متغیرهای تحقیق
جامعه آماری
روش تحقیق
فرضیه اول
فرضیه دوم
فرضیه سوم
۳-۱ مقدمه
«جان دیویی» پژوهش را عبارت از فرایند جست و جوی منظم برای مشخص کردن یک موقعیت می داند. بنابراین پژوهش فرآیندی است که از طریق آن می توان درباره ناشناخته، به جست و جو پرداخت و نسبت به آنها شناخت لازم را کسب کرد. در این فرایند از چگونگی گردآوری شواهد و تبدیل آنها به یافته ها تحت عنوان «روش شناسی» یاد می شود. روش علمی یا روش پژوهش علمی، فرایند جست و جوی منظم برای مشخص کردن یک موقعیت نا معین است (مقیمی، ۱۳۸۰، ۱۷).
فصل سوم به عنوان روش تحقیق به معرفی الگو و داده های سه فرضیه تحقیق می پردازد. در هر سه فرضیه جامعه آماری تحقیق را شرکت های پذیرفته شده در صنایع غذایی تشکیل میدهند که با توجه به تعدادجامعه آماری، آزمونهای آماری بر روی کل جامعه مورد ارزیابی قرار می گیرد و از روش نمونه گیری استفاده نخواهد شد. در این جامعه آماری شرکت ها از روش های مختلف تامین مالی استفاده می نمایند( سود انباشته، اندوخته توسعه وتکمیل، استقراض) که آمار و اطلاعات این شرکت ها در قسمت مربوطه در فصل آورده شده است. برای اثبات فرضیه ها از روش ضریب همبستگی و آزمون اختلاف دو میانگین استفاده شده است.
نرم افزار مورد استفاده برای تجزیه و تحلیل STATGRAF می باشد. به طور کلی روش های آماری و نحوه محاسبه و نوع آزمون و مدل ها در این فصل بررسی و ارائه می گردد.
۳-۲ متغیرهای تحقیق
متغیر کمیتی است که در دامنه ای معین از یک فرد به فرد دیگر یا از یک مشاهده به مشاهده دیگر مقادیر مختلفی را ایجاد می کند، بنابراین چیزی است که تغییر می پذیرد و محقق آنها را بنا به هدف تحقیق خود کنترل، دستکاری یا مشاهده می کند (کرلینجر، ۱۳۷۴، ص۹۵).
متغیرها را می توان به شکلهای مختلف و بر اساس معیارهای متفاوت دسته بندی کرد. در برخی از این دسته بندیها، گاهی همپوشانی هایی مشاهده می شود که بعلت عدم امکان تفکیک مطلق انواع متغیرها از همدیگر و ایجاد مرزهای مشخص بین طبقه بندی ها ایجاد می شود (خاکی، ۱۳۸۲، ص۱۶۶ ).
۳-۲-۱ متغیر وابسته
متغیر وابسته، متغیری است که هدف محقق تشریح یا پیش بینی تغییر پذیری در آن است، به عبارت دیگر یک متغیر اصلی است که در قالب یک مسئله برای تحقیق مورد بررسی قرار می گیرد. با تجزیه و تحلیل متغیر وابسته، با شناسایی عوامل موثر بر آن، می توان پاسخ ها یا راه حل هایی را برای مسأله شناخت (خاکی، ۱۳۸۲، ص۱۶۶) .
به عبارت دیگر متغیرهای وابسته، شرایط یا خصایصی هستند که با وارد کردن یا از میان برداشتن یا تغییر متغیرهای مستقل ظاهر می شوند، از بین می روند یا تغییر می کنند ( بست، ۱۳۷۲، ص۸۴).
متغیرهای وابسته در این تحقیق شامل بازده سهام و قیمت سهام می باشند که به ترتیب با علامتSR و SP در مدل رگرسیون مورد آزمون قرار خواهند گرفت.
۳-۲-۲ متغیر مستقل
متغیر مستقل، متغیر محرک یا درونداد است که به وسیله پژوهشگر اندازه گیری، دستکاری یا انتخاب می شود تا تاثیر یا ارتباط آن با متغیر دیگر معین شود ( دلاور، ۱۳۸۳، ص ۵۸ و ۵۹ ).
در این تحقیق متغیر مستقل سود انباشته (اندوخته) و استقراض می باشند که به ترتیب با علامت اختصاریRE وD در مدل مورد آزمون قرار خواهند گرفت.
۳-۳ جامعه آماری
جامعه آماری عبارتست از مجموعه ای از افراد، اشیا و یا چیزهایی که دارای حداقل یک صفت مشترک باشند که محقق می خواهد درباره آن بپردازد. معمولا در هر پژوهشی جامعه مورد بررسی یک جامعه آماری است که پژوهشگر مایل است درباره صفت یا صفات متغیر واحدهای آن به به مطالعه بپردازد (مقیمی، ۱۳۸۰).
جامعه آماری تحقیق حاضر شرکت های صنایع غذایی می باشند که در بورس اوراق بهادار پذیرفته شده اند. که با توجه به سال ورود این شرکت ها به بورس و همچنین استفاده این شرکت ها از روش های تامین مالی مورد نظر در تحقیق، کلیه آزمون های آماری بر روی اطلاعات استخراج شده از این شرکتها انجام می شود.
۳-۴ روش تحقیق
تحقیقات را براساس معیارها ومبناهای مختلفی می توان دسته بندی کرد(خاکی،۱۳۸۲،ص۹۳ ). روش های تحقیق را بر حسب هدف به دو دسته بنیادی[۱۳] و کاربردی[۱۴]، بر حسب موقعیت به دو دسته آزمایشگاهی[۱۵] و میدانی[۱۶] و بر حسب زمان به دو دسته گذشته نگر[۱۷]و آینده نگر [۱۸]تقسیم می کنند. لذا بر اساس ماهیت مسئله مطرح شده، نوع تحقیق کاربردی، میدانی و گذشته نگر است.
هدف از تحقیق کاربردی بدست آوردن درک یا دانش لازم برای تعیین ابزاری است که بوسیله آن نیازی مشخص و شناخته شده برطرف گردد. در این نوع تحقیقات هدف کشف دانش تازه ای است که کاربرد مشخصی را در باره فرآورده یا فرایندی در واقعیت دنبال می کند.
به عبارت دقیقتر، تحقیق کاربردی تلاشی برای پاسخ دادن به یک معضل و مشکل علمی است که در دنیای واقعی وجود دارد.
در ساده ترین حالت، تحقیقات همبستگی [۱۹]روابط احتمالی بین دو متغیر را بررسی می کنند، اگر چه بررسی های بین چند متغیر نیز شایع است. همچنین گاهی تحقیق همبستگی به عنوان شکلی از تحقیق توصیفی قلمداد می شود، زیرا آن وجود رابطه بین متغیرها را توصیف می کند. بنابر این، تحقیق همبستگی به تحقیقی گفته می شود که در آن روابط بین دو یا چند متغیر کمی با بهره گرفتن از ضریب همبستگی توصیف، کشف و تعیین می شوند.
لازم به ذکر است که در تقسیم بندی تحقیق ها برمبنای روش، نوع تحقیق همبستگی می باشد که در آن سعی می شود رابطه بین متغیرهای مختلف با بهره گرفتن از ضریب همبستگی کشف یا تعیین شود. هدف روش تحقیق همبستگی مطالعه حدود تغییرات یک یا چند متغیر با حدود تغیرات یک یا چند متغیر دیگر است.(دلاور، ۱۳۸۳، ص ۱۹۹).
چون درک همبستگی و ضریب آن در این روش لازم است،بنابراین به اختصار و بدون بکارگیری مفاهیم ریاضی معنای آنها را مورد بحث قرار می دهیم.
هدف ضریب همبستگی، بیان رابطه بین دو یا چند متغیر به صورت ریاضی است. در صورتی که رابطه متغیرها کامل و مثبت باشد ( افزایش یا کاهش یک متغیر درست برابر افزایش یا کاهش متغیر دیگری باشد ) ضریب همبستگی برابر ۱ است وچنانچه همبستگی بین متغیرها کامل و منفی باشد، ضریب همبستگی۱- خواهد شد. اگر هیچ رابطه ای بین متغیرها وجود نداشته باشد ضریب همبستگی صفر می شود. در حالتی که بین متغیرها همبستگی وجود دارد، ولی کامل نیست ضریب همبستگی بین صفر و ۱ خواهد شد و اگر همبستگی بین متغیرها معکوس و منفی باشد مقدار این ضریب بین ۱- و صفر قرار خواهد گرفت. بنابراین،ضریب همبستگی شاخص دقیقی است که با محاسبه آن می توان نشان داد که یک متغیر تا چه اندازه با متغیر یا متغیرهای دیگر رابطه دارد ( دلاور، ۱۳۸۳، ص ۲۰۰ ).
۳-۵ رگرسیون چندگانه :
مدیران هر روز تصمیماتی شخصی و حرفه ای می گیرند که مبتنی بر پیش بینی وضع آینده است .در بسیاری از موارد پیش بینی آینده بر مبنای گذشته و حال است.در واقع اینان سعی می کنند بین دو یا چند متغیر به نحوی ارتباطی منطقی برقرار نمایند که بتوانند از آن در پیش بینی آینده استفاده کنند . مثلا ممکن است مدیری به رابطه بین میزان پولی که صرف تحقیق وتوسعه شرکت می شود و سود خالص شرکت علاقه مند باشد به نحوه ایجاد ارتباط خطی بین دو متغیر و تحلیل آن رگرسیون خطی ساده می گویند.وازه رگرسیون به معنای بازگشت است و نشان دهنده آن است که مقدار یک متغیر به متغیر دیگری بر می گردد. بعد ها آمار دانان سعی کردند به توسعه روابطی بپردازند که بتوان با آن میزان متغیری را با توجه به میزان دو یا چند متغیر دیگر پیدا کرد و بدین ترتیب از واژه رگرسیون چند متغیره استفاده کرد ند .بعبارتی گاهی دو یا چند متغیر تاثیر عمده ای روی متغیر وابسته ای دارندکه به آن رگرسیون چند گانه می گوییم.
فرض کنید در رگرسیون چند گانه می خواهیم رگرسیون جامعه ای را که دارای K متغیر مستقل باشد را برآورد کنیم:
Y=α + β۱x1+ β۲x2+ …+ βkxk
رگرسیون برآوردی ما بصورت زیر است :
Y=a+b1x1+ b1x1+…+ b1x1
که پارامترهای جامعه α ، ۱β ،۲β ،…وkβ را با a ،b1 ،b2 ،….و bk برآورد کرده ایم.
۳-۶ فرضیه اول
تامین مالی از طریق سود انباشته(اندوخته) بیشتر از استقراض بر قیمت سهام تاثیر دارد.
جامعه آماری در این فرضیه (و فرضیه دوم)، کل جامعه آماری را در بر می گیرد. به عبارتی در جدول پیوست تمامی افزایش سرمایه شرکتهای صنایع غذایی مورد مطالعه در تحقیق از طریق سود انباشته (اندوخته) و استقراض طی سال هایی که در بورس اوراق بهادار پذیرفته شده اند را مشاهده می نمایید.
الگوی پیشنهادی فرضیه اول
برای آزمون این فرضیه دو مرحله پیش رو داریم. مرحله اول ضریب همبستگی بین سود انباشته با قیمت سهام و در مرحله دوم بین استقراض و قیمت سهام مورد بررسی قرار می گیرد.
که در آن ۱ SPمتغیر وابسته (قیمت سهام) مدل است و ۲RE متغیر مستقل(سود انباشته )می باشد.a عرض از مبدا، b ضریب زاویه و جمله اخلال تابع رگرسیون نمونه می باشد.
که در آن SPمتغیر وابسته (قیمت سهام) مدل است۱D متغیر مستقل(استقراض )می باشد.a عرض از مبدا، b ضریب زاویه و جمله اخلال تابع رگرسیون نمونه می باشدکه a وb در مدل های برازش بدین صورت محاسبه می گردند.
و خطای معیار براورد عبارت است از :