- آیا سطح سفارشی سازی (اکنون) در موفقیت کسب و کار روزنامه های آنلاین موثر است؟
- آیا محیط بازار (اکنون) در موفقیت کسب و کار روزنامه های آنلاین موثر است؟
- آیا سطح سفارشی سازی (۱۳۹۴) در موفقیت کسب و کار روزنامه های آنلاین موثر خواهد بود؟
- آیا محیط بازار (۱۳۹۴) در موفقیت کسب و کار روزنامه های آنلاین موثر خواهد بود؟
۵-۱ هدف های تحقیق یا نتایج مورد انتظار
۱-۵-۱ هدف اصلی
بررسی عوامل موثر بر کسب و کار روزنامههای آنلاین
بررسی تفاوت بین روزنامههای همشهری آنلاین، خراسان آنلاین و جامجم آنلاین
۲-۵-۱ اهداف فرعی
بررسی رابطه بین محیط بازار و موفقیت کسب و کار روزنامههای آنلاین
بررسی وجود رابطه بین بکارگیری استراتژی سفارشیسازی و موفقیت کسب و کار روزنامههای آنلاین
بررسی ویژگیهای محتوی سفارشی و رابطه آن با حفظ مخاطبان موجود و جذب مخاطبان جدید و نهایتا افزایش درآمدزایی.
بررسی ضمنی رابطه عوامل دیگر - که از پیشینه نظری موضوع برگرفته شده اند – بر موفقیت کسب و کار روزنامـــههای برخط.
۶-۱ شرح واژه ها و اصطلاحات تحقیق
۱-۶-۱سفارشیسازی انبوه
این دیدگاه نخستین بار توسط دیویس (۱۹۸۹) معرفی شد و این استراتژی را به عنوان توانایی فراهم ساختن محصولات و خدمات سفارشیساختهشده برای هر مشتری از طریق فرایندی با قابلیت چابکی بالا، انعطاف و ادغام پیشروی نهاد.
بسیاری از نویسندگان مفاهیمی مشابه اما محدودتر و کاربردیتر را پیش مینهند. آنها سفارشیسازی انبوه را به عنوان نظامی تعریف مینمایند که از فناوری اطلاعات، فرایندهای منعطف و ساختارهای سازمانی برای ارائه طیف وسیعی از محصولات و خدمات که نیازهای فرد فرد مشتریان را برآورده میسازد، استفاده مینمایند. نکته قابل توجه این است که این محصولات با قیمتی نزدیک به قیمت موارد استاندارد تهیه میگردند (هارت، ۱۹۹۵؛ جونِیا و لی، ۱۹۹۸).
۲-۶-۱ الگوی کسب و کار
در اساسیترین حالت ممکن، یک الگوی کسب و کار عبارت است از روشی از اداره و اجرای کسب و کار که سازمان بتواند با آن به حیات خود ادامه دهد – یعنی بتواند تولید درآمد نماید (راپا[۱۰]، ۲۰۰۲).
عبارت «الگوی کسب و کار» یک واژه مرتبط با تجارت و کسب و کار است. این الگو راهی را معرفی می کند که اجرا و اداره کسب و کار را با وجود تردید و ابهام در محیط بهبود میبخشد. (پتروویچ[۱۱] و همکاران، ۲۰۰۱)
الگوی کسب و کار منطقی را توصیف می کند که یک نظام کسب و کار به کار میگیرد تا ارزشآفرینی نماید، و در واقع در پشت فرایندهای واقعی قرار دارد (ایستوود، ۱۹۹۶؛ پاین و دیگران، ۱۹۹۳).
الگوی کسب و کار چیزی نیست جز شرح ارزشی که یک شرکت به یک یا چندین گروه از مشتریان ارائه میدهد و ساختاری است از سازمان و شبکه ای از شرکا برای آفرینش، بازاریابی و ارائه چنین ارزشی و سرمایه مربوطه برای تولید منابع درآمدی سودبخش و پایدار. (وستبرووک، ۱۹۹۹؛ پاین، ۱۹۹۳؛ هارت، ۱۹۹۵).
الگوهای کسب و کار اجرای مفهومی استراتژی یک کسب و کار است که استراتژی، سازمان کسب و کار و سیستمهای اطلاعاتی را هماهنگ می کند و اساس اجرای فرایندهای کسب و کار و سیستمهای اطلاعاتی را نشان میدهد. نقش مدیر هم سازگار ساختن الگوی کسب و کار سازمان با عوامل خارجی نظیر رقابت، قانون، تغییر و تحولات اجتماعی و فناورانه و تغییرات در تقاضای مشتری است (اوستِروالدر[۱۲] و ییوز پیگنور[۱۳]، ۲۰۰۳).
۳-۶-۱ محیط بازار
محیط بازاریابی یک شرکت از بازیگران و عواملی بیرون بازاریابی تشکیل شده است که توانایی مدیریت بازاریابی را برای توسعه حفظ معاملات موفق در تعامل با مشتریان هدف را تحت تاثیر قرار میدهد. این محیط بازار هم تهدیداتی را داراست و هم فرصتهایی را ایجاد مینماید. (هارت، ۱۹۹۵).
۴-۶-۱ روزنامه چاپی و روزنامه آنلاین
یک روزنامه یک نشر دورهای است که دارای محتوای خبری در باب وقایع ویژه یا تحلیل و گزارش درباره آنها و یا موضوعات عمومی و محبوب است. هر روزنامه به صورت جداگانه شمارهگذاری شده و یا بر اساس تاریخ ثبت میشوند. این روزنامهها معمولاً به صورت دورهای چاپ میگردند، معمولاً حداقل هفتهای یک بار، هر چند ممکن است به صورت دوهفتهنامه یا ماهانه نیز منتشر گردد. (هارت، ۱۹۹۵؛ جونِیا و لی، ۱۹۹۸).
روزنامه الکترونیکی یا آنلاین نیز با پیشرفت فناوریهای ارتباطی به وجود آمدند. این روزنامهها هم مانند روزنامههای چاپی دارای ویژگیهای مشترکی هستند، با این تفاوت که روزنامههای آنلاین معمولاً در فرمتی تولید میگردند که از طریق یک ماشین قابل خواندن هستند. این روزنامهها معمولاً اذ طریق رایانه یا دیگر ابزار الکترونیکی قابل دسترسی هستند. روزنامه الکترونیکی می تواند با پشتوانه یک روزنامه چاپی باشد و یا تنها به صورت آنلاین منتشر گردد. (پاین، ۱۹۹۳)
از تفاوتها روزنامه چاپی و آنلاین میتوان یه این اشاره کرد که دارای شمارهگذاری نیستند، اما از نظر تاریخی منظم میگردند. این روزنامههای قادرند از همان ابتدا آرشیوی از تمامی مطالب منتشره خود را ضبط نمایند تا همیشه در دسترس باشد. باید در نظر داشت که به سایتهایی که توسط ناشران بدون ایجاد محتوی خاص یک روزنامه روزنامه آنلاین گفته نمی شود. در ضمن به وبسایتهایی که تنها اخباری را از دیگر منابع خبری ارائه می دهند روزنامه آنلاین گفته نمی شود. خبرگزاریها هم روزنامه آنلاین محسوب نمیگردند. (پالمر، ۲۰۰۲)
۵-۶-۱ کالای اطلاعاتی
کالای اطلاعاتی به هر چیزی اشاره دارد که بتوان آن را دیجیتالی نمود – نظیر کتاب، فیلم، صوت، مکالمه تلفنی. باید بهخاطر سپرد که این تعریف اشاره به هر چیزی دارد که قابلیت دیجیتالی شدن داشته باشد، نه اینکه در حال حاضر دیجیتالی باشند. مثلاً ارائه نسخه آنالوگ یک نوار ویدئویی دیجیتال نیست، اما به واقع قابلیت دیجیتالی شدن را داراست. در این پژوهش از اطلاعات به عنوان کالایی یاد میگردد که می تواند در مبادلات اقتصادی خرید و فروش گردد. ( گالافر، ۲۰۰۱)
۷-۱ خلاصه فصل نخست
در این فصل از پژوهش حاضر، محقق در ابتدا مقدمهای از موضوع مورد بحث را ارائه نموده است. به دنبال آن، با توجه به موضوعی که در مقدمه مورد بحث قرار گرفت، محقق به بیان مسئلهای پرداخته که قصد پژوهش در آن را دارد. در ادامه کار، بخشی در بیان اهمیت این موضوع اختصاص داده شده است. پس از بیان اهمیت موضوع مورد پژوهش، پرسشهایی در دو بخش اصلی و فرعی بیان گشته که بنمایه این پژوهش در نظر گرفته شده اند و تلاش محقق این است که هم برای این پرسشها پاسخی یابد و هم به اهداف اصلی و فرعی که در بخش بعدی مطرح شده دست یابد. در نهایت، برای روشن شدن واژه ها و اصطلاحات بهکار رفته در این پژوهش، محقق تعاریفی را از محققان داخلی و خارجی بیان کرده است.
۱-۲ مقدمه
ادبیات موضوع در زمینه روزنامه آنلاین شامل مطالعات تجربی بسیار اندکی درباره عوامل تاثیرگذار بر موفقیت کسب و کار روزنامههای آنلاین می شود، هرچند منطق درآمدهای بسیاری پیشنهاد و ارائه گشته است. پژوهش پیشرو توسط گالافر[۱۴] و دیگران (۲۰۰۱)، که پوششدهنده گونه های مختلف جریان درآمدی بوده، تنها قادر بوده است که پانزده درصد از واریانس در عملکرد صد مجله آنلاین را توضیح دهد. از سوی دیگر، ایلهوستروم[۱۵] و پالمر[۱۶] (۲۰۰۲)، دیدگاه های مدیریتی کاربران و روزنامههای آنلاین را درباره رویکردهای درآمدی گوناگون مورد مقایسه قرار دادهاند.
علاوهبراین، در عمل، کل ادبیات موضوع روزنامههای آنلاین، توجه اندکی به تاثیر محیط بازار بر موفقیت کسب و کار داشته اند (آفوا[۱۷] و توچی[۱۸]، ۲۰۰۰). مطالعات پیشین توسط چای[۱۹] و سیلویه[۲۰] هم تنها برخی ابعاد تاثیر محیط بازار، نظیر ساختار بازار روزنامه آنلاین (۱۹۹۸) و نقش جغرافیا (۲۰۰۱) را مورد بررسی قرار دادهاند، اما در واقع رابطه بین موفقیت کسب و کار و محیط بازار را مورد مطالعه قرار ندادهاند.
بهخصوص در عصر حاضر، پس از اینکه حباب اینترنت ترکید و ارزشهای بازار غیرواقع و انتظارات کسب و کار از میان رفت، ضروری بهنظر میرسد که با در نظرگرفتن فاکتورهای محیطی، آنچه که یک روزنامه آنلاین را موفق میسازد، مورد ارزیابی قرار گیرد و بدین ترتیب دانش گردآوری شده تاکنون نیز گسترش یابد. بههرحال، به اعتقاد کارشناسان سهام، روزنامههای آنلاین کسب و کاری هستند که پولساز خواهند بود.
در این پژوهش، بویژه برآنیم که بر اساس پیشنهاد ما، آیا با به کارگیری استراتژی سفارشیسازی به جای تولید محصولات و خدمات ویژه، در موفقیت کسب وکار توفیقی حاصل میگردد (پاین[۲۱]، ۱۹۹۳؛ کالاکوتا[۲۲] و وینستون[۲۳]، ۱۹۹۶؛ ایلهوستروم و پالمر، ۲۰۰۲). علاوهبراین، با توجه به این امر که محصولات سفارشی نیازها و خواسته های فردفرد کاربران را درنظر میگیرد و به این ترتیب ارزش برتری را به کاربران در مقایسه با محصولات استاندارد میدهد، آیا استراتژی سفارشیسازی بهکارگرفته شده احتمال جذب را افزایش میدهد.
وقتی که هزینه های جابجایی از یک نام تجاری به نامی دیگر قابل توجه باشد، کاربران با پدیده جذب مواجه خواهند گشت (شاپیرو[۲۴] و واریان[۲۵]، ۱۹۹۸). آمیت[۲۶] و زات[۲۷] (۲۰۰۱) جذب را منبعی عمده برای خلق ارزش در تجارت الکترونیک[۲۸] شناسایی نموده اند. هرچند جذب می تواند از راههای گوناگون بهدست آید – نظیر برنامه های وفاداری[۲۹] ( پاداشهای ویژه) یا به کارگیری استانداردهای اختصاصی برای محصولات و خدمات – اما سفارشیسازی به عنوان یکی از مطمئنترین روشها برای پیشبرد جذب شناخته شده است. به ویژه در بعضی از کشورها – نظیر فنلاند – روزنامههای چاپی مشتریان وفادار بسیار کمی دارند. با این وجود، حتی وفاداری مادامالعمر به یک نام تجاری – که از روزنامه چاپی مادر به ارث رسیده – در محیط دیجیتال، که رقبا تنها یک کلیک از ما فاصله دارند، روی لبه تیغ قرار دارد. به همین دلیل، تمامی خدمات آنلاین نیازمند سازوکار جذب اثربخشی هستند تا از مهاجرت مشتریان به سوی رقیبان جلوگیری نموده و در عین حال کاربران وب را قانع سازد که مدام به آن سایت سربزنند.
علاوهبراین، در کنار سفارشیسازی برآنیم که به صورت تجربی نحوه تاثیر مستقیم یا غیرمستقیم عواملی که در پیشینه نظری مورد بحث قرار میدهیم، بر موفقیت کسب و کار روزنامههای آنلاین مورد سنجش قرار دهیم. بنابراین، خروجی چنین پژوهشی می تواند برای فعالان این عرصه بسیارمفید و ارزشمند باشد، چرا که تغییرات الگوهای کسب و کار در محیط دیجیتال مستلزم سرمایه گذاریهای پایدار در فناوری است، و در بسیاری از موارد، نیازمند اِعمال تغییرات در روند نشر میگردد که در واقع در اجرا بسیار چالشبرانگیز خواهند بود.
۲-۲ تعریف روزنامه آنلاین
عبارت روزنامه آنلاین که برای توصیف خدمات نشر الکترونیک روزنامه چاپی بکار میرود و از طریق اینترنت یا دیگر شبکه های الکترونیکی مانند GSM یا WAP توزیع میگردد، در ادبیات این موضوع تعریف واحد و جامعی ندارد. در واقع، عبارات دیگری نیز وجود دارند که اساساً چنین خدماتی را توصیف مینمایند، عباراتی چون «نسخه آنلاین[۳۰]»، «روزنامه دیجیتال[۳۱]»، «روزنامه الکترونیکی[۳۲]» و حتی «ئی-پیپر[۳۳]».
بههمین ترتیب، نقش روزنامه آنلاین در تقابل با نسخه چاپی، دارای یک تعریف مشترک نیست. تفاوت گستردهای در پیچیدگی محتوی گزینش شده، میزان محتویی که تنها آنلاین باشد، و ویژگیهای فنی و ارتباطی اینترنت نیز وجود دارد. برخی از روزنامههای آنلاین تنها مخزنی از مقالات بازیافتشده چاپی هستند، مادامیکه دیگر روزنامهها، مخلوطی از روزنامههای چاپی به همراه گلچینی وسیع از محتوی اصلی و خدمات اضافی که تنها از طریق خدمات آنلاین قابل دسترسی است میباشند (تالهایمر[۳۴]، ۱۹۹۴؛ ماسِی[۳۵] و لِوی[۳۶]، ۱۹۹۹؛ لین[۳۷] و جفرز[۳۸]، ۲۰۰۱).
تاکنون تلاش های بسیاری برای تحلیل محتوی وب و ویژگیهای وبسایتها شده است. مکمیلان[۳۹] (۲۰۰۰) در مطالعه ای خود دریافت که در نوزده پژوهشی که با روشهای تحلیل محتوی در محیط وب انجام گرفت، هیچ لیست استانداردی مورد استفاده قرار نگرفته است. در عوض، دستهبندی محتوی بیشتر بسته به اهداف خاص موارد مطالعه مربوط میگشت. لین و جفرز (۲۰۰۱) تفاوتها و شباهتهای میان وبسایتهای متعلق به روزنامهها، ایستگاههای رادیویی و تلویزیونی را مورد مقایسه قرار دادهاند. آنها چنین دستهبندی محتوی را معرفی نموده اند که در نظر ما نسبتاً به خوبی انواع خدمات روزنامههای آنلاین را شامل می شود:
- عناصر محتوی[۴۰]: اخبار تبلیغاتی، خدمات اجتماعی و خودارتقائی
- عناصر ارتباطی[۴۱]: نامه های الکترونیکی و فرصتهای بازخور، نامه به سردبیر، اتاقهای گپ، بولتنها یا فضای پیامگذاری[۴۲].
- عناصر فنی[۴۳]: لینکها، موتورهای جستجو، تصاویر و دیگر ویژگیهای فناورانه.
البته از آنجا که در این پژوهش هدف ما نه تحلیل ساختار محتوایی روزنامههای آنلاین، بلکه بررسی میزان موفقیت موفقیت کسب و کار روزنامههای آنلاین با توجه به دو متغیر استراتژی سفارشیسازی و محیط بازار است، این دستهبندی را تنها در معرفی و توصیف روزنامههای آنلاین مطرح نمودهایم.
۳-۲ تقابل روزنامه اینترنتی و روزنامه چاپی