1. 1. مشخصات کلی پروژه

سد ستارخان از نوع خاکی- سنگریزه­ای می­باشد. تراز تاج سد در ارتفاع ۱۵۸۸ متر از سطح آزاد دریا تعیین گردیده و طول تاج حدود ۳۵۰ متر می­باشد. مقطع خاکریز بدنه سد شامل هسته آب­بند رسی، لایه­ های فیلتر و زهکش، پوسته­های سنگریزه­ای بالادست و پایین­دست فرازبند که در داخل بدنه سد قرار می­گیرد، می­باشد. هسته آب­بند رسی در مرکز مقطع سد بالاتر از تاج ۱۵۸۶ متر و با ارتفاع حداکثر ۱۱۶ متر از سنگ بستر قرار دارد که نسبت به محور سد متقارن می­باشد. شیب شیروانی های بالادست و پایین­دست هسته آب­بند ۱:۳ (افقی به قائم) است. لایه فیلتر پایین دست به ضخامت افقی ۳ متر هسته آب­بند رسی را از لایه زهکش جدا می­سازد. لایه­ های زهکش بالادست و پایین­دست سد نیز با ضخامت افقی ۳ متر، آب تراوش شده از هسته آب­بند را به خارج از بدنه سد تخلیه می­نمایند. پوسته­های بالادست و پائین­دست به­ترتیب با شیب­های شیروانی ۵/۲: ۱ (افقی به قائم) و شیب متوسط ۹/۱: ۱ (افقی به قائم) از نوع سنگریزه­ای تعیین شده ­اند. شیب بالادست پوسته سد با لایه محافظ ریپ­راپ و فیلتر زیر آن، در مقابل عمل امواج مخزن سد حفاظت می­شوند، فرازبند سد با مقطعی مشابه مقطع بدنه اصلی سد، شامل هسته آب­بند رسی در مرکز و پوسته­های سنگریزه­ای، در بالادست بدنه سد اصلی احداث می­گردد. تراز تاج سد ۱۵۳۰ متر تعیین گردیده­است. شیب شیروانی بالادست فرازبند ۵/۲: ۱ (افقی به قائم) و شیب شیروانی پائین دست ۸/۱: ۱ (افقی به قائم) تعیین گردیده­است. (گزارش سیمای سد ستارخان، ۱۳۷۸)

نمایی از مرتفع­ترین مقطع سد ستارخان (برگرفته از آرشیو آب­منطقه­ای استان آذربایجان شرقی)

• مصالح مورد استفاده در بدنه سد

• مصالح مورد استفاده در هسته آب بند

مصالح مورد استفاده برای احداث هسته آب­بند رسی سد ستارخان از نوع GC می­باشد. دانه­بندی مصالح هسته آب­بند بایستی به صورت پیوسته باشد و در محدوده مشخص­شده در نقشه­ها برای مصالح هسته قرار گیرد. حدود پایین و بالای درصد گذشته از الک شماره ۴ به­ترتیب ۴۰ و ۶۰ درصد است. (گزارش سیمای سد ستارخان اهر، ۱۳۷۸)

• مصالح مورد استفاده در لایه­ های فیلتر

مصالح دانه­ای فیلترهای محافظ، از ماسه طبیعی تأمین می­گردد. دانه­بندی مصالح فیلتر باید پیوسته بوده و در محدوده مشخص شده قرار گیرد. حداکثر مجاز درصد گذشته از الک شماره ۲۰۰ مصالح فیلتر به ۵ درصد محدود می­گردد. اندازه متوسط قطر دانه­ های فیلتر بین ۴۷/۰ و ۷/۱ میلیمتر می­باشد. حداکثر اندازه قطر دانه­ های مصالح فیلتر به ۸ میلیمتر محدود می­گردد. (گزارش سیمای سد ستارخان اهر، ۱۳۷۸)

• مصالح مورد استفاده در لایه های زهکش

مصالح لایه­ های زهکش بایستی از مصالح تمیز، سخت، محکم، بادوام و تقریباً مکعبی و عاری از مواد آلی و کلوخه­های رسی و سست بوده و دانه­بندی آن باید در دامنه مشخص شده در نقشه های سد قرار گیرد. اندازه متوسط قطر دانه­ های مصالح زهکش بین ۶ تا ۱۲ میلیمتر می­باشد. درصد گذشته از الک شماره ۴ بین صفر و ۳۰ درصد و حداکثر درصد عبوری از الک ۲۰۰، محدود به پنج درصد می­باشد. حداکثر اندازه دانه­ های مصالح زهکش بین ۱۵ تا ۳۰ میلیمتر می­باشد. از مصالح حاصل از خاکبرداری فونداسیون آبرفتی سد نیز می­توان مصالح مورد نیاز لایه­ های زهکش بدنه سد را تأمین نمود. (گزارش سیمای سد ستارخان اهر، ۱۳۷۸)