کان گاس (۲۰۰۶) در تحقیقی به ارزیابی رابطه بین فرهنگ سازمانی و نوآوری های مدیریت دانش پرداخته است. یافته ها نشان داد که در فرهنگ سازمانی،مدیریت دانش ممکن است یک نوآوری استراتژیک مؤثر باشد و موجب موفقیت دراز مدت،توسعه ارزشها و کمک به افزایش سود رقابتی شود.
وارد (۲۰۰۶) در تحقیقی به بررسی کاربرد مدیریت دانش در تأیید تصمیم گیری اجرایی در یک محیط نظامی پرداخته است. نتایج این تحقیق نشان داد که نوآوری های مدیریت دانش بطور مستقیم، دانش را مدیریت نمی کند.در قبال این مسأله،نوآوری های مدیریت دانش،محیط درونی و بیرونی سازمان را به منظور ترغیب نشر اطلاعات در ایجاد دانش جدید همراه با ارائه مؤثر دانش به تصمیم گیرندگان،مدیریت می کند.با توجه به تحقیقات فوق میتوان پی برد در هیچکدام از این تحقیقات به تاثیر مدیریت دانش بر سلامت سازمانی در سازمانهای تولیدی به همراه رتبه بندی تاثیر هریک از عوامل مدیریت دانش با توجه به اهمیت آنها پرداخته نشده است که سعی شده است در این تحقیق به تفضیل بدان پرداخته شود.
۲-۴) مدل مفهومی تحقیق
مدیریت دانش
شکل ۲-۹: مدل مفهومی تحقیق با اقتباس از مدیریت دانش (نوناکو و تاکوچی،۱۹۹۵)
۲-۶) جمع بندی فصل
فصل مربوطه دارای دو بخش کلی بوده در بخش اول محقق به بررسی مدیریت دانش پرداخته و در مورد اجزای اصلی دانش (داده، اطلاعات، دانش و خرد) مطالبی را جهت تفهیم موضوع بیان نمود. در ادامه به بررسی کارکردهای دانش و در گام بعدی به مدیریت دانش و تاریخچه آن و تعاریف آن از دیدگاه صاحبنظران پرداخته است. در ادامه به مبحث مدیریت دانش در سازمان ها موفقیت ها و موانع موجود و مشکلات نبود مدیریت دانش و عناصر مهم و اهمیت مدیریت دانش در بخش دولتی وصنعتی پرداخته و مبحث مدیریت دانش را با این موارد بسته شد. در بخش دوم به بررسی سلامت سازمانی به عنوان بخش دوم تحقیق پرداخته شد و همانند مبحث مدیریت دانش در این بخش نیز مطالبی در مورد مفهوم سلامت ، سلامت سازمانی و مفهوم آن مواردی بیان شد. در ادامه به بررسی ابعاد سلامت سازمانی از دیدگاه صاحبنظران پرداخته شد و در پایان ویژگی های سازمان سالم و ناسالم بیان گردید
فصل سوم
روش تحقیق
فصل سوم: روش تحقیق
۳-۱) مقدمه:
امروزه پژوهش علمی تأثیر چشمگیری بر رشد و گسترش علوم و دانش بشری گذاشته است. هر چند که حصول توافق میان دانشمندان و پژوهشگران درباره تعریف پژوهش علمی چندان ساده نیست، اما یک تعریف قابل قبول در مورد آن چنین است: ” پژوهش علمی عبارت است از مطالعه نظامدار، کنترل شده، تجربی و انتقادی یک یا چند قضیه فرضی در مورد روابط احتمالی میان پدیده های طبیعی ” (هومن،۱۳۷۴)
هدف از انتخاب روش پژوهش آن است که پژوهشگر مشخص نماید که آغاز چه شیوه ای، او را هر چه سریعتر، دقیقتر، آسانتر و ارزانتر به پاسخ مورد نظر می رساند .
در این فصل با در نظر گرفتن هدف تحقیق، روش تحقیق مشخص شده و با انتخاب جامعه آماری و نمونه مشخص و توزیع پرسشنامه به جمع آوری اطلاعات پرداخته تا بتوان روابط بین متغیر های تحقیق را از دیدگاه شرکت کنندگان در مطالعه کشف و شناسایی کرد.
۳-۲) روش تحقیق :
تحقیقات علمی بر اساس هدف تحقیق به سه دسته تقسیم می شوند : تحقیق بنیادی [۳۸]، تحقیق کاربردی [۳۹] و تحقیق و توسعه [۴۰] در تحقیق بنیادی، هدف آزمون نظریه ها، تبیین روابط بین پدیده ها و افزودن به مجموعه دانش موجود در یک زمینه خاص است.
در تحقیق کاربردی، هدف توسعه دانش کاربردی در یک زمینه خاص است. به عبارت دیگر، تحقیقات کاربردی به سمت کاربرد عملی دانش هدایت می شود. تحقیق و توسعه، فرآیندی است که به منظور تدوین و تشخیص مناسب بودن یک فرآورده آموزشی (طرحها، روشها و برنامه های درسی) انجام می شود(بازرگان و دیگران،۱۳۷۸).از آنجایی که نتایج این تحقیق برای سایر بخشهای خدماتی قابل استفاده می باشد، تحقیق از نوع کاربردی است.
پژوهش حاضر از آن جهت که به بررسی و شناخت بیشتر روابط میان متغیرها در شرایط موجود میپردازد در دسته پژوهشهای توصیفی قرار می گیرد. و از آن جهت که به بررسی رابطه بین متغیرها می پردازد از نوع پژوهشهای همبستگی و از نظر مقطع جمع آوری داده ها از نوع پژوهشهای تک مقطعی است .
۳-۳ ) ابزار گردآوری اطلاعات:
ابزارهای گوناگونی مانند مشاهده، مصاحبه، پرسشنامه و استادو مدارک و… برای بدست آوردن داده ها وجود دارد. هریک از این ابزارها معایب و مزایایی دارند که هنگام استفاده از آنها باید مورد توجه قرار گیرند تا اعتبار پژوهش دچار خدشه نشود و از طرفی نقاط قوت ابزار تقویت گردد. هر پژوهشگر باید با توجه به ماهیت مساله و فرضیه های طراحی شده یک یا چند ابزار را انتخاب نماید و پس از کسب شرایط لازم در مورد اعتبار این ابزارها، از آنها در جهت جمع آوری داده ها بهره جوید تا در نهایت از طریق پردازش و تحلیل این داده ها، بتواند در مورد فرضیات قضاوت نماید. انتخاب ابزارها باید به گونه ای باشد که پژوهشگر بتواند از نحوه انتخاب ابزار خود دفاع کند و از طریق دستاوردهای پژوهش خود را معتبر سازد( خاکی ، ۱۳۸۷).
در اینجا ابزار استفاده شده در این تحقیق عبارتند از:
۱- بررسی اسناد و مدارک: برای جمع آوری اطلاعات مربوط به ادبیات این تحقیق و مباحث نظری مرتبط با موضوع از روش مطالعات کتابخانه ای ( کتب و مقالات فارسی و انگلیسی، پایان نامه ها، سایتهای اینترنتی و…) استفاده شده است.
۲- پرسشنامه به عنوان یکی از متداولترین ابزارهای جمع آوری اطلاعات در تحقیقات پیمایشی، عبارت است اط مجموعه ای از پرسشهای هدفدار که با بهره گیری از مقیاس های گوناگون، نظر، دیدگاه و بینش یک فرد پاسخگو را مورد سنجش قرار میدهد ( خاکی ، ۱۳۷۸). در این تحقیق با توجه به موضوع از دو پرسشنامه مدیریت دانش بر اساس مدل نوناکا و تاکوچی (۱۹۹۵ ) بوده به گونهای که این پرسشنامه دارای ۲۶ سؤال به صورت بسته پاسخ با طیف پنج گزینهای طیف لیکرت (کاملاً موافقم، موافقم، نظری ندارم، مخالفم و کاملاً مخالفم ) بوده که به ترتیب نمره ۱-۲-۳-۴- ۵ به آنها تعلق میگیرد. این پرسشنامه مدیریت دانش را در چهار مؤلفه اجتماعی شدن دانش ، برونیسازی دانش، ترکیب سازی دانش و درونی سازی دانش مورد سنجش قرار میدهد و پرسشنامه خود محقق و براساس طیف پنج گزینهای (خیلی زیاد، زیاد، متوسط، کم، خیلی کم) بوده که به ترتیب نمره ۱، ۲، ۳، ۴، ۵ به آنها تعلق میگیرد . این پرسشنامه ۳۶ سؤالی بوده که سلامت سازمانی را مورد سنجش قرار می دهد.
۳-۴) جامعه آماری :
جامعه آماری به کل گروه افراد، وقایع و یا چیزهایی اشاره دارد که محقق می خواهد به تحقیق درباره آنها بپردازد(سکاران،۱۳۸۰) با توجه به اینکه در این پژوهش، پژوهشگر رابطه بین مدیریت دانش و سلامت سازمانی را در شرکت سایپاکاشان بررسی میکند از نظرات کارکنان شرکت سایپاکاشان بهره خواهد جست ، بنابراین جامعه آماری جامعه پژوهش حاضر، شامل کلیه کارکنان بخش مهندسی و اداری سایپا کاشان میباشد.
N = جامعه آماری:
S=حجم نمونه:
N=240
S=144
۳-۵ ) روش نمونه گیری:
گردآوری داده های مورد نیاز در پژوهشهای توصیفی به دو طریق امکان پذیر است :
الف) شمارش کامل افراد جامعه مورد مطالعه
ب) نمونه گیری و انتخاب نمونه معرف از جامعه
در پژوهشهای علوم رفتاری، نمونه گیری در مقایسه با شمارش کامل از چند جنبه برتری دارد. از جمله :
-
- با صرفه تر بودن
-
- سرعت عمل و کوتاهتر بودن زمان مورد نیاز
-
- کیفیت داده ها از طریق دقت بیشتر در گردآوری و استخراج آنها (بازرگان و دیگران، ۱۳۷۸) .
نمونه برداری فرایند انتخاب کردن تعداد کافی از میان اعضای جامعه آماری است، به طوری که با مطالعه گروه نمونه و فهمیدن خصوصیات یا ویژگیهای آزمودنیهای گروه نمونه قادر خواهیم بود این خصوصیات یا ویژگیها را به اعضای جامعه آماری تعمیم دهیم(سکاران، ۱۳۸۰)
دو نوع اصلی طرح نمونه برداری وجود دارد : نمونه برداری احتمالی و غیر احتمالی. در نمونه برداری احتمالی، اعضای جامعه شانس یا احتمال شناخته شده ای دارند که به عنوان آزمودنی گروه نمونه انتخاب شوند، در نمونه برداری غیر احتمالی عناصر با شانس شناخته شده یا از پیش تعیین شده ای به عنوان آزمودنی انتخاب نمی شوند . طرحهای نمونه برداری احتمالی موقعی به کار می رود که معرف بودن گروه نمونه برای اهداف تعمیم پذیری دارای اهمیت باشد (همان منبع) . نمونهگیری تصادفی (احتمالی) شامل نمونهگیری تصادفی ساده[۴۱]، منظم[۴۲]، طبقهای [۴۳]، خوشهای [۴۴] و چند مرحلهای [۴۵] می باشد که در این تحقیق برای تعیین حجم نمونه آماری، از جدول مورگان (۱۹۷۰) استفاده خواهد شد. روش نمونه گیری بصورت تصادفی خواهد بود.
N | S | N | S | N | S | N | S | N | S |