b ۳/۱۸۰۲
b ۰۶/۱۷
حداقل اختلاف معنی دار
۶۷/۵۰۳
۱۳/۳
میانگین‌های دارای حروف مشترک اختلاف معنی دار در سطح احتمال پنج درصد با یکدیگر ندارند
۴-۴-۳ وزن هزار دانه
بر اساس نتایج تجزیه واریانس اثر ساده کود شیمیایی و زیستی بر وزن هزار دانه معنی دار گردید (جدول ۴-۱۵). نتایج مقایسه میانگین داده‌ها نشان داد بیشترین مقدار وزن هزار دانه به تیمار ۱۰۰ درصد کود شیمیایی و بعد از آن تیمار ۵۰ درصد کود شیمیایی + کود زیستی به صورت سرک تعلق داشت (جدول ۴-۱۶). بنابراین چنین می‌توان نتیجه گیری کرد که احتمالادر حضور کودهای زیستی حفظ آب سلول باعث تسهیل در انتقال مواد فتوسنتزی به مقدار بیشتر در کاربرد کود شیمیایی+ کود زیستی گردیده و وزن دانه‌ها را افزایش داده است. از طرف دیگر افزایش دوام برگ باعث افزایش دوره پر شدن دانه می‌شود و رشد و وزن دانه‌ها را اففزایش می‌دهد. همچنین تحقیقات پیشین نشان داده‌اند که میزان تبادل مواد فتوسنتزی در گیاهان تلقیح شده، افزایش می‌یابد (اج[۹۶]، ۲۰۰۱).
۴-۴-۴ تعداد دانه در واحد سطح
تعداد دانه در واحد سطح برآیند تعداد دانه در بلال و تعداد بلال در واحد سطح می‌باشد. اونیل و همکاران[۹۷] (۲۰۰۴) گزارش نموده‌اند که در شرایط نا مناسب، همبستگی بین عملکرد دانه در واحد سطح بسیار مثبت و معنی دار بود در این تحقیق اثر تنش خشکی و کود زیستی و اثر متقابل آن‌ها بر تعداد دانه در واحد سطح معنی دار گردید (جدول۱۵-۴). مقایسه میانگین اثر تنش خشکی و کود شیمیایی و زیستی بر صفت مذکور گویای این است که در تمام سطوح تنش خشکی تیمار ۱۰۰ درصد کودشیمیایی بیشترین تعداد دانه را دارا می باشد ولی در تنش خشکی ملایم و شدید تیمار کودی ۱۰۰ درصد کود شیمیایی و ۵۰ درصد کودشیمیایی+ کود زیستی با یکدیگر اختلاف معنی دار نداشتند. حتی در تنش شدید این دو تیمار کودی با وجود اینکه از لحاظ آماری با هم اختلاف معنی دار نداشتند، اما تعداد دانه در تیمار ۵۰ درصد کودشیمیایی+ کود زیستی بیشتر از سایر تیمارها بوده است (جدول۴-۱۸). از آنجایی که زمان کاربرد کودهای زیستی و شیمیایی قبل از مرحله گلدهی صورت گرفته لذا احتمالا وجود کود نیتروژن به صورت زیستی می‌تواند از سقط گل‌ها جلوگیری نموده و بر تعداد دانه در بلال تاثیر مثبت داشته است.
۴-۴-۵ عملکرد دانه
تجزیه واریانس داده‌ها نشان داد اثر تنش خشکی و کود شیمیایی و زیستی و اثر متقابل آن‌ها بر عملکرد دانه معنی دار بود (جدول۴-۱۹).
در شرایط تنش خشکی، فقدان رطوبت بر حرکت عناصر غذایی در خاک تاثیر گذار است. محققین مختلف تاثیر کودهای زیستی بر وضعیت آب گیاه را مرتبط با افزایش جذب گیاه میزبان دانستند (گراهام و سیورتوم[۹۸]، ۱۹۸۸). در بیان دلیل این افزایش، نتایج سوبرامانیان و همکاران (۱۹۹۷) نشان داد که گیاهان ذرت تلقیح شده با میکروارگانیسم‌ها پتانسیل آب برگ را بالاتر از گیاهان غیر تلقیحی حتی سه هفته پس از تنش خشکی نگهداری می‌کنند.
جدول۴-۱۹ تجزیه واریانس عملکرد و اجزای عملکرد ذرت تحت تیمارهای مختلف
منابع تغییر
درجه آزادی
مجموع مربعات
عملکرد دانه
عملکرد بیولوژیک
تکرار
۳
۰۸/۰ ۸۱/۳۹۴۶۲
۸۹/۰ ۱۳/۲۴۳۶۰
تنش خشکی
۲
۰۰۰۱/۰ ۵۱/۵۳۸۲۳۹
