رویکرد­های بسپوک (BA)
به طور کلی،BA متمایل است به اینکه به عنوان یک روش تک منظوره ارزیابی/انتخاب که پیشتر به وسیله یک صاحب ساخت و ساز نکته بین، و بنابراین آشنا و وارد، توسعه یافته است محسوب شود. آنان به ترکیب کردن چندین تکنیک تصمیم ­گیری به طور همزمان، و ثابت کردن مغایرتهای زیاد تمایل داشتند. بر این اساس به علت تبعیت نا متجانس آنها، دسته بندی رویکردهای بسپوک بر حسب یک پارامتر منفرد مشکل می­باشد. مرحله ابتدایی BA معمولا مرتبط با داوری به وسیله یک شخص تصمیم­گیرنده و در مورد صاحبان ساخت و سازهای بزرگ تر ترکیبی از تصمیم گیرندگان، می­باشد. نوعا، این مرحله بررسی تابعیت و انقیاد پیمانکاران نسبت به معیارهای تطابق مقدماتی می­باشد، که خیلی اوقات به عنوان “نقاط برش”^[۶۲] یا باید­ها نام برده می­ شود. چنین معیارهایی غالباً تابعی از تمایلات قبلی کارفرما می­باشند. ظاهرا این یک راه منطقی و موثر برای کاهش مجموعه اصلی (نوعاً بزرگ) مطابق با پیش نیازها یا رجحانهای قبلی مالک می­باشد. شرکت­ کنندگان در مناقصه که با این معیارها مطابقت دارند(برای مثال آنهایی که حذف نشده اند) سپس معمولا برای ممکن ساختن بررسی حوزه ­های خاص(برای مثال جنبه های مالی، بهداشت و ایمنی)تفکیک می­شوند. مثلا بررسی نسبت های حسابداری و یا محاسبه ظرفیت حجم کار نمونه هایی بارز برای آزمون مالی می­باشند. برای هر یک از این جنبه های تجزیه شده، تصمیمات دوتایی^[۶۳] مرحله دوم بر حسب آنهایی که در بالا توضیح داده شد غالبا انجام می­گیرد، و بار دیگر، پیشنهاد­دهندگانی که تطابق ندارند پذیرفته نمی­شوند. در این پیوندگاه و با ملحوظ داشتن پیمانکاران مطابقت کننده، سپس یا؛ (۱) جاییکه ارزیابی مقدماتی برای هریک از پروژه ها انجام می­ شود پیشنهاد­ها ممکن است مرور نهایی برای انتخاب تعداد مطلوب شرکت کنندگان در مناقصه داشته باشند؛ و یا (۲) پیمانکاران ممکن است برای دعوت نهایی به مناقصه داخل فهرست انتخاب و یا فهرست پیمانکاران معتبر قرار­داده شوند. این مراحل اخیر بیشترین وابستگی به ذهنیت-غالباً کارکردی از تجزیه گذشته کارفرما/کارورز یا پیمانکار و یا داوری کارورز که منحصراً بر مبنای تجزیه فرایند قرار گرفته است-را دارا می­باشند. ممکن است نقش کارورز در این رابطه قابل قیاس با نقش برآوردکننده پیمانکار در نظر گرفته شود؛ جاییکه تجربه، ظن و فراست نقش­های مهمی را به عنوان شایستگی های علمی ایفا می­ کنند.

تحلیل چند شاخصه (MAA)
MAA یک گزینه تصمیم را با توجه به چندین شاخص آن گزینه مد نظر قرار می­دهد و در این ارتباط یک شاخص مشخصه­ای است که قابل سنجش می­باشد. یک هدف خصوصیتی است که در مقابلش یک شاخص اندازه گیری شده و تا کامل شدنش باید مورد پیگیری قرار­گیرد.از این جهت، ویژگی یک پیمانکار نشان دهنده یک جنبه از اختیار تصمیم با توجه به هدف کارفرما می­باشد. شاخصها ممکن است به طور کمی و یا طور دیگر اندازه ­گیری شوند. در واقع، یک ویژگی MAA این است که ممکن است برخی یا همه شاخص ­ها قابل سنجش نباشند.
تئوری مطلوبیت چند شاخصه (MAUT)
MAUTبسط و گسترشی از MAA بوده و همانگونه که نشان داده خواهد شد خصوصاً متناسب با مسایل تحت مذاکره و مباحثه می­باشد. MAUT،"مطلوبیت” را به منظور تعیین کمیت مولفه­های ذهنی MAA مورد استفاده قرار می­دهد.
ابتدا لازم است که مفهوم مطلوبیت درک شود. مطلوبیت سنجه­ای از درجه تمایل و خشنودی یک مشخصه(شاخص) یا یک گزینه(پیمانکار)می­باشد. مقدار مطلوبیت، هم ارز انتزاعی یک شاخص مورد نظر از واحدهای طبیعی مانند سال، یا پیوند، به دنباله هایی از واحدهای تناسب پذیر(یوتیل ها^[۶۴])بر روی مقیاس فاصله ای ۰ تا ۱ می­باشد. چنین تبدیلی از مقادیر ممکن است، یا ممکن نیست، که یک تابع خطی باشد. این اصولاً به تصمیم­گیرندگان یا کارشناسانی بستگی دارد که چنین توابعی از(نظرات)آنان استنتاج شده است.
به طور خلاصه، MAUT در مدلسازی ضوابط مشابه MAA می باشد ولی روشی کمی برای تعیین کردن مقادیر به منظور در بر گرفتن آنها را مورد استفاده قرار می­دهد. از این رو، MAUT قادر است به طور کمی هر دوی شاخص­ های قابل سنجش(مانند سوابق ایمنی) و غیر قابل سنجش(مانند تصویر^[۶۵] پیمانکار)را در جریان ارزیابی مورد ملاحضه قرار دهد.وجود چنین اندازه گیری­های ذهنی مسئله انتخاب پیمانکار را توصیف می­ کند.
رگرسیون چندگانه (MR)
MR یک شیوه آماری است که به وسیله آن معادله ای برای مشاهده و نهایتاً پیش ­بینی چندین متغیر وابسته بر روی یک متغیر مستقل ایجاد می­ شود. به بیان دیگر، یک معادله رگرسیون چندگانه یک نتیجه عددی را پیش ­بینی می­ کند(معین شده با )که تابعی از چند متغیر مستقل می­باشد. برای طرح مفروض ؛ که با چندین بعد نمایش داده می­ شود؛ که نتیجه واقعی خواهد بود؛؛از تحلیل آماری جداگانه طرح­هایی از آنها معادله رگرسیون چندگانه ممکن است ایجاد شود، به دست می ­آید. به طور آشکار، هر تفاوتی میان مقادیر پیش بینی شدهو واقعی، ممکن است که همانند فرموله شود؛ چنین تفاوت­هایی در اصطلاح باقیمانده(ها)نامیده می­شوند. هر چقدر تعداد این باقیمانده ها کمتر بوده و یا مقدار آنها کوچکتر باشد، صحت معادله رگرسیون چندگانه بیشتر می­باشد. به منظور آسان­تر کردن و همچنین مستدل و معقولانه کردن این کار، که ممکن است تعداد بی اندازه­ای از شاخص­ های پیمانکاران را درگیر کند، روش ویژه رگرسیون گام به گام ممکن است مورد توجه قرار گیرد. مطالعات اجمالی بسیار خوبی در زمینه شیوه گام به گام را می­توان در مطالعات تحقیقات کینیر^[۶۶] و گری^[۶۷] یافت. همچنین محسینی^[۶۸] و دیویدسون^[۶۹] را می­توان برای نمونه­های کاربردی رگرسیون چندگانه در زمینه ساخت ملاحظه کرد.
تحلیل خوشه ای (CA)
ماهیت مسئله انتخاب پیمانکار، دامنه(مجموعه)نامحدود فرضی و تحقیقی از پیمانکاران را شامل می­ شود ولو اینکه این امر تابعی از مقررات بکار گرفته­شده در مناقصه خواهد بود. بنابراین، تقلیل دادن این مجموعه اصلی به مجموعه­های کوچکتر و زیر مجموعه های کنترل پذیر دارای خصوصیات مشابه یکی از وظایف اصلی می­باشد. به وسیله تحلیل این زیر مجموعه­ها، کیفیت(مانند شاخص ­ها)پیمانکاران مربوط را می­توان ملاحظه کرده و بهترین زیر مجموعه­ها را متعاقبا برای دعوت به مناقصه در صورت انجام شدن ارزیابی مقدماتی شناسایی کرد. در مرحله بعد،‌خصوصیات جهت عضو شدن در این زیر مجموعه ها به قرار دادن پیمانکاران در لیست پیمانکاران معتبر کمک خواهد کرد(برای مثال انواع کارهای ویژه یا اندازه پروژه­ ها). مزایای اصلی رویکرد تحلیل خوشه­ای این سه مورد می­باشند:
استفاده از تعداد محدودی از معیارهای کنترل کننده ­ای که قبلا شناسایی شده اند برای تمامی مجموعه اصلی، فرایند ارزیابی را مستدل و معقول کرده و بررسی اثربخش همه اعضا را تسهیل می­ کند.
این روش، احتمال رد کردن پیمانکار خوب در یک مرحله اولیه از رویه را از بین می­برد(ریسکی مشابه با دیدگاه تصمیم دودویی در رویکرد بسپوک).
به انجام رسانیدن این روش به کار­رفتن و در­گیرشدن منابع مالک را به حداقل می­رساند و لااقل بیشترین بازنده را بر روی هزینه جمع­آوری اطلاعات و پردازش آن خواهد داشت از اینرو،‌حداکثر توان بالقوه را برای دستیابی به رضایت کارفرما از انتخاب بهترین گزینه(ها)را دارا خواهد بود.
نظریه مجموعه های فازی (FST)
مشخصه دیگری از مسئله انتخاب پیمانکاران این است که این مسئله شامل عدم قطعیت می­ شود، و تابع آن عبارتند از: عدم دقت، اتفاقی بودن و ابهام.نظریه احتمالات غالباً با اتفاقی بودن همبسته می­باشد ولی چنین نظریه ای در تلاش است تا رویدادهای آتی را بر مبنای رویدادهای قبلی پیش ­بینی کند. متاسفانه انتخاب پیمانکار به سادگی دراین چارچوب قرار نمی­گیرد زیرا هر انتخابی فقط یکبار صورت می­گیرد و از این رو متفاوت می­باشد. با این وجود، نظریه مجموعه های فازی می ­تواند با اطلاعات چند شاخصه که همچنین ممکن است غیر دقیق و ذهنی باشد، سروکار داشته باشد. این خصوصیات، مسئله انتخاب پیمانکار را توصیف می­ کنند. اصول تئوری فازی توسط زاده^[۷۰] مطرح شدند و ممکن است بر حسب عضویت کامل و یا جزئی یک مجموعه در یک مورد معین در مسالهشرح داده شود.
تحلیل تفکیک کننده چند متغیره (MAD)
در اصل MAD، تفاوت­های مابین دو موضوع و یا بیشتر را با در نظر گرفتن چندین متغیر به طور همزمان بررسی می­ کند. در زمینه روش شناسی­های انتخاب پیمانکار، سپس به وسیله آزمون عملکرد گذشته پیمانکاران در محل انجام کار^[۷۱] و خصوصیات آن پیمانکاران، می توان موارد زیر را تعیین کرد:
کدامیک از شاخص­ های پیمانکاران (در صورت وجود)تفکیک کننده هستند، بدین معنی که قابلیت پیش بینی عملکرد آتی در محل انجام کار را داشته باشند.
چگونه امکان دارد این شاخص ­ها را به منظور به دست آوردن ()[ارزیابی مقدماتی هر پروژه یا تفکیک کردن پیمانکاران]، درون الگوریتمی ترکیب کرد.
صحت هر یک از این قبیل معادلات استنتاج شده.
به طور مختصر، می­توان انواع اندازه های مختلف پیمانکاران را با گستره­ای از متغیرهای انتخاب چند متغیره پشت سر هم مد نظر قرار­داد. در چنین نمونه­هایی از تغییرپذیری در میان موارد و اندازه گیری­ها، تحلیل تفکیک کننده چند متغیره مناسب ترین شیوه می­باشد.
جدول ۲-۲ مشخصات روش شناسی های انتخاب پیمانکار (هالت،۱۹۹۸)