هرچند قانونگذار با حس نمودن ضرورت وجود قوانین مختص سرمایه گذاری خارجی جهت ایجاد امکان ورود و فعالیت سرمایه گذاران خارجی در حیطه اقتصادی کشور، در سالهای ۱۳۳۴ و ۱۳۸۰ با وضع قوانین جلب و حمایت سرمایه گذاری خارجی و همچنین قانون تشویق و حمایت از سرمایه گذاری خارجی مبادرت به پیشبینی الزامات مورد نیاز نموده است لکن باید دید که آیا در صورت عدم وجود این قوانین خاص و با لحاظ قواعد عمومی و کلیات حقوقی آیا میتوان امکان فعالیت سرمایه گذاران خارجی در کشور را استنباط نمود یا خیر. برای یافتن پاسخ مناسب باید قوانین عام و کلی که بیانگر قواعد عمومی میباشد را در نظر گرفت. به عبارت دیگر با توجه به آنکه سرمایه گذار خارجی تمایل به ورود و فعالیت در کشور در زمینه تجاری دارد باید در قانون تجارت به جستجوی چگونگی این امکان پرداخت. در قانون تجارت و همچنین لایحه اصلاح قانون تجارت هیچگونه تمایزی بین اشخاص داخلی یا خارجی بدین معنا که فعالان تجاری خارجی ممنوع از فعالیت در این زمینه باشند وجود ندارد. بنابراین از نظر قانون تجارت امکان فعالیت سرمایه گذاران خارجی وجود دارد.در سطحی فراتر از از قانون تجارت یعنی در قانون اساسی نیز نمیتوان به طور صریح عدم امکان فعالیت سرمایه گذاران خارجی را استنباط نمود و شاید بتوان جهت ایجاد محدودیت در مورد فعالیت سرمایه گذار خارجی به بند ۸ اصل ۴۳ قانون اساسی اشاره نمود که فعالیت اقتصادی نباید موجب ایجاد سلطه در اقتصاد کشور شود.
سلطه اقتصادی میتواند از روش های مختلفی از جمله از طریق تأسیس شرکتهای چند ملیتی، تأسیس بانکهای استقراضی و با سوء استفاده از امتیازات دولت میزبان محقق شود بدین معنا که سرمایه گذاران خارجی منابع تولید و بازار مصرف کشورهای مستعد سلطه را در اختیار گرفته و با بهره گرفتن از منابع ارزان کشور سرمایه پذیر و معافیتهای مالیاتی و تسلط قدرتهای اقتصادی بزرگ بر بازار، مواد اولیه، جریانات پولی و بانکی و ابتکار عمل در سرمایهگذاریها، در طی زمان امتیازات و منافع به سوی کشورهای سلطهگر راهی و وابستگی و استضعاف متوجه کشورهای ضعیف میگردد و بدین شکل کشور سلطه گر و سلطه پذیر بوجود میآید.[۱۷۷]
در صورت عدم وجود هیچکدام از قوانینی که میزان فعالیت سرمایه گذاری خارجی را مشخص مینماید در مجموع میتوان گفت براساس بند ۸ اصل ۴۳ قانون اساسی در جهت جلوگیری از ایجاد سلطه بیگانگان، میتوان میزان درصد را که موجب عدم سلطه در فعالیت اقتصادی میگردد به عنوان نهایت این امکان در نظر
گرفت. به عبارت دیگر اگر امکان سرمایه گذاری خارجی براساس نظر مقنن قانون اساسی وجود نداشت به طور صریح مبادرت به ممنوع نمودن آن مینمود ولی قانونگذار با توجه به نیاز کشور جهت وجود مبادلات اقتصادی با سایر کشورها و باز نمودن درهای اقتصادی جهت پذیرش سرمایه های خارجی، امکان سرمایه گذاری خارجی را پذیرفته است لکن با درج قید عدم ایجاد سلطه اقتصادی بیگانگان در کشور قصد آن را داشته است که از تبدیل این فرصت اقتصادی به معضل ناگوار سلطه اقتصادی بیگانه جلوگیری نماید لذا در هر فعالیت اقتصادی که خارجیان در آن وارد میگردند باید این امر را در نظر گرفت.
اصل ۸۱ قانون اساسی، دادن امتیاز تشکیل شرکت و مؤسسات در امور تجاری و صنعتی و کشاورزی و معادن و خدمات به خارجیان را مطلقا مًمنوع نموده است. به دلیل ممنوعیتی که این اصل قانون اساسی برای ثبت و تشکیل ایجاد شرکتهای خارجی ایجاد نمود، شرکتهای خارجی که متمایل به سرمایهگذاری و فعالیت اقتصادی در ایران بوده و یا حتی شرکتهای خارجی که طرف قرارداد دستگاه های دولتی بودند با مشکل روبرو گردیدند. از این رو نخست وزیر وقت (شهید محمدعلی رجایی) در تاریخ ۸/۱/۱۳۶۰ نظر شورای نگهبان را در مورد این امر که آیا شرکتهای خارجی طرف قرارداد با دستگاه های دولتی ایران که در کشور خود به ثبت رسیده و فعالیت دارند میتوانند جهت انجام امور قانونی و فعالیتهای خود در حدود قراردادهای منعقده با دولت جمهوری اسلامی ایران به ثبت رسیده و فعالیت نمایند یا خیر، استعلام نمود. شورای نگهبان نیز نظر خویش را در تاریخ ۲/۲/۱۳۶۰ بدین شرح بیان نمود:« شرکتهای خارجی که با دستگاه های دولتی ایران قرارداد قانونی منعقد نمودهاند میتوانند جهت انجام امور قانونی و فعالیتهای خود در حدود قراردادهای منعقده طبق ماده۳ قانون ثبت شرکتها به ثبت شعب خود در ایران مبادرت نمایند واین امر با اصل ۸۱ قانون اساسی مغایرتی ندارد» بعد از اعلام نظر شورای نگهبان، این سؤال پیش آمد که آیا این اجازه تنها مربوط به شرکتهای خارجی است که طرف قرارداد دستگاه های دولتی میباشند و سایر شرکتهای خارجی ممنوع از ثبت و تشکیل در ایران هستند یا خیر. در واقع سؤال از اینجا بوجود آمد که شورای نگهبان در نظریه خویش قید “وجود قرارداد بین شرکت خارجی و دستگاه دولتی” را برای جواز فعالیت شرکتهای خارجی ذکر نموده استکه این قید، دارای مبنای حقوقی و یا شرعی نیست. از طرف دیگر، عمل نمودن به نظر شورای نگهبان و در نظر گرفتن این قید باعث میگردد شرکتهای خارجی که به علت انعقاد قرارداد با دولت مجاز به ثبت شده اند برای ادامه جواز قانونی فعالیت خویش، پس از ثبت نیز برای همیشه موظف به همکاری با دولت میگردند در حالی که در روال جاری اینگونه نیست.
برای حل این مسأله باید گفت شورای نگهبان قراردادهای شرکتهای خارجی با دولت را مجاز دانسته است و آنها را مغایر با اصل هشتاد و یکم که متضمن دادن امتیاز تشکیل شرکتها به خارجیان است نمیداند از اینرو میتوان چنین استنباط نمود که شورای نگهبان، قراردادهای مزبور را به دلیل آنکه در قالب امتیاز نمی باشد معتبر و مجاز میداند. با جمع موارد فوق، شرکتهای خارجی که فعالیت آنان متضمن اعطای امتیاز نیست؛ مجاز به ثبت و فعالیت در ایران میباشند.[۱۷۸]
با لحاظ این تفسیر از اصل ۸۱ قانون اساسی و با توجه به نیازهای اقتصادی جامعه در خصوص ایجاد تعاملات اقتصادی با فعالان و سرمایه گذاران خارجی که در قالب شخص حقوقی به فعالیت میپردازند، قانونگذار در تاریخ۲۱/۸/۱۳۷۶ قانون اجازه ثبت شعبه یا نمایندگی شرکتهای خارجی را تصویب نمود که براساس این ماده واحده شرکتهای خارجی که در کشور محل ثبت خود شرکت قانونی شناخته میشوند، مشروط به عمل متقابل از سوی کشور متبوع میتوانند در زمینه هایی که توسط دولت جمهوری اسلامی ایران تعیین میشود در چارچوب قوانین و مقررات کشور به ثبت شعبه یا نمایندگی خود اقدام کنند. با تصویب این قانون، شرکتهای خارجی که متمایل به سرمایه گذاری در ایران میباشند میتوانند با رعایت الزامات مربوطه مبادرت به ثبت شعبه و یا نمایندگی نمایند.[۱۷۹]
(۵) خودشیفته (نارسیستیک)
دارای یک حس خودباوری بیش از حد بوده و شیفته قدرت هستند. نسبت هبد گیران بیعلاقه هـستند و خواستار توج دیگران بوده و احساس مـیکنند که سزاوار توجه ویژه هستند.
(۶) ضداجتماعی
خودپسند، بیعاطفه، بینظم و بیقاعده، تحریکپذیر و بیپروا هستند. از تجارب درس عبرت نمیگیرند و در تحصیل و کار ناموفق هستند.
هفت-بیماریهای شخصیتی و ارتباط آن با جرایم
طبق تحقیقات و تستهایی که انجام گرفته و با توجه به مقایسه افراد بزه کار و ناکرده بزه چنین نتایجی بدست آمده است. قابل توجه اینکه، این نتایج بیانگر این فرضیه است که اختلالات شخصیتی تا چه حد در میزان جرم موثر است. گرایش به بزه کاری در شخصیتهای هیستری بیش از شخصیتهای بهنجار است و احتمال ارتکاب جرم از طرف افرادی که مبتلا به این امر هستند؛ بیش از افرادی است که مبتلا به این اختلالات نیستند(شوسترم ، ۱۳۶۶، ۱۸۵). گرایش به رفتارهای بزه کارانه در بین افسردگان بیش از افراد بهنجار است. گرایش به رفتارهای بزهکرلانه در بین افـراد مبتلا به اختلال شخصیت ضـداجتماعی بیش از دیگران است.
این افراد از نظر روانی، افرادی هستند که گرایشهای خود آزاری خویش را بیرون کرده و متوه دیگران میسازند. این افراد سوء ظن و بدبینی شدیدی نسبت به دیگران احساس کرده و معقدند مردم مستحق رنجها و ناراحتیها و مشکلاتی میباشند که با آنها مواجهاند. در افرادی که مبتلا به جنون جوانی هستند و به اصطلاح علم روان شناسی مبتلا به اختلالات شخصیتی به نام اسکیزوفرنی میباشند نیز، گرایش به بزهکاری بیشتر از افراد بهنجار است.(شوسترم۱۳۶۶،۷۷) این افراد در مقایسه با سایر افراد دچار بیشترین پریشانی هستند. اینها گم گشته، مضطرب، غیرمنطقی و پرخاشگر میباشند که بسیاری از آنها نیازمند رواندرمانی میباشند.
از بررسی کلی نتایجی که در ارتباط با بیماریهای شخصیت و میزان تاثیر آن در جرائم انجام دادهایم؛ به این نتیجه میرسیم که اکثر کسانی که مجرم بودهاند و محکومیت یافتهاند؛ خصوصاً در جرائم سنگین، مثل قتل، خودکشی و جرائم جنسی خطرناک، هر کدام به نوعی دچار بیماریهای روانی بودهاند که این میزان در افراد مختلف متفاوت بوده است. میزان تاثیرپذیری هر کدام از مجرمین نسبت به سایرین فرق میکند. میتوان گفت که درصد زیادی از عوامل موثر در یک پدیده بزهکاری با این عوامل ارتباط دارند. هر چند بیتوجهی به این مسئله در طول تاریخ حقوق کیفری، باعث صدور احکام غیر عادلانه شده و افراد بیگناه را در آتش مجازات سوزانده است. در قرون اخیر نیز مکاتبی چون مکتب کلاسیک، انسان را در ارتکاب جرم مختار فرض میکردند و به این مسئله بیتوجه بودهاند. اما در نهایت بر اثر زمینههای موجود، این جریان به صورت مکتب تحققی شکل گرفته و عرضه شد که در این نحله فکری نیز به پیروی از شعار سرنوشت، سرنوشت را میسازد یا آناتومی هر فرد سرنوشت اوست. فرد را انسانی مجبور معرفی کرده و از محاکمه مجرم به محاکمه فعل مجرم متوجه شد و در واقع راه افراط را پیمود.
گفتار دوم: تشکیل پرونده شخصیت و محتویات آن
پرونده شخصیت که ضرورت تشکیل آن در رسیدگیهای کیفری از نیمه دوم قرن بیستم مورد توجه قرار گرفته و در کنفرانسهای بینالملی حقوق جزا مورد تاکید و مورد بحث بوده پروندهای است که در کنار پرونده کیفری که در بر گیرنده کیفیت و نحوه عمل مجرمانه است؛ تشکیل میشود.( نوربها،۱۳۸۴، ۱۲۴) در واقع در محاکمهای که مکتب دفاع اجتماعی توصیف کرده است قاضی محکمه با توجه به دو پرونده در مسند قضایی مینشیند. یکی از این پروندها، پرونده عمل مجرمانه است. یعنی حاوی توصیف و تشریح کیفیت ارتکاب جرم، آلات و ادوات جرم و پرونده دیگر، متضمن بررسیهای مربوط به وضع جسمانی و زیستی و بیولوژیک شخص و جمع آوری اطلاعات مربوط به وضع شخص، چه از نظر اجتماعی و چه از نظر فرهنگی و تعلیم و تربیت متهم است. و به تعبیری شناسنامه متهم میباشد که او راد ر پشت میز محاکمه آن طور که هست نه آن طور که می کند؛ معرفی میکند. در بسیاری از کشورهای اروپایی و حتی آمریکایی در قوانین جزایی که به تصویب رساندهاند.( نوربها،۱۳۸۴، ۱۲۴) لزوم تشکیل چنین پروندهای مورد تایید قرار گرفته است. در فرانسه نیز به سال (۱۹۵۸) در ماده ۸۱ قانون آیین دادرسی کیفری و در قوانین کیفری قبل از انقلاب ما نیز که مربوط به آیین دادرسی میباشند نیز ضورتر تشکیل چنین پروندهای در کنار پرونده کیفری مورد تاکید قرار گرفته است. ( نوربها،۱۳۸۴،۱۳۰)
ولی چه اشخاصی در تشکیل پرونده شخصیت دخالت مینمایند؟ به طور کلی افرادی که در مسائل علوم اجتماعی، پزشکی، روانپزشکی و روانشناسی صاحب نظر هستند اطلاعات مربوط به متهم را از نقطه نظر تخصص خود معاینه و مشاهده و مطالعه مینمایند و حاصل آنها را در پروندهای منعکس میکنند. حال به تشریح آن چه در پرونده منعکس میگردد میپردازیم.
یک- وضع ظاهری
الف ـ پوشش
هر انسانی براساس محیط و فرهنگی که در آن زندگی میکند یا براساس شغلی که دارد یا خانواده و گروه دوستانی که با آنها زندگی میکند، پوشش خود را انتخاب میکند و کسی که پرونده شخصیت را تنظیم میکند براساس تخصص خود باید توصیف کاملی از نوع پوششی که مرتکب جرم دارد؛ انجام دهد. اهمیت این مسئله به خاطر آن است که برخی از باندهای مجرمانه، پوشش خاصی را برای اعضای باند خود انتخاب میکنند و این مسئله در شناسایی واقعی شخصیت مجرم، کمک زیادی به قاضی میکند.
ب ـ آرایش سر و صورت
این که مجرم دارای موهای منظم و تمیز و ظاهری معمولی باشد یا اینکه دارای سر و صورت ژولیده و یا تابع یک مد خاص باشد میتواند قاضی را در شناخت شخصیت واقعی مجرم کمک نماید. چون اکثر باندهای فساد در آرایش سر و صورت خود شیوه خاصی را انتخاب میکنند. در صورتی که مجرم در حالت ارتکاب جرم در حالتی خاص از نظر سر و صورت قرار گرفته باشد شناسایی این مورد کمک زیادی در شناسایی شخصیت بزهکار به قاضی می کند و پروندهای که برای شخصیت مجرم تشکیل میباشد باید حاوی اطلاعات کاملی از نحوه آرایش سر و صورت و مواد آرایشی استفاده شده و یا دیگر موارد باشد.
ج ـ کردار و رفتار
نوع رفتار و کرداری که مجرم پس از ارتکاب جرم از خود بروز میدهد میتواند قاضی را در شناخت شخصیت واقعی وی کمک نماید. سوال این است که آیا او سعی در مخفی کاری دارد؟ یا نگران مسائل خاصی است؟ یا پشیمان است؟ توصیف دقیق این مسائل در پرونده شخصیت میتواند قاضی کیفری را در شناخت شخصیت واقعی مجرم کمک نماید و ذکر این مسائل به صورت دقیق در پرونده شخصیت، ضروری میباشد.
دو- تاریخچه فردی
در این بخش از پرونده شخصیت باید خلاصهای از بیوگرافی شخص از بدو تولد تا مرحله ارتکاب جرم ذکر شود. به صورتی که حاوی هر آنچه که مفید است و فاقد مطالبی که ضرورت ندارد باشد.
تاریخچه فردی، یکی از اساسیترین بخشهای پرونده شخصیت میباشد و این بخش بیشترین اهمیت را در این پرونده دارد. چرا که این بخش نشانگر گذشته فرد است تا روز ارتکاب جرم و این شرح حال گذشته فرد، نه تنها میتواند برای شناختن فرد قابل اعتنا باشد بلکه این مقوله در حقوق کیفری تحول یافته امروزی بیشترین اهمیت را دارد. چرا که به کمک علوم معین حقوق، (جرمشناسی و جرمیابی) تعبیر و تفسیری پیدا میکند که ریشههای ارتکاب جرم در گذشته فرد را بازیافته و یا درمان آن آینده فرد را در جامعه خطرناک نمیسازد. اینک با بررسی خیلثی مختصر به تقسیم دوران حیات شخص در ارتباط با شخصیت فرد میپردازیم. پرونده شخصیت باید حاوی اطلاعاتی پیرامون این دوران از حیات مجرم باشد.
الف ـ دوران شیر خوارگی
این دوره که از آغاز تولد طفل آغاز میشود و تا سن دو سالگی به طول می انجامد؛ دورهای است که محیط میتواند بیشترین آثارش را بر طفل بگذارد و در پرونده شخصیت باید ذکر شود که والدین طفل چه کسانی بودند. آیا طفل از نعمت داشتن پدر و مادر سالم برخوردار بوده است یا نه؟ آیا طفل دچار محرومیت بوده است یا نه؟ آیا دچاری بیماریهای وراثتی بوده است یا نه؟ چون محرومیت در این ایام میتواند باعث ایجاد رفتارهای ناهنجار در طفل شود و در پرونده شخصیت باید تمامی این موارد به طور دقیق ذکر شود.
ب ـ دوران طفولیت
این دوران که از دو سالگی تا ۷ سالگی تقریباً ادامه مییابد، مهمترین دوران زندگی طفل میباشد. در این دوره که خانواده مهمترین نقش را در پرورش شخصیت طفل دارد، طفل تحت تاثیر محیط زندگی و همبازیها و دوستان خود قرار میگیرد. عواملی چون جدایی والدین، رفتارهای خشونتآمیز خانوادگی، محیطهای آلوده به بزهکاری، عوامل اقتصادی، رسانههای گروهی و دیگر عوامل در این دوره میتوانند باعث شکلدهی شخصیت نابهنجار در طفل شوند در پرونده شخصیت باید تمامی این موارد به طور دقیق ذکر شود. چون این عوامل میتواند کمک شایانی به قاضی در جهت کشف عوامل بوجود آورنده جرم و شناسایی محیطهای جرمزا بنماید.
پ ـ دوران نوجوانی
این دوران که سن ۷ سالگی تا ۱۸ سالگی را در بر دارد دورهای است که در واقع دوره تحصیل فرد تا مقطع دیپلم میباشد و فرد در این دوره بیشترین تاثیر را از محیط مدرسه و دوستان خود میگیرد. جرمزا بودن هر یک از این محیطها میتواند باعث بزهکاری در شخص شود و چه بسا با وجود محیط خانوادگی سالم، شخص به خاطر جرم زا بودن مدرسه یا دوستان به فساد کشیده شود. این دوره که هم زمان با بلوغ جنسی و اجتماعی میباشد بیشترین تاثیر را در بزهکاری نوجوانان دارد. پرونده شخصیت باید حاوی اطلاعات کاملی از مجرم در این دوره باشد چون اطلاعات این دوره بیشترین کمک را به قاضی پرونده، جهت فردی سازی مجازات میکند.
ت ـ دوران جوانی
این دوره مقطع سنی ۳۵-۱۹ را در بر میگیرد. زمانی است که فرد وارد محیط شغلی و زناشویی شده و ناسازگاری هر یک از این عوامل میتواند فرد را در سراشیبی قرار دهد. پرونده شخصیت باید حاوی اطلاعات کاملی در این زمینهها باشد چون شخصیت فرد در این دوره شکل پذیرفته و افراد دارای شخصیتی ثابت در این دوره میباشند.
ث ـ دوره میانسالی
این دوره مقطع سنی ۵۵-۳۵ سال را در بر دارد. دوره جرائم جنسی تقریباً پایان مییابد. فرد در این دوره دایا شخصیتی ثابت میباشد. روابط اقتصادی، زناشویی و وضع اقتصادی عواملی هستند که در ارتکاب جرم تاثیر دارند. پرونده شخصیت باید حاوی اطلاعات کاملی از تمام عوامل در این دوره باشد.
ج ـ دوره کهنسالی
این دوره مقطع سنی ۵۵ تا پایان عمر را در بر دارد. با ضعیف شدن قوای جسمانی در این دوره ارتکاب جرم نیز کاهش مییابد. در واقع در این دوره از این لحاظ افراد کمترین میزان ارتکاب جرم را دارند. پرونده شخصیت باید حاوی اطلاعات کاملی از شیوههای معاشرت، روابط اقتصادی و روابط خانوادگی در این دوره باشد.
سه- پژوهش اجتماعی
سومین رکن پرونده شخصیت توسط مددکاران اجتماعی تنظیم میشود که حاوی اطلاعات کاملی از مشخصات خانوادگی و فردی میباشد. این مددکاران باید علاوه بر داشتن صلاحیت و تخصص در مددکاری، دارای اطلاعاتی از حقوق کیفری و علوم جامعهشناسی باشند.
کیفیت انجام پژوهشها تعیین کنندهی ارزش و اعتبار اطلاعات به دست آمده است. این در گرو ابتکار شخص مددکار است ولی از آنجایی که هر شخص انسانی، مقولهای است متفاوت از افراد دیگر، زوایای تاریک و روشن زندگی هر شخص مشخصات خاص او را دارد که اقتضای روش و عمل یکسان و مشابهی را نمیکند.
این فصل از پرونده شخصیت ممکن است دارای تقسیماتی باشد. یا تقسیمبندی آن با توجه به شخص مورد نظر، تفاوتهایی را ایجاب نماید. زیرا در پژوهش اجتماعی بر روی شخصی که در سن بیست سالگی، هنوز زندگی مستقل پیدا نکرده است و اشتغالی ندارد؛ تکیه بر روی خانواده و تحصیل میباشد و برای کسی که شغل و زن و بچه دارد؛ تاکید روی ارتباطات شغلی و روابط زناشویی و فرزندان است.
اوراق پژوهش اجتماعی مسائل زیر را در بر دارد:
الف ـ در این اوراق باید اطلاعات جامعی از مشخصات خانوادگی از قبیل تعداد اعضای خانواده، شغل، سرپرست خانواده، منبع درآمد خانواده، شناسایی افراد بزهکار در خانواده، مقطع سنی هر کدام از اعضا، سطح تحصیلات افراد خانواده، سوابق بیماری خاص و اطلاعات مفید دیگر، موجود باشد. در واقع این برگه باید شناسنامه خانواده باشد.
ب ـ مشخصات فردی
این اوراق باید حاوی اطلاعات جامعی از وضعیت شغلی، اخلاقی و روابط اجتماعی فردی با دیگران و ویژگیهای فرد را در بر گیرد. نوع شغل و محیطی که فرد در آن شاغل است و سطح تحصیلات فرد، مسائلی هستند که اطلاعات آنها باید دقیقاً در این برگه نوشته شود. مددکاری با برقراری ارتباط دوستانه میتواند اطلاعات صحیحی را در این زمینه بدست آورد.
در واقع سومین بخش از پرونده شخصیت که به این ترتیب فراهم میگردد بیانگر و بازگو کننده چگونگی شخصیت فرد قبل از ارتکاب جرم میباشد. چرا که ارتکاب جرم یک لحظه از زندگی فرد بوده و برای داوری درباره شخص باید خط زندگی گذشته و امتداد آن در آینده کاملاً مشخص شود. تا قاضی کیفری بتواند با توجه به همه این موارد اقدام به قضاوت عادلانه کند.
چهار- آزمایشهای پزشکی
در این قسمت وضعیت سلامتی شخص مشخص میشود. تا چنانچه کژخویی یا انحرافات جسمی و اخلاقی در نتیجه این عوامل باشد با کشف علت، در رفع معلول، اقدام گردد. در این قبیل مسایل باید از طریق تن پیمایی یعنی؛ اندازهگیری قسمتهای مختلف بدن به نسبت متقابل رشد جسمانی و قوای دماغی پی برد و ناهماهنگی را معلوم ساخت. آزمایشهای مربوط به اندازهگیری حجم هوای ریتن، آزمایش قلب، فشار شریانی، شمارش گلبولی، تعیین گروه خون، قدرت بیانی، تشخیص رنگها و میزان شنوایی را انجام داده و نتایج حاصله را در پرونده منعکس نمود. در قسمت دیگر، در مورد انواع بیماریهای آمیزشی، وراثتی، اعتیاد، طرز کار غدد داخلی و رشد تمایلات جنسی، معاینه و آزمایش انجام داده و در هر قسمت با توجه به نتیجه حاصله اقدامات را پیگیری نموده یا منتفی دانست. چرا که در مورد بیماری سیفلیس باید موضوع پیگیری شود تا چنانچه یکی از والدین به این بیماری مبتلا باشد در مورد سایر فرزندان و درمان خود شخص، اقدام متناسب به عمل آید.
قسمت دیگر، حاوی اطلاعاتی در مورد آزمایشهای روانپزشکی است که در این قسمت نتایج آزمایشها جهت تشخیص نوع بیماری روانی یا ضایعات عضوی (در مغز یا سلسله اعصاب) توسط روانپزشک با معاینه شخص مورد نظر انجام میگیرد. امروزه یکی از مهمترین آزمایشهایی که در این مورد انجام میگیرد ثبت امواج الکتریکی سلولهای عصبی مغز بر روی نوار کاغذ میباشد. در این قسمت، بحث فوقالعاده و گستردهای مطرح میگردد که به طور اجمال برای روشن شدن علل ناهنجاریهای رفتاری از واکنشهای عصبی (نوروزها) و پسیکوزها و اختلالات منشی و واکنشهای پسیکوسماتیک، نقیصههای عقلی مورد بحث قرار میگیرد که به گروههای فرعی تقسیم میشوند. ژ
با توسل به این مدارک است که حقایق را میتوان شناخت و در اصلاح فرد اقدام نمود تا از کثرت جرائم در جامعه کاسته شود وگرنه چشم بسته حکم به جریمه و حبس و اعدام دادن نه مجرم را معالجه میکند و نه جرم از بین میرود و نه میتوان جلوی تکرار جرم را گرفت. به همین دلیل است که در اکثر کشورها زندانها بخش اعظم خدمات خود را از متخصصین علوم انسانی و پزشکی و اجتماعی میگیرند.
گفتار سوم: لزوم تشکیل پرونده شخصیت و آثار اجرایی آن در مراحل دادرسی و بعد از آن
در این مورد برای تشکیل پرونده شخصیت متهم باید موارد متعددی مورد بحث قرار گیرد که اینک ترتیب در اینخصوص توضیحات مختصری می پردازیم که اساتیدی زیادی نیز اینگونه موارد را مطرح کرده اند:
یک- در مرحله تحقیقات دادگاه
الف- قانون مجازات اسلامی سال ۱۳۹۰
ساختگاه سد ستارخان در ۱۲ کیلومتری جنوب باختری شهر اهر و در بالادست روستای بند و بر روی رودخانهای به همین نام (ستارخان) جانمایی شده است. عرض کف دره در محل سد ۲۲۰ متر بوده و تکیهگاههای چپ و راست هر دو از جنس سنگ میباشند. شیب تکیهگاه راست بطور متوسط ۴۰ درجه و تکیهگاه چپ ۳۰ درجه میباشد. حداکثر ضخامت آبرفت پی ۳۵ متر است و در زیر آن همان سنگ تکیهگاهها امتداد یافته است. (گزارش مطالعات فاز ۲ سد ستارخان، ۱۳۷۵)
- سنگ تکیهگاهها و زیر آبرفت
واحد سنگی تشکیلدهنده تکیهگاهها و زیر آبرفت، تناوبی از سیلتاستون، ماسهسنگ و کنگلومرا با سن زمین شناسی آئوس میباشد. مقاومت فشاری تک محوری این مصالح به طور متوسط ۳۶۰ تا ۵۳۰ کیلوگرم بر سانتیمتر مربع و دانسیته آنها ۶۱/۲ تا ۶۷/۲ گرم بر سانتیمتر مکعب است. میانگین وزنی RQD این مصالح ۷۶ تا ۸۲ درصد است. لایه های سنگ با شیب حدود ۲۶ درجه به سمت پاییندست گسترش یافتهاند. آزمایشهای لوژن انجام شده به منظور تعیین آبگذری سنگ، عدد لوژن را حداکثر تا ۷۰ لوژن نشان داده و عموماً کمتر از ۱۰ لوژن می باشد. (گزارش مطالعات فاز ۲ سد ستارخان، ۱۳۷۵)
- آبرفت پی
حداکثر ضخامت آبرفت پی ۳۵ متر می باشد، که با حرکت به سمت تکیهگاه ها از ضخامت آبرفت کاسته می شود، به نحوی که با رسیدن به تکیهگاهها، واحد سنگی رخنمون مییابد. بافت غالب مصالح پی، شن همراه با ماسه و درصدی لای میباشد، که قطعات قلوه سنگ نیز در اعماق مختلف مخصوصاً در مجاورت سنگ و تماس با سنگ بستر وجود دارد. در طبقه بندی به روش یوتیفاید بافت غالب، شن لای دار (GM) همراه با ماسه شناسایی شده است. درصد گذرنده از الک نمره ۲۰۰ مصالح فوقالذکر به طور متوسط ۱۷ درصد است. این مصالح به طور عمده غیر چسبندهای (NPI) بوده و یا دامنه خمیری آنها به ۳ درصد محدود می شود. در بافت آبرفت به مقدار کمتر از بافت شنی ماسه لایدار همراه با شن وجود دارد که در طبقه بندی یوتیفاید به صورت ماسه لایدار (SM) همراه با شن طبقه بندی می شود. مصالح ریزدانه گذرنده از الک نمره ۲۰۰ این مصالح نیز کمتر ۱۷ درصد بوده و غیر خمیری (NPI) و حداکثر دامنه خمیری آن به ۳ درصد محدود می شود. مصالح فوق به صورت لایه وجود نداشته و در گمانههای مختلف و در اعماق مختلف جنس مصالح متغیر میباشند. به عبارت دیگر اطلاعات بدست آمده از گمانهها وجود لایهبندی در آبرفت را نفی می کند. شکل دانهها عموماً گرد گوشه بوده که حاکی از فاصله حمل قابل توجه این مصالح میباشد. حتی در اعماق زیاد اعداد SPT نظیر ۱۱ و ۱۴ مشاهده شده است. به علت بافت شنی، تعداد زیادی از اعداد به طور کاذب با نشست سر SPT بر روی دانه شن، نتایج بیش از ۵۰ را نشان دادهاند. دانسیته خشک این مصالح که در گمانههای دستی آزمایش شده است، اعداد کمتر از ۷/۱ گرم بر سانتیمتر مکعب را بهدست داده است.
به منظور تعیین نفوذپذیری در مقیاس بزرگ، آزمایش پمپاژ بزرگ مقیاس در آبرفت پی و محاسبه نفوذپذیری در جهات متعدد با دبیهای مختلف پمپ و سه روش افت، برگشت و تعادل انجام شد. نتیجه آزمایش نشان میدهد که حداقل ضریب نفوذپذیری آبرفت ده به توان منفی یک تا ده به توان منفی ۲ سانتیمتر بر ثانیه میباشد. شایان ذکر است که قبل از آزمایش پمپاژ تلاش برای تعیین نفوذپذیری به روش لوفران به علت افت سریع آب در لوله حفار با مشکلات اجرایی مواجه بوده است.
- مطالعات ژئوتکنیک مرحله دوم
نتایج حاصل از مطالعات زمین شناسی، بررسی عکسهای هوایی، بازدیدهای صحرایی از محدوده طرح و بررسی گزارشها، مطابق آنچه که منتج به تهیه گزارش بازنگری مطالعات مرحله اول گردید، موید محل عمومی محور انتخابی توسط مهندسین مشاور الکتروپورجکت [۴۸]بوده و غیر از جا به جایی کوچک در محل محور سد که صرفاً به دلایل استفاده از شرایط سیل، توپوگرافی و مورفولوژی میباشد، به طور کلی محور عمومی قبلی سد مورد تایید بوده است.
مصالح فونداسیون که به صورت ” شن ماسهای بد دانهبندی شده با ماسهی شنی همراه با ذرات ریگ”[۴۹] توصیف شده اند، دارای آبگذری قابل توجهی میباشند، به طوریکه عملاً انجام آزمایش آبگذری (لوفران) در آن به علت سرعت زیاد افت سطح آب در لوله جدار امکان پذیر نبوده است.
بر اساس اطلاعات حاصل از نمونه های اخذ شده از چالهای شناسایی در منابع قرضه درشتدانه که در بستر رودخانه حفر گردیدهاند، درصد جذب آب مصالح آبرفتی فونداسیون از ۵/۰ درصد کمتر است. دانسیته خشک این مصالح در محل حدود ۶۵/۱ گرم بر سانتیمتر مکعب اندازه گیری شده است. با توجه به اینکه دانسیته خشک شن خوب دانهبندی شده بیش از ۲ کیلوگرم بر سانتیمتر مکعب میباشد، مصالح آبرفتی فونداسیون از دانسیته نسبتاً پایینی برخوردار بوده و تغییر فرم پذیرند. آبرفت فوقالذکر و تکیهگاهها شامل تناوبی از سیلت استون، ماسهسنگ و کنگلومرا با ضخامتهای متفاوت و شیبی ملایم بهطرف پاییندست میباشد. بر اساس آزمایشهای آزمایشگاهی انجام شده بر روی نمونههای اخذ شده از مغزهها، میانگین مقاومت فشاری تکمحوری برای سیلت استون ۴۷۵ کیلوگرم بر سانتیمتر مربع، برای ماسه سنگ ۵۳۲ کیلوگرم بر سانتیمتر مربع و برای کنگلومرا ۳۶۷ کیلوگرم بر سانتیمتر مربع، بهدست آمدهاند. نمونههای سیلت استون به طور متوسط دارای چگالی ۶۱/۲ گرم بر سانتیمتر مربع، جذب آب یک درصد و مدول الاستیسیته ۳۹۶۰۰ کیلوگرم بر سانتیمتر مربع هستند. ماسه سنگ چگالی ۶۲/۲ گرم بر سانتیمتر مکعب، جذب آب ۹۹/۰ درصد و مدول الاستیسیته ۴۹۰۰ کیلوگرم بر سانتیمتر مربع را از خود نشان میدهد. میانگین چگالی، درصد جذب آب و مدول الاستیسیته کنگلومرا به ترتیب ۶۷/۲ کیلوگرم بر سانتیمتر مکعب، ۸۲/۰ درصد و ۴۸۳۰۰ کیلوگرم بر سانتیمتر مربع بدست آمده است. (گزارش مطالعات فاز ۲ سد ستارخان، ۱۳۷۵)
براساس اطلاعات موجود، طبقه بندی سنگ بر اساس روش RMR انجام پذیرفته که در ادامه آمدهاست. به طور میانگین عدد RMR برای سیلت استون ۶۷، برای ماسه سنگ ۶۱ و برای کنگلومرا ۵۷ محاسبه گردیدهاست. بدین ترتیب ملاحظه میگردد بر اساس این روش، سیلت استون و ماسه سنگ در گروه II یعنی سنگ خوب و کنگلومرا در گروه III یعنی سنگ ضعیف طبقه بندی میگردند. بررسی تغییرات RQD بر حسب عمق در گمانههای مختلف و در انواع مختلف سنگها، متوسط میانگین وزنی RQD را برای سیلت استون ۷۶ درصد، برای ماسه سنگ ۸۲ درصد و برای کنگلومرا ۷۸ درصد نشان میدهد. جهت تعیین میزان آبگذری در سنگ تکیهگاهها و بستر در کلیه گمانهها آزمایش فشار آب، در مراحل حدود ۵ متری انجام شده است. محاسبه اعداد لوژیون بر اساس اطلاعات خام و تجزیه و تحلیل نتایج حاصل نشان می دهند که، اگرچه میزان آبگذری در تکیهگاهها و سنگ بستر فونداسیون بین یک و ۷۰ لوژیون تغییر می کند، اما عموماً کمتر از ۱۰ لوژیون می باشد. (گزارش مطالعات فاز ۲ سد ستارخان، ۱۳۷۵)
- آببندی سد توسط پردههای آببند بتن خمیری
- آیا سطح سفارشی سازی (اکنون) در موفقیت کسب و کار روزنامه های آنلاین موثر است؟
- آیا محیط بازار (اکنون) در موفقیت کسب و کار روزنامه های آنلاین موثر است؟
- آیا سطح سفارشی سازی (۱۳۹۴) در موفقیت کسب و کار روزنامه های آنلاین موثر خواهد بود؟
- آیا محیط بازار (۱۳۹۴) در موفقیت کسب و کار روزنامه های آنلاین موثر خواهد بود؟
۵-۱ هدف های تحقیق یا نتایج مورد انتظار
۱-۵-۱ هدف اصلی
بررسی عوامل موثر بر کسب و کار روزنامههای آنلاین
بررسی تفاوت بین روزنامههای همشهری آنلاین، خراسان آنلاین و جامجم آنلاین
۲-۵-۱ اهداف فرعی
بررسی رابطه بین محیط بازار و موفقیت کسب و کار روزنامههای آنلاین
بررسی وجود رابطه بین بکارگیری استراتژی سفارشیسازی و موفقیت کسب و کار روزنامههای آنلاین
بررسی ویژگیهای محتوی سفارشی و رابطه آن با حفظ مخاطبان موجود و جذب مخاطبان جدید و نهایتا افزایش درآمدزایی.
بررسی ضمنی رابطه عوامل دیگر - که از پیشینه نظری موضوع برگرفته شده اند – بر موفقیت کسب و کار روزنامـــههای برخط.
۶-۱ شرح واژه ها و اصطلاحات تحقیق
۱-۶-۱سفارشیسازی انبوه
این دیدگاه نخستین بار توسط دیویس (۱۹۸۹) معرفی شد و این استراتژی را به عنوان توانایی فراهم ساختن محصولات و خدمات سفارشیساختهشده برای هر مشتری از طریق فرایندی با قابلیت چابکی بالا، انعطاف و ادغام پیشروی نهاد.
بسیاری از نویسندگان مفاهیمی مشابه اما محدودتر و کاربردیتر را پیش مینهند. آنها سفارشیسازی انبوه را به عنوان نظامی تعریف مینمایند که از فناوری اطلاعات، فرایندهای منعطف و ساختارهای سازمانی برای ارائه طیف وسیعی از محصولات و خدمات که نیازهای فرد فرد مشتریان را برآورده میسازد، استفاده مینمایند. نکته قابل توجه این است که این محصولات با قیمتی نزدیک به قیمت موارد استاندارد تهیه میگردند (هارت، ۱۹۹۵؛ جونِیا و لی، ۱۹۹۸).
۲-۶-۱ الگوی کسب و کار
در اساسیترین حالت ممکن، یک الگوی کسب و کار عبارت است از روشی از اداره و اجرای کسب و کار که سازمان بتواند با آن به حیات خود ادامه دهد – یعنی بتواند تولید درآمد نماید (راپا[۱۰]، ۲۰۰۲).
عبارت «الگوی کسب و کار» یک واژه مرتبط با تجارت و کسب و کار است. این الگو راهی را معرفی می کند که اجرا و اداره کسب و کار را با وجود تردید و ابهام در محیط بهبود میبخشد. (پتروویچ[۱۱] و همکاران، ۲۰۰۱)
الگوی کسب و کار منطقی را توصیف می کند که یک نظام کسب و کار به کار میگیرد تا ارزشآفرینی نماید، و در واقع در پشت فرایندهای واقعی قرار دارد (ایستوود، ۱۹۹۶؛ پاین و دیگران، ۱۹۹۳).
الگوی کسب و کار چیزی نیست جز شرح ارزشی که یک شرکت به یک یا چندین گروه از مشتریان ارائه میدهد و ساختاری است از سازمان و شبکه ای از شرکا برای آفرینش، بازاریابی و ارائه چنین ارزشی و سرمایه مربوطه برای تولید منابع درآمدی سودبخش و پایدار. (وستبرووک، ۱۹۹۹؛ پاین، ۱۹۹۳؛ هارت، ۱۹۹۵).
الگوهای کسب و کار اجرای مفهومی استراتژی یک کسب و کار است که استراتژی، سازمان کسب و کار و سیستمهای اطلاعاتی را هماهنگ می کند و اساس اجرای فرایندهای کسب و کار و سیستمهای اطلاعاتی را نشان میدهد. نقش مدیر هم سازگار ساختن الگوی کسب و کار سازمان با عوامل خارجی نظیر رقابت، قانون، تغییر و تحولات اجتماعی و فناورانه و تغییرات در تقاضای مشتری است (اوستِروالدر[۱۲] و ییوز پیگنور[۱۳]، ۲۰۰۳).
۳-۶-۱ محیط بازار
محیط بازاریابی یک شرکت از بازیگران و عواملی بیرون بازاریابی تشکیل شده است که توانایی مدیریت بازاریابی را برای توسعه حفظ معاملات موفق در تعامل با مشتریان هدف را تحت تاثیر قرار میدهد. این محیط بازار هم تهدیداتی را داراست و هم فرصتهایی را ایجاد مینماید. (هارت، ۱۹۹۵).
۴-۶-۱ روزنامه چاپی و روزنامه آنلاین
یک روزنامه یک نشر دورهای است که دارای محتوای خبری در باب وقایع ویژه یا تحلیل و گزارش درباره آنها و یا موضوعات عمومی و محبوب است. هر روزنامه به صورت جداگانه شمارهگذاری شده و یا بر اساس تاریخ ثبت میشوند. این روزنامهها معمولاً به صورت دورهای چاپ میگردند، معمولاً حداقل هفتهای یک بار، هر چند ممکن است به صورت دوهفتهنامه یا ماهانه نیز منتشر گردد. (هارت، ۱۹۹۵؛ جونِیا و لی، ۱۹۹۸).
روزنامه الکترونیکی یا آنلاین نیز با پیشرفت فناوریهای ارتباطی به وجود آمدند. این روزنامهها هم مانند روزنامههای چاپی دارای ویژگیهای مشترکی هستند، با این تفاوت که روزنامههای آنلاین معمولاً در فرمتی تولید میگردند که از طریق یک ماشین قابل خواندن هستند. این روزنامهها معمولاً اذ طریق رایانه یا دیگر ابزار الکترونیکی قابل دسترسی هستند. روزنامه الکترونیکی می تواند با پشتوانه یک روزنامه چاپی باشد و یا تنها به صورت آنلاین منتشر گردد. (پاین، ۱۹۹۳)
از تفاوتها روزنامه چاپی و آنلاین میتوان یه این اشاره کرد که دارای شمارهگذاری نیستند، اما از نظر تاریخی منظم میگردند. این روزنامههای قادرند از همان ابتدا آرشیوی از تمامی مطالب منتشره خود را ضبط نمایند تا همیشه در دسترس باشد. باید در نظر داشت که به سایتهایی که توسط ناشران بدون ایجاد محتوی خاص یک روزنامه روزنامه آنلاین گفته نمی شود. در ضمن به وبسایتهایی که تنها اخباری را از دیگر منابع خبری ارائه می دهند روزنامه آنلاین گفته نمی شود. خبرگزاریها هم روزنامه آنلاین محسوب نمیگردند. (پالمر، ۲۰۰۲)
۵-۶-۱ کالای اطلاعاتی
کالای اطلاعاتی به هر چیزی اشاره دارد که بتوان آن را دیجیتالی نمود – نظیر کتاب، فیلم، صوت، مکالمه تلفنی. باید بهخاطر سپرد که این تعریف اشاره به هر چیزی دارد که قابلیت دیجیتالی شدن داشته باشد، نه اینکه در حال حاضر دیجیتالی باشند. مثلاً ارائه نسخه آنالوگ یک نوار ویدئویی دیجیتال نیست، اما به واقع قابلیت دیجیتالی شدن را داراست. در این پژوهش از اطلاعات به عنوان کالایی یاد میگردد که می تواند در مبادلات اقتصادی خرید و فروش گردد. ( گالافر، ۲۰۰۱)
۷-۱ خلاصه فصل نخست
در این فصل از پژوهش حاضر، محقق در ابتدا مقدمهای از موضوع مورد بحث را ارائه نموده است. به دنبال آن، با توجه به موضوعی که در مقدمه مورد بحث قرار گرفت، محقق به بیان مسئلهای پرداخته که قصد پژوهش در آن را دارد. در ادامه کار، بخشی در بیان اهمیت این موضوع اختصاص داده شده است. پس از بیان اهمیت موضوع مورد پژوهش، پرسشهایی در دو بخش اصلی و فرعی بیان گشته که بنمایه این پژوهش در نظر گرفته شده اند و تلاش محقق این است که هم برای این پرسشها پاسخی یابد و هم به اهداف اصلی و فرعی که در بخش بعدی مطرح شده دست یابد. در نهایت، برای روشن شدن واژه ها و اصطلاحات بهکار رفته در این پژوهش، محقق تعاریفی را از محققان داخلی و خارجی بیان کرده است.
۱-۲ مقدمه
ادبیات موضوع در زمینه روزنامه آنلاین شامل مطالعات تجربی بسیار اندکی درباره عوامل تاثیرگذار بر موفقیت کسب و کار روزنامههای آنلاین می شود، هرچند منطق درآمدهای بسیاری پیشنهاد و ارائه گشته است. پژوهش پیشرو توسط گالافر[۱۴] و دیگران (۲۰۰۱)، که پوششدهنده گونه های مختلف جریان درآمدی بوده، تنها قادر بوده است که پانزده درصد از واریانس در عملکرد صد مجله آنلاین را توضیح دهد. از سوی دیگر، ایلهوستروم[۱۵] و پالمر[۱۶] (۲۰۰۲)، دیدگاه های مدیریتی کاربران و روزنامههای آنلاین را درباره رویکردهای درآمدی گوناگون مورد مقایسه قرار دادهاند.
علاوهبراین، در عمل، کل ادبیات موضوع روزنامههای آنلاین، توجه اندکی به تاثیر محیط بازار بر موفقیت کسب و کار داشته اند (آفوا[۱۷] و توچی[۱۸]، ۲۰۰۰). مطالعات پیشین توسط چای[۱۹] و سیلویه[۲۰] هم تنها برخی ابعاد تاثیر محیط بازار، نظیر ساختار بازار روزنامه آنلاین (۱۹۹۸) و نقش جغرافیا (۲۰۰۱) را مورد بررسی قرار دادهاند، اما در واقع رابطه بین موفقیت کسب و کار و محیط بازار را مورد مطالعه قرار ندادهاند.
بهخصوص در عصر حاضر، پس از اینکه حباب اینترنت ترکید و ارزشهای بازار غیرواقع و انتظارات کسب و کار از میان رفت، ضروری بهنظر میرسد که با در نظرگرفتن فاکتورهای محیطی، آنچه که یک روزنامه آنلاین را موفق میسازد، مورد ارزیابی قرار گیرد و بدین ترتیب دانش گردآوری شده تاکنون نیز گسترش یابد. بههرحال، به اعتقاد کارشناسان سهام، روزنامههای آنلاین کسب و کاری هستند که پولساز خواهند بود.
در این پژوهش، بویژه برآنیم که بر اساس پیشنهاد ما، آیا با به کارگیری استراتژی سفارشیسازی به جای تولید محصولات و خدمات ویژه، در موفقیت کسب وکار توفیقی حاصل میگردد (پاین[۲۱]، ۱۹۹۳؛ کالاکوتا[۲۲] و وینستون[۲۳]، ۱۹۹۶؛ ایلهوستروم و پالمر، ۲۰۰۲). علاوهبراین، با توجه به این امر که محصولات سفارشی نیازها و خواسته های فردفرد کاربران را درنظر میگیرد و به این ترتیب ارزش برتری را به کاربران در مقایسه با محصولات استاندارد میدهد، آیا استراتژی سفارشیسازی بهکارگرفته شده احتمال جذب را افزایش میدهد.
وقتی که هزینه های جابجایی از یک نام تجاری به نامی دیگر قابل توجه باشد، کاربران با پدیده جذب مواجه خواهند گشت (شاپیرو[۲۴] و واریان[۲۵]، ۱۹۹۸). آمیت[۲۶] و زات[۲۷] (۲۰۰۱) جذب را منبعی عمده برای خلق ارزش در تجارت الکترونیک[۲۸] شناسایی نموده اند. هرچند جذب می تواند از راههای گوناگون بهدست آید – نظیر برنامه های وفاداری[۲۹] ( پاداشهای ویژه) یا به کارگیری استانداردهای اختصاصی برای محصولات و خدمات – اما سفارشیسازی به عنوان یکی از مطمئنترین روشها برای پیشبرد جذب شناخته شده است. به ویژه در بعضی از کشورها – نظیر فنلاند – روزنامههای چاپی مشتریان وفادار بسیار کمی دارند. با این وجود، حتی وفاداری مادامالعمر به یک نام تجاری – که از روزنامه چاپی مادر به ارث رسیده – در محیط دیجیتال، که رقبا تنها یک کلیک از ما فاصله دارند، روی لبه تیغ قرار دارد. به همین دلیل، تمامی خدمات آنلاین نیازمند سازوکار جذب اثربخشی هستند تا از مهاجرت مشتریان به سوی رقیبان جلوگیری نموده و در عین حال کاربران وب را قانع سازد که مدام به آن سایت سربزنند.
علاوهبراین، در کنار سفارشیسازی برآنیم که به صورت تجربی نحوه تاثیر مستقیم یا غیرمستقیم عواملی که در پیشینه نظری مورد بحث قرار میدهیم، بر موفقیت کسب و کار روزنامههای آنلاین مورد سنجش قرار دهیم. بنابراین، خروجی چنین پژوهشی می تواند برای فعالان این عرصه بسیارمفید و ارزشمند باشد، چرا که تغییرات الگوهای کسب و کار در محیط دیجیتال مستلزم سرمایه گذاریهای پایدار در فناوری است، و در بسیاری از موارد، نیازمند اِعمال تغییرات در روند نشر میگردد که در واقع در اجرا بسیار چالشبرانگیز خواهند بود.
۲-۲ تعریف روزنامه آنلاین
عبارت روزنامه آنلاین که برای توصیف خدمات نشر الکترونیک روزنامه چاپی بکار میرود و از طریق اینترنت یا دیگر شبکه های الکترونیکی مانند GSM یا WAP توزیع میگردد، در ادبیات این موضوع تعریف واحد و جامعی ندارد. در واقع، عبارات دیگری نیز وجود دارند که اساساً چنین خدماتی را توصیف مینمایند، عباراتی چون «نسخه آنلاین[۳۰]»، «روزنامه دیجیتال[۳۱]»، «روزنامه الکترونیکی[۳۲]» و حتی «ئی-پیپر[۳۳]».
بههمین ترتیب، نقش روزنامه آنلاین در تقابل با نسخه چاپی، دارای یک تعریف مشترک نیست. تفاوت گستردهای در پیچیدگی محتوی گزینش شده، میزان محتویی که تنها آنلاین باشد، و ویژگیهای فنی و ارتباطی اینترنت نیز وجود دارد. برخی از روزنامههای آنلاین تنها مخزنی از مقالات بازیافتشده چاپی هستند، مادامیکه دیگر روزنامهها، مخلوطی از روزنامههای چاپی به همراه گلچینی وسیع از محتوی اصلی و خدمات اضافی که تنها از طریق خدمات آنلاین قابل دسترسی است میباشند (تالهایمر[۳۴]، ۱۹۹۴؛ ماسِی[۳۵] و لِوی[۳۶]، ۱۹۹۹؛ لین[۳۷] و جفرز[۳۸]، ۲۰۰۱).
تاکنون تلاش های بسیاری برای تحلیل محتوی وب و ویژگیهای وبسایتها شده است. مکمیلان[۳۹] (۲۰۰۰) در مطالعه ای خود دریافت که در نوزده پژوهشی که با روشهای تحلیل محتوی در محیط وب انجام گرفت، هیچ لیست استانداردی مورد استفاده قرار نگرفته است. در عوض، دستهبندی محتوی بیشتر بسته به اهداف خاص موارد مطالعه مربوط میگشت. لین و جفرز (۲۰۰۱) تفاوتها و شباهتهای میان وبسایتهای متعلق به روزنامهها، ایستگاههای رادیویی و تلویزیونی را مورد مقایسه قرار دادهاند. آنها چنین دستهبندی محتوی را معرفی نموده اند که در نظر ما نسبتاً به خوبی انواع خدمات روزنامههای آنلاین را شامل می شود:
- عناصر محتوی[۴۰]: اخبار تبلیغاتی، خدمات اجتماعی و خودارتقائی
- عناصر ارتباطی[۴۱]: نامه های الکترونیکی و فرصتهای بازخور، نامه به سردبیر، اتاقهای گپ، بولتنها یا فضای پیامگذاری[۴۲].
- عناصر فنی[۴۳]: لینکها، موتورهای جستجو، تصاویر و دیگر ویژگیهای فناورانه.
البته از آنجا که در این پژوهش هدف ما نه تحلیل ساختار محتوایی روزنامههای آنلاین، بلکه بررسی میزان موفقیت موفقیت کسب و کار روزنامههای آنلاین با توجه به دو متغیر استراتژی سفارشیسازی و محیط بازار است، این دستهبندی را تنها در معرفی و توصیف روزنامههای آنلاین مطرح نمودهایم.
۳-۲ تقابل روزنامه اینترنتی و روزنامه چاپی
معذرتخواهی
دلیل آوردن
صراحت
بدبینی
طفره
بی تفاوتی
ادب تسلیم و احترام
۲-۳- نظریه کنش گفتاری[۱۲]
آنچنان که در دیکشنری لانگمن در زبانشناسی کاربردی آمده است، کنش گفتاری یک پاره گفتار است که به عنوان یک واحد کاربردی در ارتباط به کار گرفته می شود. در تئوری کنش گفتاری، پاره گفتار دو معنی دارد :
الف) معنی لفظی۲ : این معنی اصلی و پایه در پاره گفتار است که از کلمات و دستورهای خاصی که در پاره گفتار است به دست می آید.
ب)معنی ضمنی یا نیروی گفتاری۳ : که همان تاثیری است که پاره گفتار یا متن نوشتاری روی خواننده یا شنونده میگذارد.
به طور مثال در این عبارت که : “ من قبلا نامزدی کردم” ، معنای لفظی آن چیزی است که در خصوص برنامه و تصمیم گوینده، بیان میشود. اما نیروی گفتار تأثیری است که گوینده میخواهد در حین سخن گفتن بر روی شنونده بگذارد؛ که این مورد ممکن است به معنای یک پاسخ منفی ( امتناع ) به یک درخواست ازدواج باشد. عمل گفتار (نیروی گفتار ) یک جمله یا یک نطقی است که هم معنای لفظی و هم توان منظوری را دارد. ( سرل۴: ۱۹۷۶). به عنوان مثال روشنتری از این مفاهیم، فرض کنید یک معلم وارد کلاس می شود و رو به یکی از دانشآموزان که کنار پنجره نشسته است میکند و میگوید: “ چقدر هوا گرم است” . عبارتی که وی تلفظ میکند دارای معنای صریح و روشنی است که دلالت بر گرمی هوادارد. این دلالت همان معنای لفظی است. گوینده از بیان این گزاره، این درخواست را از دانشآموز دارد که پنجره را باز کند.
انواع مختلفی از کنش گفتاری وجود دارد: نظیر تقاضانامه، دستورها، فرمانها، شکایتها، وعدهها، امتناعها. کنش گفتار که بعضی اوقات غیر مستقیم انجام می شود، به عنوان"کنش گفتار غیر مستقیم ” شناخته شده است؛ مانند کنش گفتاری که در بالا گفته شد. کنشهای گفتار غیر مستقیم عملکردهای مؤدبانه تری از انواع معین کنش های گفتار هستند نظیر تقاضاها، ردکردنها.
سرل (۱۹۷۶) یک دسته بندی ۵ قسمتی از کنشهای گفتاری را پایهریزی کرده که به شرح ذیل می باشد:
الف ) تعهدی[۱۳]: یک کنش گفتار که گوینده را متعهد میکند که کاری را در آینده انجام دهد نظیر یک قول یا تهدید. به طور مثال:
اگر دعوا یا منازعه را متوقف نکنید به پلیس تلفن خواهم زد. (تهدید)
من تو را فردا به سینما خواهم برد. (قول)
ب) اخباری (اظهاری)[۱۴]: یک کنش گفتار که حالت امور را درجهان تغییر میدهد. به طور مثال در طی مراسم عروسی عمل ازدواج زمانی انجام می شود که عبارت : من شما را زن و شوهر اعلان می کنم، اظهار میشود.
ج) هدایتی[۱۵] : کنش گفتاری است که کارکرد مجاب کردن شنونده برای انجام دادن کاری را دارد. نظیریک پیشنهاد، یک تقاضا، یا یک دستور. مانند:
لطفاً بنشینید ، چرا پنجره را نبستی؟
د) بیانی[۱۶] : کنش گفتاری که در آن گوینده احساسات و عقایدش را در خصوص چیزی اظهار میکند نظیر عذرخواهی، شکایت، از کسی تشکر کردن، به کسی تبریک گفتن. به طور مثال : غذا خوشمزه بود .
ه) بازنمایی[۱۷] : کنش گفتاری که حالتها و رویدادها را درجهان توضیح میدهد. نظیر یک حکم ( ادعا، بیانیه )، یک ادعا ( مطالبه ) و یک گزارش. به طور مثال این بیانیه: این یک ماشین آلمانی است.
مطابق دسته بندی سرل در خصوص اعمال گفتار (۱۹۷۶)، عمل ردکردن زیر دسته دستوریها قرار میگیرد که به اعمالی اشاره دارد که قصد دارند شنونده را مجاب کنند تا کاری انجام دهد. با این حال باخ و هامیش[۱۸] (۱۹۷۹)، دستوریها را با عنوان اعمالی که نه تنها نگرش گوینده را نسبت به تعدادی از اعمال آتی که به وسیله شنونده اظهار می شود تعریف کردند، بلکه نیت و قصد و آرزو و تمایل گوینده که اظهار او یا نگرش او به عنوان دلیلی برای شنونده محسوب میشود تا دست به کار شود را نیز در زمره هدایتی ها تعریف کردند.
عمل رد کردن، می تواند در دسته بیانی در نظر گرفته شود که به وسیله سرل (۱۹۷۶) به عنوان اعمالی که گوینده احساسات و عقاید ونگرشهایش را در خصوص چیزی بیان میدارد تعریف میشود. در حالیکه در مدل باخ وهامیش (۱۹۷۹)، عمل ردکردن ممکن است یکی از گزارههای واقعی وحقیقی باشد که به عنوان یک عبارت اعتقادی یا یک عبارت قصدی (منظوری) تعریف می شود.
متفاوت با آنچه سرل و باخ و هامیش اظهار کردهاند، براون و لوینسون (۱۹۸۹) فرض کردهاند که انواع مسلمی از تعامل گفتار فی نفسه تهدید آمیز هستند ( با تهدید مواجه می شوند). هدایتیها که در میان گروهی از اعمال فهرست میشوند که خواسته وجهه منفی[۱۹] مخاطب (تمایل به اینکه انتخاب آتی عملش مختل نشود) را تهدید میکنند. در حالی که عبارتهای بیانگر، در میان آنهایی فهرست میشوند که خواسته وجهه مثبت مخاطب[۲۰] (تمایل به اینکه خواسته او برای دیگران پسندیده و خوشایند باشد) را تهدید میکنند.
نگارنده خودش نیز با نظر براون و لوینسون موافق است و بحث میکند که عمل ردکردن عملی است که خواسته شنونده را تهدید می کند. به خصوص در مورد ردکردن یک دعوت و یا تعارف صورت خواسته مثبت دعوت کننده تهدید می شود. چرا که زمانی که یک شخص به شخصی دیگر تعارف میکند که دعوتش را بپذیرد، او در حقیقت امیدوار است که دعوت او مورد پذیرش واقع شود. دعوت کننده تمایل دارد که دعوتش برای مدعو خوشایند باشد، هر چند زمانیکه مدعو، دعوت را رد میکند. مدعو صورت خواسته مثبت دعوت کننده را شکسته است و درنتیجه استراتژی های مشخص لازم است که صورت خواسته دعوت کننده حفظ شود .
۲-۴- جفتهای مجاور[۲۱]
وجود رد کردن در سازمان یک مکالمه به خودی خود وجود ندارد و اول باید پاره گفتاری تولید شود، که بعد از آن یک پاسخ منفی به آن داده می شود، که این ترتیب و آرایش به نام مجاورت ( هم جواری) جفتی ( دوتایی) یا جفتهای مجاور شناخته شده است. جفتهای مجاور نوعی پاره گفتار جفتی از نوع سوال و جواب ، احوالپرسی – احوالپرسی ، تعارف – قبول /رد ، عذرخواهی –کمینه سازی و … هستند : مطابق نظر شگلاف و ساکس[۲۲] (ذکر شده توسط لوینسون ۱۹۸۳)، جفتهای مجاور، توالی دو پاره گفتار است که همجوار هستند و توسط گویندههای متفاوت ایجاد می شوند و به عنوان اولین و دومین قسمت تنظیم شده و طبقه بندی می شوند. بنابراین یک قسمت اول خاص به قسمت های دوم خاص نیاز دارد. به طور مثال، تعارف نیاز به پذیرش یا رد ( نپذیرفتن ) دارد، احوالپرسی نیاز به احوالپرسی متقابل دارد و الی آخر. یک قانون وجود دارد که همجواری جفتی را کنترل میکند: با ایجاد کردن بخش اول تعدادی از جفت ها، گوینده کنونی باید صحبت را قطع کند و سپس گوینده بعدی باید درهمان نقطه ( که صحبت متوقف شد ) بخش دوم جفت همجوار را ایجاد کند.
نظریهای با توجه به پاسخهای قسمت دوم وجود دارد به نام نظریه ارتباط شرطی ( رابطه شرطی). نظریه ارتباط شرطی مشخص میکند که بخشهای همجواری جفتی یک قاعده ساختگی ( تکوینی) از نوعی که حتماً یک سوال باید یک جواب دریافت کند، یا یک تعارف باید یک پاسخ مثبت دریافت کند، نیست. بلکه مطرح کردن انتظارات خاص مخاطب نیز باید مورد توجه قرار گیرد.
لوینسون (۱۹۸۳: ۳۰۷) بحث زیر را در مورد بررسی قرار داده است :
“عاقلانه این است که همه پتانسیل پاسخهای قسمت دوم جفتهای مجاور ( پاسخهای ثانویه )، اعتبار یکسان و مساوی نداشته باشند. یک عامل رتبه بندی برای پیشنهادهای موجود برای پاسخ قسمت دوم وجود دارد. به گونهای که حداقل یک طبقه از پاسخهای دارای برتری مرجح است و دیگری مقدم و مرجح نیست”
پاسخ های ثانویه مرجح از لحاظ ساختاری جهتهای سادهتری دارند، در حالیکه پاسخهای ثانوی غیرمرجح بوسیله انواع مختلفی از پیچیدگیهای ساختاریعلامت گذاری می شوند.
پاسخ های ثانوی غیر مرجح معمولاً بعد از یک تاخیر قابل توجه با یک مقدمه که وضع غیرمرجحشان را نشان میدهد، اتفاق می افتد. معمولاً لفظ ” خوب…” با تعدادی دلیل برای توجیه اینکه چرا نمی توانیم یک پاسخ ثانوی مرجح اقامه کنیم، بیان می شود .
این سازماندهی رجحان، به طور عمیقی به عمل رد کردن ( نپذیرفتن ) به عنوان بخشی از جفت ثانوی مربوط است. در یک تعارف، دعوت، تقاضا یا پیشنهاد، جفت ثانوی میتواند تعارف، دعوت، تقاضا یا پیشنهاد را بپذیرد یا رد کند. قبول تعارف یا دعوت به عنوان پاسخ ثانوی مرجح علامتگذاری میشود. در حالیکه رد یا امتناع یک پاسخ ثانوی غیر مرجح است.
این مرجحها و غیر مرجحها شامل انواع مشخصی از پاسخهای ثانوی نظیر پاسخهای منفی ( عدم پذیرش) تقاضا، امتناع نسبت به تعارف، اختلاف ها، میباشد. ارتباط میان محتوا وصورت در پاسخهای ثانوی در جفتهای مجاور به صورت زیر است: ( لوینسون : ۱۹۸۳)
ارتباط میان محتوا وصورت در پاسخهای ثانوی در جفتهای مجاور
بخش های ثانوی دومی
بخش های اول