوغ جنسی دختران و پسران ) است تا ۲۰ سالگی ( سن متوسط دستیابی به استقلال و خود کفایی و شکل گیری هویت ” خود ” در نظر گرفته می شود .
تغییر و تحولات دوره نوجوانی به سه مرحله تقسیم می شود :
-
- مرحله اول ، فاصله گرفتن ( ۱۴ - ۱۲ ) سالگی
بروز رشد جسمی و اولین نشانه های بلوغ ، نوعی تمایل طبیعی برای فاصله گرفتن کودک از بزرگسالان ، بخصوص والدین را به همراه می آورد . این تمایل می تواند در بستن در اتاق خواب یا حمام کردن توسط کودک و در محرمانه جلوه دادن تغییرات بدن مشاهده شود .
اینگونه رفتارهای محرمانه و اختصاصی ، نقش روانی - اجتماعی مهمی در پایان دادن به وابستگیهای کودکانه قلبی به والدین و سایر بزرگسالان ایفاء می کند . بدون این فاصله روانی و اجتماعی ، کودک قادر نخواهد شد تا گامهای آزمایشی اولیه را برای استقلال و رسیدن به بزرگسالی بردارد . با افزایش این فاصله ، کودک می تواند با دوستان نزدیک خود راز و رمزهایی را مطرح کند و ارتباطهای ویژه دوره نوجوانی را با گروه همسالان و به دور از والدین و معلمان و دیگر بزرگسالان بوجود آورد .
این فاصله جدید از خانواده و بزرگسالان بیشتر جنبه روانی دارد و دامنه آن در کودکان مختلف به یک اندازه نیست ، برای مثال کودکان محروم از عواطف گرم و دوستانه خانوادگی ، کودکان خانواده های آشفته ، کودکان خانواده های مستبد و کودکان مبتلا به محرومیتهای فرهنگی و اجتماعی ممکن است این فاصله گیری طبیعی را تا اندازه ای گسترش دهند که مقدمه ناسازگازیها و دشواریهای شدید بعدی آنان بشود .
اما در کودکان عادی ، این فاصله تا آنجا گسترش می یابد که به کشف هویت و جنسیت و سایر جوانب رشد ” خود ” در آنان منتهی شود .
-
- جدایی تدارکاتی ( ۱۵ - ۱۷ )
این مرحله که هستی اصلی نوجوانی و مشکلات آن است با رشد بیشتر بدنی و جنسی همراه است و سطح عالیتری از ادراک ” خود ” را تجلی می دهد در همین مرحله انجام انسجام جنبه های مختلف بدنی و جنسی و تصور از خویش بصورت هویت واحد شکل می گیرد و پاسخگویی به سوال اساسی ” من کیستم ؟ ” بتدریج در ذهن نوجوان تحقق می یابد .
نوجوانان متعلق به خانواده های از هم پاشیده و محیطهای اجتماعی - فرهنگی ناسالم بدلیل فقدان شرایط مناسب برای شکل گیری هویت و شخصیت مطلوب دچار نابهنجاریها و انحراف ها می شوند و در خطر ورود به بزهکاریهای نوجوانی و یا سایر اختلافهای گوناگون شخصیتی قرار می گیرند .
در این مرحله علاوه بر مساله رشد شخصیتی و اخلاقی یک نیاز اساسی دیگر یعنی کسب دانش و مهارتهای لازم برای اشتغال یا برای ادامه تحصیل ، بعنوان یک نیاز مهم در تعلیم و تربیت نوجوان مطرح می شود .
-
- ورود مجدد به مناسبات اجتماعی ( ۱۸ - ۲۰ سالگی )
هرگاه رشد نوجوان در مراحل پیشین به گونه ای نسبتا ً بهنجار صورت گرفته باشد در این مرحله آخرنوجوان بتدریج بصورت یک فرد مستقل و خود کفا در مناسبات خانوادگی ، آموزشی ، شغلی ، اجتماعی و فرهنگی ایفای نقش می کند و در چنین صورتی می توان امید وار بود که مراحل رشد و پرورش او به به درستی انجام شده و او آماده است تا زندگی جوانی و بزرگسالی را با موفقیت آغاز کند و رشد و پرورش بیست ساله را در تداوم زندگی خویش آشکار نماید . در این مرحله بیشتر دختران در جامعه ما ، ازدواج می کنند و بیشتر پسران با گذشت دوران خدمت سربازی نقش اجتماعی خود را به عهده می گیرند . برخی به تولید و کار و خدمات گوناگون روی می آورند یا تحصیلات خود را در دانشگاهها و مراکز آموزش عالی ادامه می دهند . اما نوجوانی که ورود مجدد آنان یا به سبب محدودیتها و نارساییهای بخشهای مختلف زندگی اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی با شکست مواجه می شود ، گرفتار ابهام و اغتشاش روحی و سرگردانی دوره جوانی خواهد شد .
شکستهای دوره جوانی بویژه برای افراد با روحیه ضعیف تر و هوش کندتر می تواند ضایعات سنگین در ادامه زندگی آنان بوجود آورد در این حال خود آنان و دیگر نزدیکان آنان در خانواده یا در محیط شغلی و اجتماعی آسیب خواهند دید . اما در افراد با سازمان روانی و انگیزش قوی تر و با هوش این شکستها می تواند بعنوان تجارب راهگشای آینده مورد استفاده آنان قرار گیرد .
در مورد موضوع این پژوهش و رابطه نوجوانان با بازیهای کامپیوتری و ویدئویی خشن می توان گفت که :
” افراد نوجوان مستعد ترین افراد تحت تاثیر خشونت رسانه ها بخصوص در بازیهای کامپیوتری و ویدئویی هستند .” ( اینترنت – Gilbert 1998 و Alloway ) .
چونکه معمولا متجاوزین در این رسانه ها و بازیها پسران می باشند و دختران قربانیها ، پسرها بیشتر با گستاخی و پرخاشگری و دختران با وحشت واکنش نشان می دهند .
با توجه به این موضوع هنگام بحث تاثیر خشونت رسانه ها و بازیهای کامپیوتری و ویدئویی خشن ، باید مذکر بودن را بحساب آورد .
این امر باعث می شود که بازیهای کامپیوتری و ویدئویی و بسیار بیش از آن فیلمهای خشن بسوی بازار نوجوانانی که بشدت فرد گرا ، پرخاشگر و خشن هستند هدایت می شوند .
افراد مذکر بیش از افراد مونث به شدت به بازیهای ویدئویی می پردازند و بعلاوه در بازیهای کامپیوتری نسبت به تلویزیون موضوعات پرخاشجویانه ، ویژگیهای مردانه ، و صداهای مردانه بیشتر وجود دارند .
تفسیر آنچه می بینید مطابق واقعیت و در ارتباط با زندگیهای خودشان . آنچه در این گفتار مطرح می شود این است که خشونت رسانه ها بویژه خشونت در بازیهای کامپیوتری و ویدئویی بیشتر تاثیر قوی بر نوجوانی دارند که در زندگیهای خود در معرض خشونت قرار دارند . از آن بیشتر ، خشونت رسانه ها ، خشونت در بازیهای کامپیوتری و ویدئویی بر کودکان نیز تاثیر قوی خواهد گذاشت . بدلیل اینکه آنها تجربه های زندگی واقعی را ندارند که قضاوت کنند آیا آنچه در صفحه نمایش می بینید واقعی است یا نه .
از نظر اسلام فساد می تواند در ابعاد اداری، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی مطرح شود:
در هر زمان و دورانی، جامعه نیاز به سازمان اداری ویژه ای دارد که امور را سامان دهد. از این روی، اسلام، روی سازمان اداری ویژه، انگشت نگذارده و تأکید نورزیده است بلکه روی اصول تأکید دارد. این اصول، باید در تمامی زوایای سازمان اداری جامعه مورد نظر آن، حاکم باشد. [۲۶]
۲-۲-۲- مبانی اعتقادی (ارزشی) اسلام در خصوص فساد
دین مبین اسلام، به عنوان کامل ترین دین الهی، در ذات خود با هر گونه انحراف و فساد مخالف بوده و بر پاکی و درستکاری تأکید دارد. این تأکید، مخصوصاً آن جا که به حقوق عمومی (بیت المال) مربوط می شود دارای ابعادی متفاوت و روشن است و به ضرورت رعایت حدود الهی و حق الناس متبلور می شود و آنچه از بررسی احادیث و روایات مشخص است، تأکید اسلام بر رعایت حدود الهی و حقوق مردم و نیز درستکاری و امانتداری کارگزاران حکومت است.
در جای جای نهج البلاغه، مبارزه حضرت (علیه السلام) با فساد اداری نمایان است. این مبارزه گاهی با توبیخ کارگزاری است که دعوت ثروتمندان را پذیرفته، و گاهی با توبیخ کارگزاری است که از بیت المال سوء استفاده کرده و گاهی با اعتراض به فردی است که از بیت المال بیشتر طلب کرده و گاهی …و گاهی … وگاهی … سخنان حکیمانه آن بزرگوار، در زمینه عدل و قسط، کتابی گویا و مکتبی نورانی برای همه عدالتخواهان و آزادیخواهان عالم تا قیامت است، از جمله این بیانات:
«العدل افضل سجیّه عدالت برترین خصلت است.» [۲۷]
«یوم العدل علی الظّالم اشدّ من یوم الجور علی المظلوم. [۲۸]روز عدالت بر ستمگر سخت تر است از روز ستم بر مظلوم.»
همان طور که اشاره شد سخن در این زمینه فراوان است و نمی توان علی (علیه السلام) را بدون عدالت و عدالت را بدون علی (علیه السلام) شناخت و یا معرفی کرد. گرچه علی (علیه السلام) جامع همه کمالات است لیکن برجستگی عدل در مکتب آن حضرت و نیاز به عدالت در جامعه بشریت و در عصر آن بزرگوار و همه عصرها به این موضوع جلوه خاصی داده است.
از نظر اسلام، میان فساد حکومت و حاکمان و فساد مردم، رابطه تنگاتنگی وجود دارد. اگر حاکمان، خود فاسد باشند، بنابراصل «الناس علی دین ملوکهم»، مردم نیز به فساد گرایش پیدا می کنند و اگر مردم فاسد باشند، حاکمان را نیز به سمت و سوی فساد خواهند کشاند و اگر آنان نیز مقاومت کنند، با شورش و … حاکمان صالح را از میان برخواهند و رئیسانی فاسد را بر سر کار خواهند نشاند. این، اصلی است غیر قابل انکار که با اندک تأملی، درستی آن، روشن می شود. در تاریخ، شواهد فراوانی را برای این اصل می توان یافت.
یکی از بزرگترین اهداف پذیرش حکومت توسط امام علی (علیهالسلام) مبارزه با ظلم و فساد و طغیان، تبعیض، بی عدالتی و احقاق حقوق مردم و حاکمیت اسلام اصیل و ایجاد اصلاحات همه جانبه، عمیق و گسترده و کارساز و فراگیر در جامعه اسلامی بود. نوع نگرش آن حضرت به حکومت و حاکمان و کارگزاران و بیتالمال و بودجه و اموال عمومی و قدرت و اقتدار حکومت و قوای حاکم بر امت و رسالت و مسئولیت امام و رهبر و شیوه برخورد و رابطه و ارتباط و تعامل با مردم با مسئولیت پذیری هر چه بیشتر، امانتداری، وظیفه شناسی، تکلیف الهی، خدمتگزار مردم بودن، امر به معروف و نهی از منکر، احقاق حقوق مردم، اجرای عدل و قسط و مبارزه با ظلم و فساد و فتنه و توطئه، ریشه کن کردن فساد در جامعه، مبارزه با جریان فساد، اصلاح ساختارها و روشها، اصلاح مدیران و کارگزاران، نظارت و پی گیری همه جانبه امور، اطلاع رسانی و کسب اطلاعات از عملکرد مسئولان ذی ربط، شفافیت، مسئولیت متقابل والی و مردم، اصلاح ساختار قدرت در جامعه اسلامی، به کارگیری عناصر شایسته و با کفایت برای هر کاری و ایجاد نظامی کارآمد، مؤثر، مفید، کم هزینه و پر فایده، با کفایت و با لیاقت، منضبط و قانونگرا، ولایتپذیر و با ایمان و به دور از هرگونه
سهل انگاری و ضعف نفس و با به کارگیری افراد متکبر، خودبزرگ بین و یا خشن و غیرکارآمد و متملق و چاپلوس و یا طالب مال و یا خواهان قدرت را در بیانات نورانی آن حضرت فراوان می توان یافت.
خطر مهمی که مسئولان و مدیران نظام اسلامی را تهدید می کند، تنها سوء استفاده مالی از موقعیت نیست بلکه توجیه شرعی این سوء استفاده برای پیدا کردن نوعی آرامش است که زمینه ساز ارتکاب گناهان بزرگتر و تخلفات بیشتر است. یکی از این بدعتها، مصلحت اندیشی در برابر احکام خدا و دستورات خاتم الانبیاء (صلی الله علیه و آله) بود. به فرموده مرحوم شرف الدین در کتاب «اجتهاد در مقابل نص»، در این رابطه مصادیق فراوانی را می توان ارائه کرد. برخی از اصحاب و خلفا، با وجود قرآن و سنّت، صرفاً، بر اساس تشخیص خود و مصلحت گرایی، احکامی را مطرح و طبق نظر خود عمل می کردند.
۲-۲-۳-ریشه های فساد اداری از نظر اسلام:
اسلام، فساد اداری را استفاده ناروای شخصی و گروهی، از جایگاه اجتماعی می داند. کارگزارانی که به تنهایی و با همدستان ، دست به فساد می آلایند، فساد اداری را دامن می زنند و سبب ناهنجاری در اداره جامعه می شوند. فساد اداری در بعد اجتماعی، عبارتند از: رشوه خواری، پایمال، یا نادیده انگاری حق مردم، به کار گماری ناشایستگان، کوتاه کردن دست نیروهای توان مند از کارها و در بعد سیاسی: گماردن کارگزارن و نیروهای اجرایی، بر اساس گرایشهای حزبی و جناحی، پشتیبانی از خطاکاران سیاسی، کارمندان خطاکار طرفدار خود و در بعد اقتصادی: اختلاس، فروش منابع طبیعی، کارخانه ها و با ثمن بخس به نزدیکان خود، رانت خواری و فروش اطلاعات و در اختیار گروه ها و کسان خاص گذاشتن آن ها، واگذاردن پروژه ها به پیمانکاران ناشایسته و غیر کاردان و ناتوان است. (قاضی مرادی، حسن، ص۱۶۶)
اسلام دلایل زیر را در بروز فساد مؤثر می داند:
۱- پیروی از هوا و هوس، نیازهای شهوانی:اسلام معتقد است که بیشتر مشکلات و بیماریهای اجتماعی از بی اعتنایی به حقوق دیگران و تمرکز بر هوی و هوس فردی ناشی می شود که بر آن پایانی نیست. در اسلام نیازهای شهوانی، هوا و هوس نامیده می شود. این امیال علت اصلی فساد و خلافکاری در سازمانهای دولتی است. خداوند به کسانی که خود را از طمع و آز مصون دارند و کسانی که امر به معروف و نهی از منکر کنند و کسانی که حدود خدا را نگه می دارند و خبرهای خوشحال کننده به مؤمنان می دهند، نوید رستگاری داده است.[۲۹]
۲- عدم توجه به شایسته سالاری: حضرت علی (علیه السلام) به فرمانداران چنین توصیه می فرمایند. به کارهایی که از کارکنانت انجام می دهند بنگر، بعد از این که آن ها را آزمودی آن ها را منصوب نما و بر اساس رابطه گری و پارتی بازی آن ها را به کار مگمار زیرا این دو چیز منبع
بی عدالتی و بی انصافی است.
آن حضرت می فرمایند: اصل شایستگی و توانایی های مدیران دلیل اصلی ثبات و موفقیت برای جامعه اسلامی است . پیامبر (ص) بارها بر به کارگیری افراد واجد شرایط برای مدیریت اسلامی تاکید کرده اند . گماردن خویشاوندان ناشایست، بر پستها: خویشاوند سالاری، از جمله آفتهایی است که نظام اداری را به باتلاق فساد و تباهی فرو می برد و از هم فرو می پوشاند . هر گاه نظام اداری به این آفت گرفتار آید، بی گمان بر مردم ستم بسیار خواهد رفت؛ زیرا نزدیکان و خویشان حاکم، خود را از هر گونه بازخواستی به دور می دانند و این گونه وانمود می کنند که صدای هیچ اعتراضی به جایی نمی رسد، بلکه گرفتاریهایی را برای خرده گیران پدید خواهند آورد .
امام (علیه السلام) پس از این که روی کار آمد، در نخستین گام اصلاحی خود، به خویشاوندسالاری پایان داد و شایسته سالاری را باب کرد. ناشایستگان را بر کار گماردن و کارها را به آنان سپردن، همان ریاست طلبی است و مورد نکوهش اسلام.
۳- عدم پرداخت حق الزحمه مناسب: چون میزان حقوق و دستمزد در بخش دولتی برای تأمین احتیاجات افراد مستعد و متخصص کافی نیست اخذ وجوهی علاوه بر حقوق ناچیز آن ها
می تواند بقای این افراد را در سازمان دولتی تضمین کند.
امام علی (علیه السلام) جبران خدمت کارکنان را به عنوان یکی از جنبه های مهم مدیریت به شمار می آورند .
آن حضرت در رهنمودهایی به مالک اشتر در مورد حق الزحمه کارکنان چنین توصیه
می فرمایند: معاش کافی به آ ن ها بپرداز زیرا این امر به آن ها قدرت و توان حفظ مناسب خود
می دهد و مجبور نمی شوند چشم طمع به اموالی بدوزند که نزد آن ها امانت است.
۴- ساختار مالکیت: بررسی سازمان های دولتی و غیر دولتی نشان می دهد که اهداف و نوع مالکیت در دو بخش متفاوت است. اهداف بخش خصوصی بر خلاف بخش دولتی بر مبنای سودمندی است. مالکیت در سازمان های دولتی اصولاً عمومی است و در سازمان های غیر دولتی یا خصوصی به صورت فردی یا به صورت سهامی است. [۳۰]در نتیجه می توان گفت که این اهداف و ساختار مالکیت بر نوع فساد و زمینه های بروز آن اثر گذار است .
۵- عدم وجود شفافیت و پاسخگویی در فعالیت های نظام اداری: عدم شفافیت یکی از عوامل مهم بروز فساد اداری در سازمان است. فساد اداری در محیط هایی که بسیار شفاف هستند نمی تواند پا بگیرد، اطلاع رسانی به موقع به مردم و ایجاد نظام پاسخگویی در نظام اداری می تواند از بروز فساد جلوگیری نماید. ابهام در قوانین و مقررات وسیله ای است برای کسانی که درگیر فساد اداری هستند و شرایط مناسب را برای فساد اداری فراهم کند. [۳۱]در کنار این شفافیت، تحکیم اخلاقیات در سازمان ها می تواند به عنوان یکی از عوامل جلوگیری کننده از بروز فساد اداری باشد. تحکیم نظام اخلاقیات در سازمان ها و افشاء اعمال غیر قانونی، اصطلاحاً استفاده از قانون افشاء عام[۳۲]، بدین ترتیب توصیه می شود تا اگر امری خلاف قانون مشاهده کردند. آنرا به مسئولان مربوطه اعلام کنند و اگر مسئولان اقدام نکردند حق دارند مطالب خود را به صورت عام اعلام کنند.
۶- ضعف ساز و کارهای نظارتی، عدم قاطعیت در حسابرسی: دست یازیدن به
بیت المال، اموال زکات و مالیات ها به ارکان نظام اداری کشور آسیب می رساند و جامعه را دچار آفت می کند.
۷- نبودن ثبات در قضاوت و به کار گیری قضاوت فاسد در نتیجه عدم تناسب جرم با تعزیر: امیرالمؤمنین (علیه السلام) در دوران خلافت و ولایت خود، بر استفاده از قضاوت شایسته و بایسته، تأکید فرموده و بر اهمیت قضاوت ارشاد کرد و در جهت تقویت امور قضایی کوشید و
راه های پیچیده قضاوت را با بیان و قضاوت های حیرت انگیز خود روشن ساخت و بر کار قضاوت نظارت کرد و نقاط ضعف آنان را گوشزد کرد و بر عملکرد آنان اشراف داشت و بر شرافت و تأمین زندگی و رفاه و معیشت قضات عنایت داشت تا دستگاه قضایی، حقیقت را فدای مصلحت نکند و تحت تأثیر رشوه و تطمیع و تهدید قرار نگیرد .
اگر بخواهیم جامعه ای سالم و محیطی پاک و پاکیزه و به دور از آلودگی ها و انحرافات داشته باشیم، بهترین و ارزان ترین کار، خودسازی و سلامت درونی انسان ها و مسئولیت پذیری فرد فرد افراد یک ملت و یک امت است، لذا بهترین سرمایه گذاری برای هر دولت و هر ملتی،
سرمایه گذاری روی مسایل فرهنگی، معنوی، اخلاقی، تربیتی ، احیای وجدان بیدار و زنده انسانها ، تقویت وجدان کاری و انضباط اجتماعی و نظم پذیری ، مسئولیت شناسی و مسئولیت پذیری تقوا ، مبارزه با رذائل اخلاقی ، امتیاز طلبی ، پارتی بازی ، فرصت طلبی ، مال پرستی و جاه پرستی است .
۲-۲-۴- عوامل مؤثر در پیدایش مفاسد اداری از دیدگاه اسلام:
عوامل موثر در پیدایش مفاسد اداری به طور تفصیلی به شرح زیر تقسیم بندی شده اند:
۲-۲-۴-۱- راهکارهای مربوط به حاکمان و صاحبان قدرت
۲-۲-۴-۲- راهکارهای مربوط به نظام اداری سالم و کارآمد
۲-۲-۴-۳- راهکارهای مربوط به وضعیت فرهنگی و هنجارهای حاکم
۲-۲-۴-۱- راهکارهای مربوط به حاکمان و صاحبان قدرت:
الف- تقوا و خودکنترلی:
خودکنترلی، بهمعنای نظارت و مواظبت فرد بر اعمال و رفتار خویش، و در نتیجه انجام دادن وظایف بهنحو مطلوب و پرهیز از انحراف و تخلف شغلی و اداری است. خودکنترلی و نظارت بر اعمال و رفتار خود، جزو آموزههای اصیل اسلامی است.[۳۳] در ادبیات قرآنی، مسئله خودکنترلی با عنصر «تقوا» پیوندی ناگسستنی یافته است. بهعبارت دیگر، بیان قرآنی و اسلامی خودکنترلی، در مفهوم ارزشی «تقوا» تجسم یافته است. این واژه، در اصل از ماده «وقایه» به معنای نگهداری یا خویشتنداری است. به تعبیر دیگر، نیروی کنترل درونی است که انسان را در برابر طغیان شهوات حفظ میکند. تقوا، از قدرت بازدارندگی و نیروی حرکتی پرتوانی برخوردار است که ماشین وجود انسان را از پرتگاهها حفظ، و از سستیها و خطاها بازمیدارد (مکارمشیرازی،۱۳۷۴، ج ۱، ص ۷۹). حقیقت تقوا همان احساس مسئولیت درونی است و تا این احساس نباشد، انسان بهدنبال هیچ برنامه سازندهای حرکت نمیکند (همان، ج ۱۷، ص ۱۸۸).
باید توجه داشت که تقوا دارای شاخههای گوناگونی است: تقوای مالی و اقتصادی؛ تقوای جنسی و اجتماعی؛ تقوای سیاسی؛ و… . آنچه در اینجا بیشتر موردنظر است، تقوای کاری است، که معادل خویشتنداری و خودکنترلی در کار است؛ یعنی کنترل خویش هنگام انجام دادن کار، و پرهیز از روابط سوء اجتماعی با دیگران. ازآنجاکه امام علی(ع) کارگزاران خود را بهطور ویژه به رعایت تقوای فراوان سفارش میکند، میتوان استنباط کرد که دیدگاه ایشان در اینجا بیشتر ناظر به تقوا و خودکنترلی در عرصه کار و کارگزاری است، و کارگزار موظف به خودکنترلی در همه کارها، بهویژه در امر حکومت و مدیریت است؛ اگرچه این سفارشها، در شکلی دیگر، همه افراد و عرصهها را فرا میگیرد.
در نتیجه، بر اساس آموزههای دینی، نخستین گام برای مبارزه با فساد اداری و دیگر بیماریهای اجتماعی مدرن، تزریق جهانبینی صحیح در جامعه است؛ همچنین عمل به اصول اسلامی بهطور کامل، برای هدایت انسان به سمت صلح و شکوفایی حقیقی باید تشویق شود. پاسخگویی و مسئولیتپذیریای که از درون انسان بجوشد، مؤثرتر و ماندگارتر از پاسخگویی است که از نظارت بیرونی ناشی میشود.
ایمان و پایبندی به آموزههای اسلامی، عامل بسیار مهمی در ایجاد خودکنترلی در انسان است. هرچه ایمان به حقایق دینی و باورهای اسلامی قوی باشد، پایبندی به نظام ارزشی ـ که مراقبت درونی جزئی از آن است ـ نیز بیشتر، و در نتیجه خودکنترلی، شدیدتر میگردد. (خدمتی و دیگران، ۱۳۸۱، ص ۸۴).
ب- کنترل و نظارت اجتماعی (بیرونی)
شکی نیست که ایجاد پاسخگویی و مسئولیتپذیری درونی که از جهانبینی اسلامی ناشی میشود، بهترین شیوه برای مبارزه با مفاسد در جوامع مدرن است. نهادینهسازی سیستم ارزشی در جوامع امروزی، فرایندی بلندمدت است؛ بنابراین، مسئولیتپذیری درونی باید با مسئولیتپذیری بیرونی مبتنی بر کنترل و نظارت سیستمی تکمیل شود تا افراد را از رفتاری غیرعادلانه با یکدیگر بازدارد.
از دیدگاه اسلامی، انسان موجودی اجتماعی است و بسیاری از عوامل رشد و تکامل یا عقبماندگی و سقوط وی، در روابط اجتماعیاش با دیگران قرار دارد؛ ازاینرو، حساسیت به این روابط، و تلاش در جهت سالمسازی جامعه، از وظایف اصلی انسانهاست. از اینروست که آیات و روایات بسیاری، از جهات متعدد و متنوعی، بر این وظیفه اجتماعی، دینی و سیاسی تأکید نموده و ابعاد مختلف آن را گوشزد کردهاند. علت برتری امت اسلامی بر امتهای دیگر، عمل به همین فریضه دانسته شده است: امر به معروف را بهمنزله یک سازوکار نظارت اجتماعی، میتوان چهار گونه دستهبندی کرد:
-
- نظارت مسئولان بر مردم؛ ۲. نظارت مردم بر مسئولان؛ ۳. نظارت مردم بر مردم؛ ۴. نظارت مسئولان بر مسئولان.
در جوامع امروزی برای هریک از انواع نظارت بیرونی، سازوکارهایی وجود دارد. نظارت مسئولان بر مردم، خود را از طریق قوانین و مقررات نشان میدهد. نظارت مردم بر مسئولان، بیشتر از طریق مطبوعات و رسانهها قابل پیگیری است.
جهت اعتبارسنجی حل عددی در مورد نانو سیال انجام گرفته، نتایج بدست آمده را با با نتایج حل عددی حاصل از کار خانافر و همکارانش ]۴۲[ مقایسه کردهایم.
خانافر و وفایی اولین کسانی بودند که جریان نانوسیال را به صورت عددی شبیهسازی کرده اند. .در شکل هندسی مدل شده این پژوهش یک حفره مربعی دو بعدی میباشد که دیوار بالا و پایین آدیاباتیک و دیوار چپ و راست در دمای ثابت بوده و نانو ذرات استفاده شده در این کار ذرات مس می باشد. در این پژوهش افزایش انتقال حرارت در یک محفظه بسته مربعی با توجه به اثر جابجایی آزاد با بهره گرفتن از نانو سیال را مورد بررسی قرار دادند.
شکل (۴-۲) تغییرات دما در مقطع میانی حفره برای عدد گراشف ۱۰۵ و نسبت حجمی ۰۵/۰ رانشان میدهد. شکل (۴-۲) نشان میدهد که نتایج، همخوانی کامل باهم دارند که نشان دهنده دقت بسیار بالای نتایج تحقیق حاضر میباشد.
شکل۴-۲- مقایسه پروفیل دما در برش میانی حفره مربعی (۲/۶=Pr ، ۱۰۵=Gr و ۰۵/۰= φ )
جهت اعتبارسنجی حل عددی در مورد تغییر فاز ماده انجام گرفته، نتایج بدست آمده را با دو پژوهش، نتایج حل عددی حاصل از کار تن و همکارانش]۶۴[ و فوجی و همکارانش ]۶۵[ مقایسه شده است.
در پژوهش انجام شده توسط تن شکل هندسی مدل شده یک حفره مربعی دو بعدی میباشد که دیوار چپ در دما های ثابت و و بوده و سه دیوار های دیگر آدیاباتیک می باشند. دمای ماده تغییر فاز دهنده پارافین با خواص ذکر شده، می باشد. برای تغییر فاز ماده از روش انتالپی استفاده شده است، شکل (۴-۳) زمان لازم برای انجماد سیال در سیال خالص در دمای را نشان میدهد. شکل (۴-۳) نشان میدهد که نتایج، همخوانی کامل باهم دارند که نشان دهنده دقت بسیار بالای نتایج تحقیق حاضر میباشد که در ادامه این فصل به بررسی تأثیر افزودن ذرات نانو پرداخته می شود.
شکل ۴-۳- مقایسه زمان لازم برای انجماد سیال در دمای
در پژوهش انجام شده توسط فوجی و همکارانش شکل هندسی مدل شده یک حفره مربعی سه بعدی میباشد که دیوار بالا و پایین در معرض جریان هوا با و بوده و باقی دیوار ها آدیاباتیک می باشند. دمای ماده تغییر فاز دهنده،CaCl2.6H2O ، می باشد. برای تحلیل تغییر فاز ماده از روش انتالپی استفاده شده است که در ادامه به بررسی تأثیر افزودن ذرات نانو پرداخته شده است. شکل (۴-۴) تغییرات دما در مقطع میانی حفره سه بعدی برای ارتفاع cm 20 را نشان میدهد. شکل (۴-۴) نشان میدهد که نتایج، همخوانی کامل باهم دارند که نشان دهنده دقت بسیار بالای نتایج تحقیق حاضر میباشد.
شکل ۴-۴- پروفیل دما در خط مرکزی برای ارتفاع cm20
حسینی زاده و خدادادی ]۴۵[ برای اولین بار به بررسی عددی تاثیر ذرات نانو در مواد تغییر فاز دهنده در یک محفظه مربعی دو بعدی پرداختند که شکل هندسی مدل شده یک حفره مربعی دو بعدی میباشد. دیوار بالا و پایین آدیاباتیک و دیوار چپ و راست به ترتیب در دمای و بوده و ماده تغییر فاز دهنده آب و نانو ذره مورد استفاده مس بوده است.
شکل ۴-۵- زمان لازم برای انجماد کامل سیال در سیال خالص در مقایسه با افزودن ذرات نانو را در عدد گراشف ۱۰۵
همانطور که از شکل ۴-۵ استنباط می شود زمان لازم برای انجماد در حضور ذرات نانو بوضوح کمتر از حالت سیال خالص می باشد.
۴-۲ اثر افزودن نانو ذرات
شکل (۴-۶) تغییرات دما و سرعت عمودی نانوسیال را در خط مرکزی صفحه میانی حفره (۰۰۵/۰=y) در عدد گراشف ۱۰۵ و نسبت حجمی متفاوت برای مخلوط آب -Cu در نسبت منظری ۱ را قبل از شروع انجماد که دیواره های چپ و راست به ترتیب در دما های و می باشند، برای بررسی جریان جابجایی طبیعی نانو سیال نشان میدهد. همانطور که در شکلها مشخص است، رفتار نانوسیال کاملا مشابه سیال خالص است. نتایج پروفیل دما در شکل (۴-۶- الف) نشان میدهد که دمای نانوسیال با افزایش نسبت حجمی نانوذرات افزایش مییابد که این افزایش انتقال حرارت به دلیل افزایش حرکت براونی نانوذرات با افزایش ذرات نانو و همچنین افزایش ضریب رسانش حرارتی میباشد. همچنین نتایج، افزایش سرعت عمودی شکل (۴-۶- ب) نانوسیال را باافزایش نسبت حجمی نانوذرات نشان میدهد که به دلیل افزایش دمای نانوسیال ودرنتیجه افزایش نیروی شناوری نانوسیال میباشد.
الف) | ب) |
شکل ۴-۶- پروفیلهای الف) دما و ب) سرعت در برش میانی حفره مربعی
شکل (۴-۷) توزیع ناسلت موضعی مخلوط آب- Cu را روی دیواره گرم و در نسبت منظری یک (L/H=1) و برای نسبتهای حجمی متفاوت در ۱۰۵=Gr نشان میدهد. نتایج نشان میدهد که توزیع ناسلت موضعی روی دیواره گرم با افزایش نسبت حجمی نانوسیال به علت ارتقا خواص ترمودینامیکی ماده تغییر فاز دهنده، در هر نقطه افزایش مییابد.
شکل ۴-۷- تغییرات ناسلت موضعی نانوسیال آب روی دیواره گرم در نسبت منظری (L/H=1) و۱۰۵=Gr برای نسبتهای حجمی متفاوت
با شروع فرایند انجماد افزایش قابلیت حرارتی مواد تغییر فاز دهنده در اثر افزودن ذرات نانو به سیال پایه در پدیده انجماد در یک حفره مربعی در مقایسه با سیال پایه در شکل (۴-۸-الف) برای گراشف ۱۰۵ و (۴-۸-ب) برای گراشف ۱۰۶ نشان داده شده است. مسئله با حل برای حالت جابجایی طبیعی پایدار در حفره شامل مخلوط آب و نانو ذرات مس آغاز می گردد. با اعمال اختلاف دمایی ۱۰ درجه سانتیگراد بین دیوار گرم سمت چپ و دیوار سرد سمت راست و قرار دادن دمای دیوار سمت راست به میزان ۱۰ درجه سانتیگراد زیر دمای انجماد سیال پایه (۲۶۳ درجه سانتیگراد) و دیوار سمت چپ در دمای انجماد (۲۷۳ درجه سانتیگراد)، NEPCM شروع به انجماد می کند. همانگونه که در شکل مشاهده می شود انجماد از سمت دیوار سرد که زیر نقطه ذوب سیال قرار دارد آغاز می گردد و ناحیه خمیری (مرز بین فاز مایع و جامد) با زمان به سمت چپ حرکت می کند. نتایج برای درصدهای حجمی ذرات نانو ۰% ، ۱۰% و ۲۰% و در گراشف های ۱۰۵ و ۱۰۶ نشان داده شده است. رنگ آبی در شکل نشان دهنده فاز جامد و رنگ قرمز نشان دهنده فاز مایع می باشد. با گذشت زمان ناحیه خمیری به سمت دیوار گرم حرکت می کند.
۱۰ min | ۲ min | ϕ=۰% | |
ϕ=۱۰% | |||
ϕ=۲۰% | |||
۲۵ min | ۱۵ min |
۳-۹ روایی پرسشنامه هوش فرهنگی
هدف از روایی ابزار آن است که وسیله اندازه گیری بتواند خصیصه و ویژگی مورد نظر را اندازه بگیرد. اهمیت روایی از آن جهت است که ابزار اندازه گیریهای نامناسب میتواند پژوهش علمـی را بی ارزش نماید (هومن،۱۳۷۴ ).
به عبارت دیگر: مقصود از روایی این است که آیا ابزار اندازه گیری مورد نظر میتواند ویژگی و خصوصیتی که ابزار آن طراحی شده است را اندازه گیری کند یا خیر ؟ به عبارت دیگر مفهوم روایی به این سؤال پاسخ میدهد که ابزار اندازه گیری تا چه حد خصیصه مورد نظر را می سنجد (خاکی، ۱۳۷۹، ص، ۴۸) .
قبل از بکارگیری ابزار اندازه گیری لازم است، پژوهشگر از طریق علمی، نسبت به روا بودن ابزار اندازه گیری مورد نظر و پایایی آن که مکمل هم به حساب می آیند اطمینان نسبی پیدا کنند.
در این پژوهش جهت تعیین روایی پرسشنامه از روایی صوری و محتوایی استفاده شده است. اگر سؤالهای ابزار معرف ویژگیها و مهارتهای ویژهای باشند که محقق قصد اندازه گیری آنها را داشته باشد، آزمون دارای روایی محتوا است. از این رو روایی محتوایی به قضاوت داوران بستگی دارد (سرمد وهمکاران، ۱۳۸۸).
در این پژوهش روایی صوری و محتوایی و هماهنگی درونی مؤلفههای آن توسط متخصصان مورد تأیید قرار گرفت. گرچه این پرسشنامه استاندارد بوده، ولی برای کاربرد آن در مؤسسات آموزشی ایرانی، سؤالات آن مجدداً توسط استاد راهنما، مشاور و پژوهشگر مورد باز بینی قرار گرفت.
۳-۱۰ روایی پرسشنامه ارتباطات اثر بخش
باتوجه به استاندارد بودن پرسشنامه ارتباطات اثر بخش، مجدداً این پرسشنامه به تأیید چند نفر از اساتید رسید و همگی بر معتبر بودن این پرسشنامه اتفاق نظر داشتند.
۳-۱۱ پایایی پرسشنامه هوش فرهنگی
آنچه در پایایی مورد نظر است، درجه دقت ابزار اندازه گیری است. در واقع در پایایی میخواهیم بدانیم که اگر فردی را دوباره با روش مورد نظر بسنجیم، نتایجی که بدست می آید با چه دقتی تکرار میشود و نتایج تا چه حد مشابه و دقیق و قابل اعتماد است (هومن، ۱۳۸۴).
در بیان مفهوم پایایی سکاران (۲۰۰۲) میگوید: در مطالعه موردی، میزان دست یابی به نتایج مشابه به وسیلۀ دیگر مشاهده گران، به عبارتی پایایی به این مفهوم است که ابزار اندازه گیری در شرایط یکسان تا چه اندازه نتایج یکسانی بدست می آید. دامنه ضریب پایایی از صفر (عدم ارتباط) تا + ۱ (ارتباط کامل) است. روش های متعددی برای اندازه گیری پایایی پرسشنامه وجود دارد که میتوان به اجرای دوباره، روش موازی، روش تصنیف و ضریب آلفای کرونباخ اشاره نمود. این روش برای محاسبه هماهنگی درونی ابزار اندازه گیری، از جمله پرسشنامه یا آزمونهایی که ویژگیهای مختلف را اندازه گیری میکنند، بکار میرود.
این پرسشنامه توسط ارلی و انگ در سال( ۲۰۰۳ ) تدوین شده و در ایران در سال۱۳۸۹ بر روی دانشجویان دانشگاه پیام نور کار هنجـاریابی آن انجام گرفته است و روایی و اعتبار آن از طریق آلفای کرونباخ۸۵% بدست آمده است. در هوش فرهنگی بالاترین نمره ۱۰۰ میباشد.
۳-۱۲ پایایی پرسشنامه ارتباطات اثربخش
پرسشنامه ارتباطات اثربخش توسط سوسمان و کرینوس (۱۹۷۸) ابداع گردیده و این پرسشنامه بارها در کشور ایران مورد استفاده قرار گرفته و اعتبار آن با بهره گرفتن از آلفای کرونباخ ۸۷% میباشد (مقیمی ۱۳۸۳).
۳-۱۳ روش جمع آوری دادهها
در این پژوهش به منظور جمع آوری دادهها از روش میدانی استفاده کرده ایم. در این روش محقق با هماهنگی، دانشگاه آزاد اسلامی شهرکرد، دانشگاه پیام نور، دا نشگاه شهرکرد و اخذ مجوزهای مربوطه به واحدهای مذکور مراجعه نموده و ضمن توزیع پرسشنامه بین اعضای هیأت علمی آنها را جمع آوری نموده و جهت تجزیه و تحلیل مورد استفاده قرار دادیم. جامعه مورد نظر۴۹۸نفر میباشد که از این تعداد ۱۵۸ نفر به عنوان نمونه انتخاب و پرسشنامه بین آنان توزیع گردید.که از این تعداد پرسشنامه توزیع شده تعداد۱۵۸ نفر به پرسشنامهها به طورکامل پاسخ دادند.
۳-۱۴ روش تجزیه و تحلیل دادهها
در این پژوهش، تجزیه و تحلیل دادهها با بهره گرفتن از نرم افزار SPSSدر دو سطح آمار توصیفی و استنباطی انجام شد شاخصهای آمار توصیفی چون تعیین فراوانی، درصد، میانگین، انحراف معیار در جدول و نمودار ارائه گردیده است و سپس به تعیین رابطۀ بین دو متغییر پرداخته میشود. لذا از روش های آمار استنباطی، تجزیه و تحلیل دادهها، ضریب همبستگی پیرسون (به منظور بررسی رابطه بین مؤلفههای هوش فرهنگی و ارتباطات اثربخش در بین اعضای هیات علمی دانشگاههای دولتی و آزاد اسلامی شهرکرد) و رگرسیون چند عاملی وآزمون ( (Fو آزمون(t) و آزمون(LSD) استفاده شد.
فصل چهارم
« تجزیه و تحلیل دادهها »
۴-۱ مقدمه
پژوهش حاضر به بررسی رابطه هوش فرهنگی اعضاء هیأت علمی دانشگاههای شهرکرد با اتباطات اثربخش آنان پرداخته است. نمونه پژوهش شامل ۴۹۸ نفر از اعضاء هیأت علمی دانشگاههای شهرکرد بوده است. ابزار اندازه گیری نیز، شامل دو پرسشنامه ترجمه شده هوش فرهنگی و ارتباطات اثربخش بود. دراین فصل، نتایج بدست آمده در سطح آمار توصیفی با بهره گرفتن از، شاخصهای آماری چون ؛ فراوانی، درصد، میانگین، انحراف معیار، جداول و در سطح آمار استنباطی آزمون F (آنوا )، آزمون تی مستقل، ضریب همبستگی و رگرسیون چندگانه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافتههای حاصل در چهار بخش: (الف) بررسی توصیفی گروه نمونه اعضای هیات علمی، (ب) بررسی توصیفی پاسخهای نمونه اعضاء هیأت علمی، ج) بررسی توصیفی پاسخهای نمونه اعضاء هیأت علمی به سوالات پرسشنامه ارتباطات اثربخش، چ) یافتههای پژوهش ارائه شده است.
۴-۲الف) بررسی توصیفی گروه نمونه اعضای هیات علمی
در این قسمت به بررسی توصیفی ویژگیهای گروه نمونه بر اساس متغیرهای جنس، سن، سابقه خدمت، مدرک تحصیلی، در جداول (۴-۱) تا (۴-۴) پرداخته شده است.
جدول ۴-۱) توزیع فراوانی گروه نمونه اعضاء هیأت علمی براساس جنسیت
شاخصهای آماری
جنسیت
فراوانی
درصد
مرد
۱۱۸
۷۴٫۷
زن
۴۰
۲۵٫۳