۴-۲- ۴- ۲- منابع آب و توسعه کشاورزی
برای بررسی رابطه منابع آب با میزان توسعه کشاورزی سکونتگاه های شهرستان خنداب از آزمون همبستگی اسپیرمن استفاده شد که نتایج آن در جدول زیر آمده است. در این آزمون مقدار p با میزان صفر کمتر از ۰۵/۰ است. به عبارت دیگر رابطه معناداری در سطح خطای ۰۵/۰ بین منابع آب با میزان توسعه کشاورزی سکونتگاه های شهرستان خنداب وجود دارد. مقدار آماره آزمون (۸۸۱/۰) نشان می دهد که ارتباط بین منابع آب و میزان توسعه کشاورزی در حد بالایی ارزیابی می شود.
جدول(۴-۲-۱۹): آزمون همبستگی ارتباط منابع آب و میزان توسعه کشاورزی
مولفه | ضریب همبستگی (اسپیرمن) |
معناداری (۲دامنه) |
نوع ارتباط |
منابع آب و میزان توسعه کشاورزی | ۸۸۱/۰ | ۰۰۰/۰ | مثبت |
جدول زیر اهمیت توان اکولوژیکی شاخص های منابع آب را در بخش کشاورزی سکونتگاه های روستایی شهرستان خنداب نشان می دهد. وضعیت کلی با میانگین ۶۸/۳ نشان از شرایط نسبتا مناسب منابع آب در بخش کشاورزی سکونتگاه های روستایی شهرستان خنداب دارد.
جدول(۴-۲-۲۰): اهمیت اوزان شاخص های منابع آب در کشاورزی
بعد | مولفه | خصوصیات | توان اکولوژیکی |
آب | کیفیت آب | C2SI (دوره آماری۱۲ ساله) | ۳۶/۴ |
نیاز آبی گیاه | تعداد آبیاری به میزان ۸ دفعه برای محصولات زراعی و باغی | ۴۴/۳ | |
بیلان آب | جریان های ورودی ۴۸۶ میلیون متر مکعب، جریان های خروجی ۴۹۸ میلیون متر مکعب، تغییر ذخیره آبخوان ۱۲- | ۲۴/۳ |
ساختار اهمیت اوزان شاخص های منابع آب در شهرستان خنداب بیانگر کاهش تدریجی سطح ذخایر آب در بخش کشاورزی است. براساس تحقیقات صورت گرفته در شهرستان خنداب کیفیت آب منطقه در کلاس C2SI طبقه بندی شده است و جز کیفیت های آبی از نوع خوب در بخش کشاورزی محسوب می شود. این وضعیت در بهبود خصوصیات فیزیکی و هیدرولیکی خاک موثر است و موجب رشد گیاه و در نتیجه مقدار محصول دهی می شود. تعداد دفعات آبیاری محصولات زراعی و باغی در منطقه ۸ دور می باشد که از متوسط معمول در کشور یعنی ۶ دور بالاتر است. این امر نشان دهنده نیاز آبی بالای گیاه و مصرف بی رویه آب در بخش کشاورزی سکونتگاه های روستایی شهرستان خنداب است. درواقع، نیاز به افزایش محصول و کسب ارزش افزوده بالا درسایه نبود مکانیسم مدیریت و ارزش گذاری بر آب موجب مصرف بی رویه آب و بالابردن تعداد دفعات آبیاری در منطقه شده است. با مشاهده جریان های ورودی و خروجی آب در شهرستان خنداب متوجه می شویم که بیلان آب در این منطقه منفی و تغییرپذیری ذخیره آب خوان ۱۲- می باشد. اگرچه این وضعیت تا حدودی به حدتعادل نزدیک است و نسبت به سایر نقاط کشور تصویری مطلوب از سطح ذخایر آب به نمایش می گذارد، ولی برای بهره برداری پایدار از منابع آب در بخش کشاورزی منطقه باید تمهیداتی اندیشه شود و الزامات لازم جهت مدیریت بهینه منابع آب فراهم آید.
۴-۲- ۴- ۳- شرایط آب و هوا و توسعه کشاورزی
بطورکلی، بخش کشاورزی بشدت تحت تاثیر متغیرهای آب و هوایی است که گاه به صورت اهرمی برای توسعه و گاه در قالب عامل بازدارنده توسعه ظاهر می شوند. در این ارتباط، برای بررسی رابطه شرایط آب و هوا با میزان توسعه کشاورزی سکونتگاه های شهرستان خنداب از آزمون همبستگی اسپیرمن استفاده شد که نتایج آن در جدول زیر آمده است. در این آزمون مقدار p با میزان ۰۲۱/۰ کمتر از ۰۵/۰ است. به عبارت دیگر رابطه معناداری در سطح خطای ۰۵/۰ بین شرایط آب و هوا با میزان توسعه کشاورزی سکونتگاه های شهرستان خنداب وجود دارد. مقدار آماره آزمون (۲۳۰/۰) نشان می دهد که ارتباط بین شرایط آب و هوا و میزان توسعه کشاورزی در حد متوسط به پایین ارزیابی می شود.
جدول(۴-۲-۲۱): آزمون همبستگی ارتباط شرایط آب و هوایی و میزان توسعه کشاورزی